Azərbaycan atalar sözləri: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 34: | Sətir 34: | ||
*Ağac bar verəndə başın aşağı əyər. |
*Ağac bar verəndə başın aşağı əyər. |
||
*Ağıl ağıldan üstün olar. |
*Ağıl ağıldan üstün olar. |
||
*Ağıl yaşda |
*Ağıl yaşda olmaz, başda olar. |
||
*Ağıllı baş hər şeydən mənfəət götürər. |
*Ağıllı baş hər şeydən mənfəət götürər. |
||
*Ağıllı qəm yeyər, ağılsız qamçı. |
*Ağıllı qəm yeyər, ağılsız qamçı. |
||
*Ağıllı fikir edincə, dəli Kürdən keçər. |
*Ağıllı fikir edincə, dəli Kürdən keçər. |
||
*Ağac əyildi sındı,igid əyildi öldü. |
|||
*Bacarıq ağılın nişanəsidir. |
*Bacarıq ağılın nişanəsidir. |
||
*Baxmaqla öyrənmək olsa, it də qəssab olar. |
*Baxmaqla öyrənmək olsa, it də qəssab olar. |
||
Sətir 50: | Sətir 49: | ||
*Qafil yaşamaqdan ölmək yaxşıdır. |
*Qafil yaşamaqdan ölmək yaxşıdır. |
||
*Qələm qılıncdan itidir. |
*Qələm qılıncdan itidir. |
||
*Nənə,Nənə,Can Nənə Səndən yoxdur birdənə |
|||
*Qələm əyri yonulsa da düz yazar. |
*Qələm əyri yonulsa da düz yazar. |
||
*Qələmin ucu, qılıncın gücü. |
*Qələmin ucu, qılıncın gücü. |
||
*Qələm yazanı qılınc poza bilməz. |
*Qələm yazanı qılınc poza bilməz. |
||
*Qüvvə hər şeyi, ağıl qüvvəni sındırar. |
*Qüvvə hər şeyi, ağıl qüvvəni sındırar. |
||
*Qorxaq gündə yüz yol ölər,igid ömürdə bir yol. |
|||
*Quyuya su tökməklə quyu dolmaz. |
|||
*Savadsız adam kor kimidir. |
*Savadsız adam kor kimidir. |
||
*Tənbəl deyər: "Bu gün oynaram, sabah oxuyaram". Çalışqan deyər: "Bu gün oxuyaram, sabah oynaram". |
*Tənbəl deyər: "Bu gün oynaram, sabah oxuyaram". Çalışqan deyər: "Bu gün oxuyaram, sabah oynaram". |
||
Sətir 408: | Sətir 404: | ||
*Pusquda oturan yatmaz. |
*Pusquda oturan yatmaz. |
||
*Sirr açandan el qaçar. |
*Sirr açandan el qaçar. |
||
*Sirrini |
*Sirrini demə dostuna, dostunun da bir dostu var. |
||
*Sonrakı peşmançılıq fayda verməz. |
*Sonrakı peşmançılıq fayda verməz. |
||
*Soruşan dağları aşar, |
*Soruşan dağları aşar, |
10:17, 20 yanvar 2015 versiyası
- A hərfi ilə başlayanlar
- B hərfi ilə başlayanlar
- C hərfi ilə başlayanlar
- Ç hərfi ilə başlayanlar
- D hərfi ilə başlayanlar
- E hərfi ilə başlayanlar
- Ə hərfi ilə başlayanlar
- F hərfi ilə başlayanlar
- G hərfi ilə başlayanlar
- H hərfi ilə başlayanlar
- X hərfi ilə başlayanlar
- İ hərfi ilə başlayanlar
- J hərfi ilə başlayanlar
- K hərfi ilə başlayanlar
- Q hərfi ilə başlayanlar
- L hərfi ilə başlayanlar
- M hərfi ilə başlayanlar
- N hərfi ilə başlayanlar
- O hərfi ilə başlayanlar
- Ö hərfi ilə başlayanlar
- P hərfi ilə başlayanlar
- R hərfi ilə başlayanlar
- S hərfi ilə başlayanlar
- Ş hərfi ilə başlayanlar
- T hərfi ilə başlayanlar
- U hərfi ilə başlayanlar
- Ü hərfi ilə başlayanlar
- V hərfi ilə başlayanlar
- Y hərfi ilə başlayanlar
- Z hərfi ilə başlayanlar
Elm, bilik və ağıl haqqında
- Abdaldan paşa olmaz, taxtadan - maşa.
- Ağac bar verəndə başın aşağı əyər.
- Ağıl ağıldan üstün olar.
- Ağıl yaşda olmaz, başda olar.
- Ağıllı baş hər şeydən mənfəət götürər.
- Ağıllı qəm yeyər, ağılsız qamçı.
- Ağıllı fikir edincə, dəli Kürdən keçər.
- Bacarıq ağılın nişanəsidir.
- Baxmaqla öyrənmək olsa, it də qəssab olar.
- Başı daşa dəyməyincə ağlı başına gəlməz.
- Bilmədiyini biləndən soruş.
- Bilməmək eyib deyil, soruşmamaq eyibdir.
- Ədəb bazarda satılmaz...
- Göz görmək üçün, ağıl bilmək üçün.
- Həcdən gələn mən, Məkkədən xəbər verən sən?
- Hər oxuyan Molla Pənah olmaz.
- Qafil yaşamaqdan ölmək yaxşıdır.
- Qələm qılıncdan itidir.
- Qələm əyri yonulsa da düz yazar.
- Qələmin ucu, qılıncın gücü.
- Qələm yazanı qılınc poza bilməz.
- Qüvvə hər şeyi, ağıl qüvvəni sındırar.
- Savadsız adam kor kimidir.
- Tənbəl deyər: "Bu gün oynaram, sabah oxuyaram". Çalışqan deyər: "Bu gün oxuyaram, sabah oynaram".
Mərdlik və igidlik haqqında
- Ağalıq verimlədir, igidlik vurumla.
- Ağac əyildi, sındı, igid əyildi, öldü.
- Aydan arıyam, sudan duru.
- Alıcı quş dimdiyindən bilinər.
- Alnım açıq, üzüm ağ.
- Araba qoş, çarxa dur, Mərd igidə arxa dur.
- Aslanın nə erkəyi, nə dişisi.
- Asta vur, Rasta vur.
- At ət ilə, igid don ilə.
- At ölər nalı qalar, İgid ölər namı qalar.
- Beş günün yarağı, bir günün gərəyi.
- Bir igid qırx ildə meydana gələr.
- Bir mıx bir nalı, bir nal bir atı, bir at bir igidi, bir igid bir eli qurtarar.
- Bir qorxaq bir ordunu bada verər.
- Vura bilməyən, daşın böyüyünü götürər.
- Vuran igid dayısına gəyişməz.
- Vuraram ölər, kiş deyərəm getməz.
- Vur qırxı, gedər qorxu.
- Vur deyənlə, vuran yarıdır.
- Qapan it dişin göstərməz.
- Qaçanı qovmazlar.
- Qılıqlı min evi yeyər, qılıqsız bir evi də yeyə bilməz.
- Qorxaq qaçar hay gəlməmiş, Çırmanar keçməyə çay gəlməmiş.
- Qorxaq gündə yüz yol ölər, igid ömründə bir yol.
- Qorxaq nə zərər eylər, nə mənfəət.
- Qorxaq hər şeyi dörd görər.
- Qorxaq öz kölgəsindən də qorxar.
- Qorxan gözə çöp düşər.
- Qorxan öküz cütə getməz.
- Qorxu adama yalan söylədər.
- Qorxu başa bəladır.
- Qorunan baş salamat olar.
- Qorxursansa pişikdən, Niyə çıxırsan deşikdən.
- Qoçdan qoç törər
- Qoç döyüşünə qoç dözər.
- Qoç igid qurddan çəkinməz.
- Qurbansız bayram olmaz.
- Qurddan qorxan qoyun saxlamaz.
- Quş var ətin yeyərlər, quş var ət yedirdərlər.
- Quşqun olub quyruq altına keçincə, yüyən ol başa keç.
- Dağlar başına qış, İgid başına iş.
- Zəri də var, zoru da.
- İgid arxasında igid gizlənər.
- İgid ağzını açmaz, əlini açar.
- İgid qovqasız olmaz.
- İgid igidə xor baxmaz.
- İgid ilqarından, dəvə ovsarından.
- İgidin başı qalda gərək.
- İgidin əli işdə gərək.
- İgidin yaraşığı sınağdır.
- İgidin süfrəsi açıq olar.
- İgidin ürəyi haça olar.
- İgid min yaşar, fürsət bir düşər.
- İgidlik döyüşdə mə'lum olar.
- İgidlik ondur: biri zordur, doqquzu fənd.
- İgid oğul düşmənə əyilməz.
- İgid odur atdan düşə atlana, İgid odur hər yaraya qatlana.
- İgid ölər, adı qalar.
- İgid ölər adı qalar, müxənnətin nəyi qalar?
- Yanında igid olsun, kol dibi evin olsun.
- Yaxşı at nalı gözlər, yaxşı igid dalı.
- Keçmə namərd körpüsündən qoy aparsın sel səni, Yatma tülkü daldasında qoy yesin aslan səni.
- Namərddın keç, mərddə dur.
- Namərdə yaxa vermə, mərdə arxa ol.
- Namərdi bir gördüm, bir də görsəm namərdəm.
- Namərdin otağından, mərdin ağac kölgəsi.
- Namərdin plovundan, mərdin qaşıq aşı.
- Namərd gəlib mərd olmaz. Boyunca qızıl qala.
- Namərdə tuş gələnin işi düyünə düşər.
- Pis iş mərdə ar olar, Namərd gözü dar olar.
- Təkədə qoç hünəri olmaz.
Birlik və dostluq haqqında
- Ağıllı düşmən nadan dostdan yaxşıdır.
- Arxalı köpək qurd basar.
- Baş-başa verməyincə daş yerindən qalxmaz.
- Birisi minə bağlıdır, mini də birə.
- Bir gün düz yediyin yerə, qırx gün salam ver.
- Birlik harada, dirilik orada.
- Bir su ki, girdi qaba, oldu içməli.
- Vəfalı dost yad olmaz, görməsə yüz il səni.
- Qarı düşmən dost olmaz.
- Qoyun quzusunun ayağını basmaz.
- Qonşu qonşuya baxar, Canını oda yaxar.
- Qonşu qonşunun itini bayatı çağıra-çağıra tapar.
- Qonşu iti qonşuya hürməz.
- Qonşu qonşu olsa kor qız ərə gedər.
- Qonşu muncuğunu götürən, onu ancaq gorda taxar.
- Qonşum sağ olsun, ocağından od verməsin.
- Qonşunu iki inəkli istə ki, özün bir inəkli olasan.
- Qonşunun haqqı axirət haqqıdır.
- Qonşu payı dolu gələr, dolu gedər.
- Qonşu paxıl olmasa, bağ çəpəri neylər?!
- Dağ dağa qovuşmaz, insan insana qovuşar.
- Doğru dostluq qərəzsiz olar.
- Dost başa baxar, düşmən ayağa.
- Dost dost ilə tən gərək, Tən olmasa gen gərək.
- Dost dosta yaman gündə gərəkdir.
- Dost dar gündə tanınar.
- Dost ziyankar olmaz, ziyankar da dost olmaz.
- Dost yaman gündə tanınar.
- Dost yolunda boran olar, qar olar.
- Dost yolunda can qurban.
- Dostluqla tutub, düşmənliklə yıxma.
- Dost min isə azdır, düşmən bir isə çoxdur.
- Dostun versə qum, Al ovcunda yum!
- Əli ələ vurarsan, səs çıxar.
- Ət ilə dırnaq arasına girən iyiyər, çıxar.
- Yaxşı dostu yaman gündə sına.
- Yaxşı gündə düşmən gələr dost olar, igid odur yaman gündə dayansın.
- Yeməklə dost olan illərlə küsülü qalar.
- Yoldaşını nişan ver, özünü tanıt.
- Sidq ilə dost olan ürəkdən də bir gərək.
- Tək əldən səs çıxmaz.
- Həmnişinin bab ilə, Görən desin habelə.
- Hər şeyin təzəsi, dostun köhnəsi.
- Çox qarışqa bir şiri öldürər.
- Çörək itirən, çörək tapmaz.
Vətən və el haqqında
- Abadan kənd tüstüsündən bilinər.
- Ağac dibindən su içər.
- Ağacı içindən qurd yeyər.
- Ağac meyvəni dəyənə qədər böyüdər.
- Ağac olan yerdə budaq sınar.
- Ağac səmtinə yıxılar.
- Ağac sınanda budaq nəyə gərəkdir?!
- Ana kimi yar olmaz, Vətən kimi diyar.
- Anasından ayrı düşən quzunu qurd yeyər.
- Asılsan da uca budaqdan asıl.
- Bağa baxarsan bağ olar, baxmazsan dağ olar.
- Bu dünyada şirin şey, bir anadır, bir Vətən.
- Bülbülü saldılar qəfəsə dedi: "Ay Vətən, ay Vətən". Buraxdılar, qondu tikan koluna, dedi: "Can Vətən, can Vətən".
- Vətən viranə də olsa, məsəldir, məhz cənnətdir.
- Vətəndən ayrı ayrı düşsəm, viran ollam, talannam.
- Vətənə gəldim, imana gəldim.
- Vətən həsrəti çəkdim, gözlərimə qan gəldi.
- Qoçun buynuzu qoça ağırlıq eləməz.
- Qürbətdə xan olunca, Vətənində dilən, gəz.
- Dağ yeri - duman yeri, Yurd yeri - guman yeri.
- Dam dirək üstə durar.
- Doğma yurd şirin olar.
- Dünyada Vətəndən əziz nə var?
- Yerlərdir haman yerlər, Görünməz oldu illər.
- Yer, oturan adamla şərəflənər.
- Yersiz gəldi, yerli qaç.
- Yurddan çıxsan da, eldən çıxma.
- Köçən yurdun qədrini, düşən yurdda bilərlər.
- Sular hərəkətlidir, Torpaq bərəkətlidir.
- Torpaqda itki olmaz, Kötüksüz bitki olmaz.
- Uçan damın böyüklüyü binövrəsindən bilinər.
- Hər ağac öz dibinə kölgə salar.
- Hər quşa öz yuvası doğmadır.
- Hər kəsə öz Vətəni əzizdir.
- Hər kəsi el istəsə, bülənd olar, ucalar.
- El igidlərilə tanınar
Valideyn və övlad haqqında
- Ana, bala ucundan canını oda yaxar.
- Ana qarnında necə qalıbsan?
- Anadan əziz yenə anadır.
- Anadan əmdiyim süd burnumdan gəldi.
- Analar bizi bu gün üçün doğub.
- Analı qızın özü böyüyər, Anasız qızın sözü böyüyər.
- Analı quzu, Xınalı quzu.
- Anan, bacın kimdir? - Yaxın qonşum.
- Ananın səbri tükənməz olur.
- Anasızın gördüyü iş danlaqsız bitməz.
- Anası gəzən ağacları balası budaq-budaq gəzər.
- Anasına bax qızını al, Qırağına bax bezini al.
- Ata-ana qədrini bilməyən, yadın qədrini nə bilər.
- Ata-anamı itirdim. Özümü yara yetirdim.
- Ata-anasına xeyri olmayanın, elə nə xeyri.
- Ata-ana sözünə baxmayan xoş gün görməz.
- Ata-ananın canı övlada bağlı olar.
- Ataya oğul, anaya qul.
- Ata malına göz dikən ac olar.
- Atam ilə atanı deyincə, özüm ilə özünü de.
- Atam gündəni sayır, anam gündədən kəsir.
- Atan soğan, anan sarımsaq, sən hardan oldun belə gülbəşəkər?
- Ata olmasan, ata qədri bilməzsən.
- Atı atası ilə tanıdarlar, qatırı anası ilə.
- Bir ata yeddi oğulu dolandırdı, yeddi oğul bir atanı dolandırmadı.
- Böyüyə hörmət vacibdir.
- Böyük danışanda kiçik danışmaz.
- Böyük danışanı kiçik götürər.
- Böyük sözünə baxmayan, baxımsız qalar.
- Böyük tökəni kiçik yığar.
- Böyüyün sözündən çıxmazlar.
- Qoca başqa, qocaman başqa.
- Qoca qurd kahasından çıxmaz.
- Qocadan demək, Cavandan əmək.
- Qoca evin sütunudur.
- Qocaya hörmət elə, sən də qocalacaqsan.
- Qocanın biliyi, cavanın biləngi.
- Qız da oğlan da övladdır, hər ikisi bir-birindən şirin.
- Qız evlərdə tanınar, ipək dəzgahda.
- Qızım, sənə deyirəm, gəlinim, sən eşit!
- Ərkəsöyün böyüyən oğul avara olar.
- Yaxşı igid dayısına çəkər, xanım qız bibisinə.
- Kiçikdən xəta, Böyükdən əta.
- Uşaq atadan yox, anadan yetim qalar.
- Uşaq, atasını hamıdan güclü bilər.
- Uşağa uşaq deyiblər, böyüyə böyük.
- Uşaq evin yaraşığıdır.
- Uşaq gördüyün götürər, eşitdiyin deyər.
- Uşaqlıqda yalançı olana böyüyəndə inanmazlar.
- Uşaq sözün düzünü deyər.
Söz, söhbət, danışıq haqqında
- Abır istəsən çox demə, Sağlıq istəsən çox yemə.
- Ağzının qaytanı yoxdur.
- Adam var gözdən qızar, Adam var sözdən qızar.
- Adam odur ilqarından dönməyə.
- Adam yıxıldığı yerdən qalxar.
- Adın nədir? - Rəşid! Birin de, birin eşit!
- Adamın üzünə baxarlar, halını xəbər alarlar.
- Ara sözü ev yıxar.
- Başa dil gətirəni, el gətirə bilməz.
- Bildiyindən danış, bilmədiyin səni güdaza verər.
- Bir qəlbi ki, tikə bilmirsən, niyə yıxırsan?
- Bir dəli quyuya bir daş atdı, on ağıllı gəldi, çıxara bilmədi.
- Bir doğru ki, yalana oxşadı, onu deməzlər.
- Bir misqal dilini qoyub, bir batman başı ilə danışır.
- Bol çörəyin yoxdur, şirin dilin olsun barı.
- Qorxu adama yalan dedirdər.
- Damara bax, qan al.
- Danışana macal vermir.
- Danışıq, dananı qurda verər.
- Danışığını yeyəsən.
- Danışmaq gümüş, danışmamaq qızıldır.
- Danışıram - pis olur, Danışmıram - his olur.
- Dedim bir ağız ağla, demədim eli güldür bizə.
- Dedim eşidəsən, demədim öyrənəsən!
- Deyə-deyə dilimdə tük bitdi.
- Deyən ağılsız olsa, dinləyən ağıllı gərək.
- Dilim-dilim olasan, dilim!
- Dilini saxlayan salamat olar.
- Dil yalançı olunca, lal olsa yaxşıdır.
- Dil ürəyin açarıdır.
- Dil yanılar, doğrusunu deyər.
- Dil yarası qılınc yarasından yamandır.
- Dinəndə pis olur, dinməyəndə dərd kəsir.
- Doğru danışanın papağı yirtıq olar.
- Doğru elə bilər ki, hamı doğrudur.
- Doğru yalanı qovar.
- Doğruya zaval yoxdur, çəksələr min divana.
- Doğruluqla dost qapısın dolan gəl öz evin kimi.
- Doğru söz acı olar.
- Doğru sözdən xəta gəlməz.
- Doğru söz dəmiri dələr.
- Düzlük xoşbəxtliyin açarıdır.
- Düzlük uzanar, qırılmaz.
- Düz sözə boynum qıldan nazikdir.
- Əvvəl danış, sonra gül.
- Əvvəl düşün, sonra danış.
- İnsan ölər, söz qalar.
- Yağmasan da gurulda.
- Yalan ayaq tutar, yeriməz.
- Yalan danışan hamını qanmaz bilər.
- Yaman dil başa bəladır.
- Yalan ilə dünyanı gəzmək olar, qayıtmaq olmaz.
- Yaman yeyənin olsun, yaman deyənin olmasın.
- Yalan ki var, doğrunun quludur.
- Yalan söz üz qızardar.
- Yalançını mənzilənədək qov!
- Yalançının evinə od düşdü, heç kəs inanmadı.
- Yalançının üzü qara olar.
- Yalançının hafizəsi olmaz.
- Yalançı tamahkarı aldadar.
- Kələk ilə gələn, külək ilə gedər.
- Kişinin sözü bir olar.
- Nə dil bilsin, nə dodaq.
- Sözü söz kəsər.
- Söz bir olsa, dağ oynayar yerindən.
- Söz var el içində, söz var ev içində.
- Söz vaxtına çəkər.
- Söz verər, bez verməz.
- Söz qılıncdan kəsərlidir.
- Söz danışıqdan keçər.
- Sözdən söz götürür.
- Sözdən söz çıxar.
- Söz doğar.
- Söz insanın vuran əlidir.
- Söz ki var, dəmirdir, vurduqca uzanar.
- Söz götürənin, yer oturanındır.
- Sözlə plov olmaz, yağ ilə düyü gərək.
- Sözü məqamında deyərlər.
- Söz odur ki, haqqa vara.
- Söz sözün dayağıdır.
- Söz sözü çəkər, arşın bezi.
- Sözü ağzında bişir, sonra çıxart.
- Sözü asta, ürəyi tasvasda.
- Sözü at, yiyəsi götürər.
- Sözü yaxşı anla,
- Sonra qızıb banla.
- Sözün başı axırından bilinər.
- Sözün damarı olar, çəkdikcə uzanar.
- Sözün də qanadı var.
- Sözün doğrusun de, min atını çap.
- Sözün doğrusunu zarafatla deyərlər.
- Sözün zahiri zərif, batini lətif olmalıdır.
- Sözün ilə işin bir olsun.
- Sözün yalanı olmaz, yanlışı olar.
- Sözün yaxşısı baldan şirin olar.
- Sözünü bilməyənə aşağı başda da yer yoxdur.
- Sözü sözdən alarlar.
- Söz həyatın bəzəyidir.
- Söz çeynəyən çox, söz deyən az.
- Söyləyəndən dinləyən arif gərək.
- Söyləyən olma, dinləyən ol.
- Söhbət ki var, bulaqdır, kəsilməsə axacaq.
- Hərzəkar ağız başa yumruq vurdurar.
- Çox bilirsən, az danış.
- Çox bilib az danışmaq igidin ləngəridir.
- Çox bilən quş, dimdiyindən cələyə düşər.
- Şirin dil ilanı yuvadan çıxardar.
Ehtiyat və sayıqlıq haqqında
- Ağzı əyrini boynunun ardından tanımaq olar.
- Arifə bir işarə, qanmaza min toppuz.
- At oğurlanandan sonra axur nəyə gərək.
- Bir ağızdan çıxan min ağıza yayılar.
- Bir daş altda, bir daş üstdə.
- Qarğa, qarğa, məndə qoz var.
- Qaçırılan fürsət ələ düşməz.
- Qurdun qonağlığına get, köpəyi də yanınca apar.
- Daldan atılan daş topuğa dəyər.
- Düşmən zəif olsa da, ehtiyatı əldən vermə.
- Eşşək işləyər, at yeyər.
- Ev bizim, sirr bizim.
- Ehtiyat igidin yaraşığıdır.
- Ehtiyatlı oğulun anası ağlamaz.
- Eşitdiyinə inanma, gördüyünə inan.
- İgidin igiddən nəyi artıqdır? - Ehtiyatı.
- Yatan itləri oyatma.
- Yerin də qulağı var.
- Yoldan çıxanı yol vurar.
- Yüz ölç, bir biç.
- Nə göz görsün, nə ürək bulansın.
- Nə eşitsin, nə də qanı qaralsın.
- Nə yada sirrini ver, nə namərdə bel bağla.
- Nə görsün, nə də hürsün.
- On dəfə eşitməkdən, bir dəfə görmək məsləhətdir.
- Özgənin sözünü sənə deyən, sənin də sözünü özgəyə deyər.
- Pusquda oturan yatmaz.
- Sirr açandan el qaçar.
- Sirrini demə dostuna, dostunun da bir dostu var.
- Sonrakı peşmançılıq fayda verməz.
- Soruşan dağları aşar,
- Soruşmayan düzdə çaşar.
- Şərti şumda kəs, xırmanda şana-kürək sınmasın.
Ümid, arzu və istək haqqında
- Adam adam sayəsində adam olar.
- Adamın gərək dili ilə ürəyi bir ola.
- Adamın tamarzısı,
- Hər kəsin öz arzusu.
- Ayın beş gün qaranlığı olanda, beş gün də aydınlığı olar.
- Allaha əl çatmır, padşaha söz.
- Allahdan buyruq,
- Ağzıma quyruq.
- Alnı açıq, üzü ağ; dərd-qəmi yox, kefi çağ.
- Aman istəyənin boynun vurmazlar.
- Arzu bir, ümid iki.
- Atalar gözəl demişlər: "Dünyanı ümid ilə yemişlər".
- Atın izi itin izinə qarışmaz.
- At ölüb, itlərin bayramıdır.
- Axtaran tapar, yoğuran yapar.
- Ac toyuq yuxuda darı görər.
- Bağbanın könlü olsa, nə gəlib bağda bara.
- Bal tutan barmaq yalar.
- Balıq istəyən özünü suya vurar.
- Başına gələn başmaqçı olar.
- Başını keçəl eləmə,
- Hər keçəlin taleyi bir olmaz.
- Bizim evdə də bir gün bayram olar.
- Boş çanağı vurur dolu çanağa.
- Boyunduruq bilir, öküz nə çəkir.
- Bu arxa bir su gəlib, ümid var bir də gələ.
- Buğdadan, arpadan əlim üzüldü, ümidim sənə qaldı, ay darı xırmanı!
- Qabağa gedirsən bic qardaş, dala qalırsan gic qardaş.
- Qabaqca danışma!
- Qarğa cəmdək üstə yığılar.
- Qoyunu qurda tapşırıb.
- Qulağının dibini görəndə...
- Quyuya su tökməklə quyu sulu olmaz.
- Qurunun oduna yaş da yanır.
- Dağ dağa qovuşmaz, insan insana rast gələr.
- Dama dama göl olar, dada dada heç.
- Diş tutmayanı, dodaq tutmaz.
- Dəvə bir fikir eləsə, sarban iki fikir elər.
- Dəvənin quyruğu yerə dəyəndə işim düzələr.
- Dəlidən doğru xəbər.
- Dərdlərə dərman olub, dərmansız qalan canım.
- Dovşanı araba ilə tutur.
- Düzdə gəzdi hərləndi,
- Gəldi dağa dirəndi.
- Elə bil biyara gedir.
- Eşit, inanma.
- Əli aşından da oldu, Vəli aşından da...
- İki qoçun başı bir qazanda qaynamaz.
- İgidin vurmamazlığına bax, daşın böyüyündən yapışır
- İlanı Seyidəhməd əli ilə tutur.
- İnək bir, sağan iki.
- İnsan istəsə dağı dağ üstə qoyar.
- İstədi qaşın qayıra, vurdu gözün çıxartdı.
- İstədiyini deyən, istəmədiyini eşidər
- İstədi çıxa dağ başına, daş düşdü sağ başına.
- İstəyənin bir üzü qara, verməyənin iki üzü.
- İstək gözdə olar, məhəbbət ürəkdə.
- İstərəm dosta varam, əlim boş, üzüm qara.
- İt dəmirçi dükanından nə aparar?
- İt də getdi, ip də getdi.
- Yağ yağa qarışdı, yarmalar yavan qaldı.
- Yağışdan çıxdıq, yağmura düşdük.
- Yazıya pozu yoxdur.
- Yalvarmaqdan sözdən olduq, gözləməkdən gözdən.
- Yel aparan yelinki,
- Yerdə qalan mənimki.
- Yeməkdən ümid yaxşıdır.
- Yıxılan ağaca balta çalan çox olar.
- Yuxarı başda yer yoxdur, aşağı başda da oturmur.
- Keçənə güzəşt deyərlər.
- Kim əkdi, kim becərdi, kim dedi bağ mənimdir.
- Könülsüz işin axırı olmaz.
- Köpəyin qarnı tox gərək.
- Kötük üstündə çox budaqlar doğranıb.
- Gecənin xeyrindən, gündüzün şəri yaxşıdır.
- Göz görmək üçün, könül seçmək üçündür.
- Göz görmür, üz utanmır.
- Gözü boynunun ardını görəndə...
- Gün batdı - bat, gün çıxdı - çıx!
- Neylərəm qızıl taxtı, bir qızıl baxtım olsun.
- Nə doğrarsan qabına, o çıxar qaşığına.
- Nə əkərsən, onu biçərsən.
- Niyyətin hara, mənzilin ora.
- Od yanan yerdən işıq gələr.
- Olan olub, keçən keçib.
- Öz gözündə tiri görmür, özgə gözündə qıl axtarır.
- Öz-özünü oda yaxır.
- Öz-özünü bəyənən ağam vay.
- Ölmə eşşəyim, yaz gələr yonca bitər.
- Pis günün ömrü az olar.
- Pişiyin ağzı ətə çatmayanda deyər iy verir.
- Samanlıqda iynə axtarır.
- Səbr ilə halva olar, ey qora səndən, bəsləsən atlaz olar tut yarpağından.
- Sınan gəmiyə nə külək.
- Suda boğulan saman çöpündən yapışar.
- Tez duranla tez evlənən uduzmaz.
- Toyun axırında zurna belə səslənər.
- Toydan sonra nağara, xoş gəldin, bayram ağa.
- Toyun əvvəlinə getmə, axırına da qalma.
- Toyunda qəlbirlə su daşıyım.
- Tor atan balıq tutar, nə böyüyü, nə kiçiyi.
- Tula itdən də murdar.
- Ucuz ətin şorbası olmaz.
- Haray üzülən canım,
- İpə düzülən canım.
- Heç kəsin çırağı axıracan yanmayıb...
- Hər aydınlığın bir qaranlığı var,
- Hər qaranlığın da bir aydınlığı.
- Hər arzu yerinə yetməz.
- Hər quşatan, ovçu Pirim olmaz.
- Hər deyilənə inanmazlar.
- Hərə öz atını minib çapır.
- Hər için öz yeri, hər sözün öz məqamı var.
- Hər parıldayan qızıl olmaz.
- Hər saatın bir hökmü var.
- Çarx dolanır, gün keçir.
- Çıxmayan cana ümid çoxdur.
- Çobanın meyli olsa, təkədən pendir tutar.
- Yanan yerdən tüstü çıxar.
İnsan qüsurlarının tənqidi haqqında
- Abdalın qarnı doyunca, gözü qapıda qalar
- Abırlı abrlndan çəkinər, abırsız nədən çəkinər.
- Abırsızdan abrını gözlə.
- Ağa gətirər navala, xanım tökər çuvala.
- Ağa Nəzərəm, belə gəzərəm, bir vuranda qırxın əzərəm.
- Ağzına çullu dovşan sığışmır.
- Ağıl çox - pul yox, ağıl yox - pul çox.
- Ağıllı olan bir dəfə aldanar.
- Ağır otur, batman gəl.
- Adam var ki, adamların naxşıdır,
- Adam var ki, dindirməsən yaxşıdır.
- Adam olmayan yerdə adamdır.
- Adamın başına nə bəla gəlsə, dilindən gələr.
- Adı it dəftərində də yoxdur.
- Atasının gözünü çıxardıb, adını qoyub Koroğlu.
- Az idi arıq-uruq, biri də gəldi dabanı yarıq.
- Aza qane olmayan, çoxa çatmaz.
- Ay doğar gədiyindən,
- Utan bir dediyindən.
- Ayı qandı, abid qanmadı.
- Al - ver deyiblər, al vermə deməyiblər.
- Ala itdən məşhurdur.
- Aldığını verməz, bildiyini deməz.
- Alim olmaq asandır, adam olmaq çətin...
- Artıq tamah baş yarar.
- Arı yeyib, namusu atıb dalına.
- Bağa qınından çıxdı, qının bəyənmədi.
- Bazarın bazar, qadam sənə mərdumazar!
- Barmağının beşini də bal elə, pis adamın ağzına sal, yenə deyər: acıdır.
- Başını yarıb, ətəyinə qoz tökür.
- Başından böyük danışma.
- Başı daşa dəyməyincə ağlı başına gəlməz.
- Belə otlayan idin, niyə arıq düşdün?
- Beşdə alacağın yox, üçdə verəcəyin.
- Bədəsil əsil olmaz, boyunca qızıl qala.
- Bədəsili başa çəkərsən, sürüşüb ayağa düşər.
- Bildiyini babasına da verməz...
- Bir ac qudurar, bir yalavac.
- Bir dadanandan qorx, bir qudurandan.
- Bir versən bir də istər,
- Yatmağa yer də istər.
- Bir qəpiklik qutab kimi özünü ortaya soxma.
- Bir yeyərəmdən qorx, bir də yemərəm deyəndən.
- Bir ziyandan min böhtan doğar.
- Bir gözü alça dərir, bir gözü gavalı.
- Bir napakdan qorun, bir də köpəkdən.
- Bir tikəni bilməyən, min tikəni də bilməz.
- Birə bir deyiblər, birə iki deməyiblər.
- Boşdan bir çıxar, bərkdən iki.
- Boyaqxana küpünü azdırma.
- Bu uşaqlıq deyil, şıltaqlıqdır.
- Buğda göstərir, arpa satır.
- Buğda çörəyin yoxdursa, buğda dilinə nə gəlib...
- Buynuzsuz qoçun qisası, buynuzlu qoçda qalmaz.
- Burda mənəm, Bağdadda kor xəlifə.
- Burnun girməyən yerə başını soxma.
- Bığdan götürüb, saqqala qoyur.
- Varlılığa tələsən, yoxsulluğa tez düşər.
- Vəz oxumaq asan işdir, əməl eləyən gərək.
- Qabaq dinən bilsə ki, sonra dinən nə deyəcək, heç dinməz.
- Qazan qarası gedər, üz qarası getməz.
- Qazancını it yeyər, yaxasını bit.
- Qaydanı pozan peşman olar.
- Qayınananın gücü qızına çatar.
- Qamış ola, gomuş ola, görməmiş ola...
- Qanmaza qoşulanı qanmaz çağırarlar.
- Qanı qan ilə yumazlar.
- Qanana da can qurban, qanmayana da, dad yarımçıq əlindən.
- Qapıdan qovursan, bacadan gəlir.
- Qanmaza hörmət edərsən, deyər: - Məndən qorxur.
- Qaraçı bir ələk verib, elə bil evə dirək verib.
- Kifirə sabun, dəliyə öyüd neyləyər.
- Qarğa özün quş bilir, xaşıl özünü aş.
- Qarğanı qırğı bilir.
- Qarnı tox olan, qayğısız olar.
- Qarın başa bəladır.
- Qarın qardaşdan irəlidir.
- Qarın səndən aşağıdır.
- Qəlb odur ki, qəlbindəkin deməyə...
- Qorğaya öyrənən çərəzsiz qalmaz.
- Qonaq bu il burdadır, gələn il də sərasər.
- Qonağa get deməzlər, altından palazı çəkərlər.
- Qonşunun toyuğu, qonşunun gözünə qaz görünər.
- Qurddur, qoyun dərisinə girib.
- Qırqovul kimi başını kola soxub, elə bilir görünmür.
- Dağarçığını çuval yanına qoyur.
- Dadanan qudurandan pis olar.
- Dedi - qodu ev yıxar.
- Demək olmur gözün üstə qaşın var.
- Dəymişin qoyub, kalın dərir.
- Dəli qazandı, ağıllı yedi.
- Dəli qırmızı sevər, gic - sarı.
- Dəli dəlini görəndə çomağını yan tutar.
- Dərə xəlvət, tülkü bəy...
- Dərə yiyəsiz olanda, donuz təpəyə çıxar.
- Dilinin bəlasını çəkir.
- Dilim səni görüm dilim-dilim olasan.
- Dili dost, qəlbi qara.
- Dini yeyib, imanını dalına atıb.
- Diriyə hay verməz, ölüyə pay.
- Dolunu yeyib, boşa təpik atır.
- Duzu yeyib, duzqabını sındırır.
- Dığ-dığ adamı azara salar.
- Eyibli öz eybini bilsə, başına kilim örtər.
- Elə bilir yuxa arasında halva var.
- Elə yerdə otur, altına su çıxmasın.
- Elə söz deyir ki, bişmiş toyuğun gülməyi gəlir.
- Elə elə ki, nə şiş yansın, nə kəbab.
- Eşşək palçığa bir dəfə batar.
- Əvvəl arxı tullan, sonra bərəkallah de.
- Əvvəldən nə idi hüsnü-camalı, indi oldu dəli Bayramalı.
- Ədəbi kimdən öyrəndin, ədəbsizsən.
- Əzizim əziz, tərbiyəsi ondan əziz.
- Əl qatma harama.
- Əlindən bir iş gəlməyən on danışar.
- Əsli, nəcabəti olmayana qamçı neylər?
- Əhl ilə daş daşı, naəhl ilə yemə aşı.
- Zər ilə olan, zor ilə olmaz.
- Zorla qoyuna gedən köpəyin qoyuna nə faydası?
- İki canbaz bir ipdə oynamaz.
- İlqarı olmayanın imanı da olmaz.
- İnsan zülmə tabedir.
- İnsan olmayan insan qədrin nə bilər!
- İsti aşa soyuq su qatma.
- İtdən çox çarıq aparan olmaz, yenə ayağı yalındır.
- İçdin üzüm suyunu,
- Tökdün üzün suyunu.
- İşini möhkəm tut, qonşunu oğru tutma.
- Yanan da mən - yaman da mən.
- Yiyəsinə baxıb atın nallayırlar.
- Yemə namərd çörəyini, axırda başına vurar.
- Yükünü yığdı təpəyə, elə arxa çevirdi.
- Yıxılanı vurmazlar.
- Yuxarı evə baxıb, aşağı evi yıxma.
- Kasıblıq eyib deyil, oğurluq eyibdir.
- Keçi can hayında, qəssab piy hayında.
- Kiminin əvvəli, kiminin axırı.
- Kişi sözü üzə deyər.
- Kişi tüpürdüyünü yalamaz.
- Kişini tez qocaldar axşamdan yatan arvad.
- Kişinin özünə baxma, sözünə bax.
- Kişiüzlü arvaddan, arvadüzlü kişidən həzər.
- Kor kor, gör gör.
- Kor tutduğun buraxmaz.
- Köpək araba kölgəsində yatar, elə bilər öz kölgəsidir.
- Köhnə kəndə təzə nırx qoyur.
- Quyu var, suyu yox.
- Külək kimi hərdən bir tərəfə əsmə.
- Gah nala döyür, gah mıxa.
- Gədaya borclu olsan, bir toyda deyər, bir də yasda.
- Gedər bağlar qorası, qalar üzlər qarası.
- Gedər bu dövran sənə də qalmaz.
- Gəlin bəzənincə toy əldən gedər.
- Gəlmisən ayran içməyə, gəlməmisən ara açmağa.
- Gəmidə oturub gəmiçi ilə vuruşur.
- Goru var ki, kəfəni də ola.
- Gözlərindən qan damır.
- Gözünü qırpdın, sənin deyil
- Gündüz gəzər obanı,
- Gecə sancar dabanı.
- Günü günə satmazlar.
- Gününü düyünləyib göy əsgiyə.
- Nəğdi qoyub, nisyə dalınca düşmə.
- Nadiri taxtda görüb, Süleymanı qundaqda.
- Nə qanır, nə qandırır.
- Niyyətin hara, mənzilin ora.
- Od düşdüyü yeri yandırar.
- Od ilə oynamaq olmaz.
- Od olub aləmi yandırır...
- Oddan kül törər, küldən nə törər?
- Oynamaq bilmir, deyir: yerim dardır.
- Onun üzü - dəvənin dizi.
- Ortada yeyir, qıraqda gəzir.
- Ot kökü üstə bitər.
- Oxun atıb, yayın gizlətmə.
- Öz ağlını özgəyə vermə.
- Özgə evində koxalıq eləməzlər.
- Ölüdən də pay istəyir.
- Ölünün dalınca danışmazlar.
- Örtülü bazar, dostluğu pozar.
- Ölünü öz başına qoyarsan, vurar kəfənin yırtar.
- Pay verdi, dalınca xəbər göndərdi.
- Paxıl artmaz.
- Paxıl olmasan dərdin olmaz.
- Pişiyi bağlayıb süfrə açır.
- Pul verməz, can verər.
- Sayanın quluyam, saymayanın ağası.
- Saman sənin deyil, samanlıq ki, sənindir.
- Sən ağa, mən ağa, inəkləri kim sağa.
- Sən vurmadın, mən yıxmadım, bəs buna nə oldu?
- Sənə vur dedilər, öldür ki, demədilər.
- Sənin ipinlə quyuya girmək olmaz.
- Səhər gedər naxıra, axşam gələr axıra.
- Sirkə nə qədər tünd olsa, öz qabını sındırar.
- Siçandan törəyən kəsəyən olar.
- Soğan yeməmisən için niyə göynəyir.
- Su bir yerdə qalanda iylənər.
- Tazıya deyir tut, dovşana deyir qaç.
- Tikan olub ayağa batınca, gül ol yaxaya sancıl.
- Tutub ucundan, gedir ucuzluğuna.
- Tülkünün meydanda nə işi var ki, dərisinə qiymət qoyalar.
- Uman yerdən küsərlər.
- Hazırın naziri.
- Hamam suyu ilə özünə dost tutur.
- Haram malın bərəkəti olmaz.
- Heç bilmir harada bişib, deyir bir çömçə də bəri ver.
- Hələ quyruğu qapı arasında qalmayıb.
- Hər işi tutdun, insafı əldən qoyma.
- Hər kəs nə eləsə, özünə elər.
- Hayasızdan hayanı saxla.
- Çanax öz başında sınar.
- Çatana çatır, çatmayana bir daş atır.
- Çörəyini özü öz ayağı ilə tapdaladı.
- Çörək itirən çörək tapmaz.
- Canavardan qorxan meşəyə girməz.
- Canavarın nə qocası, nə cavanı.
- Cəhənnəmə gedən özünə yoldaş axtarar.
- Cücəni payızda sayarlar.
- Şadlığına şitlik eləmə.
- Şaftalı tabağı kimi ortada durma.