Azərbaycan atalar sözləri: Redaktələr arasındakı fərq

Vikisitat saytından
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 34: Sətir 34:
*Ağac bar verəndə başın aşağı əyər.
*Ağac bar verəndə başın aşağı əyər.
*Ağıl ağıldan üstün olar.
*Ağıl ağıldan üstün olar.
*Ağıl yaşda deyil, başdadırÁ.
*Ağıl yaşda olmaz, başda olar.
*Ağıllı baş hər şeydən mənfəət götürər.
*Ağıllı baş hər şeydən mənfəət götürər.
*Ağıllı qəm yeyər, ağılsız qamçı.
*Ağıllı qəm yeyər, ağılsız qamçı.
*Ağıllı fikir edincə, dəli Kürdən keçər.
*Ağıllı fikir edincə, dəli Kürdən keçər.
*Ağac əyildi sındı,igid əyildi öldü.
*Bacarıq ağılın nişanəsidir.
*Bacarıq ağılın nişanəsidir.
*Baxmaqla öyrənmək olsa, it də qəssab olar.
*Baxmaqla öyrənmək olsa, it də qəssab olar.
Sətir 50: Sətir 49:
*Qafil yaşamaqdan ölmək yaxşıdır.
*Qafil yaşamaqdan ölmək yaxşıdır.
*Qələm qılıncdan itidir.
*Qələm qılıncdan itidir.
*Nənə,Nənə,Can Nənə Səndən yoxdur birdənə
*Qələm əyri yonulsa da düz yazar.
*Qələm əyri yonulsa da düz yazar.
*Qələmin ucu, qılıncın gücü.
*Qələmin ucu, qılıncın gücü.
*Qələm yazanı qılınc poza bilməz.
*Qələm yazanı qılınc poza bilməz.
*Qüvvə hər şeyi, ağıl qüvvəni sındırar.
*Qüvvə hər şeyi, ağıl qüvvəni sındırar.
*Qorxaq gündə yüz yol ölər,igid ömürdə bir yol.
*Quyuya su tökməklə quyu dolmaz.
*Savadsız adam kor kimidir.
*Savadsız adam kor kimidir.
*Tənbəl deyər: "Bu gün oynaram, sabah oxuyaram". Çalışqan deyər: "Bu gün oxuyaram, sabah oynaram".
*Tənbəl deyər: "Bu gün oynaram, sabah oxuyaram". Çalışqan deyər: "Bu gün oxuyaram, sabah oynaram".
Sətir 408: Sətir 404:
*Pusquda oturan yatmaz.
*Pusquda oturan yatmaz.
*Sirr açandan el qaçar.
*Sirr açandan el qaçar.
*Sirrini dostuna demə , dostunun da dostu var.
*Sirrini demə dostuna, dostunun da bir dostu var.
*Sonrakı peşmançılıq fayda verməz.
*Sonrakı peşmançılıq fayda verməz.
*Soruşan dağları aşar,
*Soruşan dağları aşar,

10:17, 20 yanvar 2015 versiyası

Elm, bilik və ağıl haqqında

  • Abdaldan paşa olmaz, taxtadan - maşa.
  • Ağac bar verəndə başın aşağı əyər.
  • Ağıl ağıldan üstün olar.
  • Ağıl yaşda olmaz, başda olar.
  • Ağıllı baş hər şeydən mənfəət götürər.
  • Ağıllı qəm yeyər, ağılsız qamçı.
  • Ağıllı fikir edincə, dəli Kürdən keçər.
  • Bacarıq ağılın nişanəsidir.
  • Baxmaqla öyrənmək olsa, it də qəssab olar.
  • Başı daşa dəyməyincə ağlı başına gəlməz.
  • Bilmədiyini biləndən soruş.
  • Bilməmək eyib deyil, soruşmamaq eyibdir.
  • Ədəb bazarda satılmaz...
  • Göz görmək üçün, ağıl bilmək üçün.
  • Həcdən gələn mən, Məkkədən xəbər verən sən?
  • Hər oxuyan Molla Pənah olmaz.
  • Qafil yaşamaqdan ölmək yaxşıdır.
  • Qələm qılıncdan itidir.
  • Qələm əyri yonulsa da düz yazar.
  • Qələmin ucu, qılıncın gücü.
  • Qələm yazanı qılınc poza bilməz.
  • Qüvvə hər şeyi, ağıl qüvvəni sındırar.
  • Savadsız adam kor kimidir.
  • Tənbəl deyər: "Bu gün oynaram, sabah oxuyaram". Çalışqan deyər: "Bu gün oxuyaram, sabah oynaram".

Mərdlik və igidlik haqqında

  • Ağalıq verimlədir, igidlik vurumla.
  • Ağac əyildi, sındı, igid əyildi, öldü.
  • Aydan arıyam, sudan duru.
  • Alıcı quş dimdiyindən bilinər.
  • Alnım açıq, üzüm ağ.
  • Araba qoş, çarxa dur, Mərd igidə arxa dur.
  • Aslanın nə erkəyi, nə dişisi.
  • Asta vur, Rasta vur.
  • At ət ilə, igid don ilə.
  • At ölər nalı qalar, İgid ölər namı qalar.
  • Beş günün yarağı, bir günün gərəyi.
  • Bir igid qırx ildə meydana gələr.
  • Bir mıx bir nalı, bir nal bir atı, bir at bir igidi, bir igid bir eli qurtarar.
  • Bir qorxaq bir ordunu bada verər.
  • Vura bilməyən, daşın böyüyünü götürər.
  • Vuran igid dayısına gəyişməz.
  • Vuraram ölər, kiş deyərəm getməz.
  • Vur qırxı, gedər qorxu.
  • Vur deyənlə, vuran yarıdır.
  • Qapan it dişin göstərməz.
  • Qaçanı qovmazlar.
  • Qılıqlı min evi yeyər, qılıqsız bir evi də yeyə bilməz.
  • Qorxaq qaçar hay gəlməmiş, Çırmanar keçməyə çay gəlməmiş.
  • Qorxaq gündə yüz yol ölər, igid ömründə bir yol.
  • Qorxaq nə zərər eylər, nə mənfəət.
  • Qorxaq hər şeyi dörd görər.
  • Qorxaq öz kölgəsindən də qorxar.
  • Qorxan gözə çöp düşər.
  • Qorxan öküz cütə getməz.
  • Qorxu adama yalan söylədər.
  • Qorxu başa bəladır.
  • Qorunan baş salamat olar.
  • Qorxursansa pişikdən, Niyə çıxırsan deşikdən.
  • Qoçdan qoç törər
  • Qoç döyüşünə qoç dözər.
  • Qoç igid qurddan çəkinməz.
  • Qurbansız bayram olmaz.
  • Qurddan qorxan qoyun saxlamaz.
  • Quş var ətin yeyərlər, quş var ət yedirdərlər.
  • Quşqun olub quyruq altına keçincə, yüyən ol başa keç.
  • Dağlar başına qış, İgid başına iş.
  • Zəri də var, zoru da.
  • İgid arxasında igid gizlənər.
  • İgid ağzını açmaz, əlini açar.
  • İgid qovqasız olmaz.
  • İgid igidə xor baxmaz.
  • İgid ilqarından, dəvə ovsarından.
  • İgidin başı qalda gərək.
  • İgidin əli işdə gərək.
  • İgidin yaraşığı sınağdır.
  • İgidin süfrəsi açıq olar.
  • İgidin ürəyi haça olar.
  • İgid min yaşar, fürsət bir düşər.
  • İgidlik döyüşdə mə'lum olar.
  • İgidlik ondur: biri zordur, doqquzu fənd.
  • İgid oğul düşmənə əyilməz.
  • İgid odur atdan düşə atlana, İgid odur hər yaraya qatlana.
  • İgid ölər, adı qalar.
  • İgid ölər adı qalar, müxənnətin nəyi qalar?
  • Yanında igid olsun, kol dibi evin olsun.
  • Yaxşı at nalı gözlər, yaxşı igid dalı.
  • Keçmə namərd körpüsündən qoy aparsın sel səni, Yatma tülkü daldasında qoy yesin aslan səni.
  • Namərddın keç, mərddə dur.
  • Namərdə yaxa vermə, mərdə arxa ol.
  • Namərdi bir gördüm, bir də görsəm namərdəm.
  • Namərdin otağından, mərdin ağac kölgəsi.
  • Namərdin plovundan, mərdin qaşıq aşı.
  • Namərd gəlib mərd olmaz. Boyunca qızıl qala.
  • Namərdə tuş gələnin işi düyünə düşər.
  • Pis iş mərdə ar olar, Namərd gözü dar olar.
  • Təkədə qoç hünəri olmaz.

Birlik və dostluq haqqında

  • Ağıllı düşmən nadan dostdan yaxşıdır.
  • Arxalı köpək qurd basar.
  • Baş-başa verməyincə daş yerindən qalxmaz.
  • Birisi minə bağlıdır, mini də birə.
  • Bir gün düz yediyin yerə, qırx gün salam ver.
  • Birlik harada, dirilik orada.
  • Bir su ki, girdi qaba, oldu içməli.
  • Vəfalı dost yad olmaz, görməsə yüz il səni.
  • Qarı düşmən dost olmaz.
  • Qoyun quzusunun ayağını basmaz.
  • Qonşu qonşuya baxar, Canını oda yaxar.
  • Qonşu qonşunun itini bayatı çağıra-çağıra tapar.
  • Qonşu iti qonşuya hürməz.
  • Qonşu qonşu olsa kor qız ərə gedər.
  • Qonşu muncuğunu götürən, onu ancaq gorda taxar.
  • Qonşum sağ olsun, ocağından od verməsin.
  • Qonşunu iki inəkli istə ki, özün bir inəkli olasan.
  • Qonşunun haqqı axirət haqqıdır.
  • Qonşu payı dolu gələr, dolu gedər.
  • Qonşu paxıl olmasa, bağ çəpəri neylər?!
  • Dağ dağa qovuşmaz, insan insana qovuşar.
  • Doğru dostluq qərəzsiz olar.
  • Dost başa baxar, düşmən ayağa.
  • Dost dost ilə tən gərək, Tən olmasa gen gərək.
  • Dost dosta yaman gündə gərəkdir.
  • Dost dar gündə tanınar.
  • Dost ziyankar olmaz, ziyankar da dost olmaz.
  • Dost yaman gündə tanınar.
  • Dost yolunda boran olar, qar olar.
  • Dost yolunda can qurban.
  • Dostluqla tutub, düşmənliklə yıxma.
  • Dost min isə azdır, düşmən bir isə çoxdur.
  • Dostun versə qum, Al ovcunda yum!
  • Əli ələ vurarsan, səs çıxar.
  • Ət ilə dırnaq arasına girən iyiyər, çıxar.
  • Yaxşı dostu yaman gündə sına.
  • Yaxşı gündə düşmən gələr dost olar, igid odur yaman gündə dayansın.
  • Yeməklə dost olan illərlə küsülü qalar.
  • Yoldaşını nişan ver, özünü tanıt.
  • Sidq ilə dost olan ürəkdən də bir gərək.
  • Tək əldən səs çıxmaz.
  • Həmnişinin bab ilə, Görən desin habelə.
  • Hər şeyin təzəsi, dostun köhnəsi.
  • Çox qarışqa bir şiri öldürər.
  • Çörək itirən, çörək tapmaz.

Vətən və el haqqında

  • Abadan kənd tüstüsündən bilinər.
  • Ağac dibindən su içər.
  • Ağacı içindən qurd yeyər.
  • Ağac meyvəni dəyənə qədər böyüdər.
  • Ağac olan yerdə budaq sınar.
  • Ağac səmtinə yıxılar.
  • Ağac sınanda budaq nəyə gərəkdir?!
  • Ana kimi yar olmaz, Vətən kimi diyar.
  • Anasından ayrı düşən quzunu qurd yeyər.
  • Asılsan da uca budaqdan asıl.
  • Bağa baxarsan bağ olar, baxmazsan dağ olar.
  • Bu dünyada şirin şey, bir anadır, bir Vətən.
  • Bülbülü saldılar qəfəsə dedi: "Ay Vətən, ay Vətən". Buraxdılar, qondu tikan koluna, dedi: "Can Vətən, can Vətən".
  • Vətən viranə də olsa, məsəldir, məhz cənnətdir.
  • Vətəndən ayrı ayrı düşsəm, viran ollam, talannam.
  • Vətənə gəldim, imana gəldim.
  • Vətən həsrəti çəkdim, gözlərimə qan gəldi.
  • Qoçun buynuzu qoça ağırlıq eləməz.
  • Qürbətdə xan olunca, Vətənində dilən, gəz.
  • Dağ yeri - duman yeri, Yurd yeri - guman yeri.
  • Dam dirək üstə durar.
  • Doğma yurd şirin olar.
  • Dünyada Vətəndən əziz nə var?
  • Yerlərdir haman yerlər, Görünməz oldu illər.
  • Yer, oturan adamla şərəflənər.
  • Yersiz gəldi, yerli qaç.
  • Yurddan çıxsan da, eldən çıxma.
  • Köçən yurdun qədrini, düşən yurdda bilərlər.
  • Sular hərəkətlidir, Torpaq bərəkətlidir.
  • Torpaqda itki olmaz, Kötüksüz bitki olmaz.
  • Uçan damın böyüklüyü binövrəsindən bilinər.
  • Hər ağac öz dibinə kölgə salar.
  • Hər quşa öz yuvası doğmadır.
  • Hər kəsə öz Vətəni əzizdir.
  • Hər kəsi el istəsə, bülənd olar, ucalar.
  • El igidlərilə tanınar

Valideyn və övlad haqqında

  • Ana, bala ucundan canını oda yaxar.
  • Ana qarnında necə qalıbsan?
  • Anadan əziz yenə anadır.
  • Anadan əmdiyim süd burnumdan gəldi.
  • Analar bizi bu gün üçün doğub.
  • Analı qızın özü böyüyər, Anasız qızın sözü böyüyər.
  • Analı quzu, Xınalı quzu.
  • Anan, bacın kimdir? - Yaxın qonşum.
  • Ananın səbri tükənməz olur.
  • Anasızın gördüyü iş danlaqsız bitməz.
  • Anası gəzən ağacları balası budaq-budaq gəzər.
  • Anasına bax qızını al, Qırağına bax bezini al.
  • Ata-ana qədrini bilməyən, yadın qədrini nə bilər.
  • Ata-anamı itirdim. Özümü yara yetirdim.
  • Ata-anasına xeyri olmayanın, elə nə xeyri.
  • Ata-ana sözünə baxmayan xoş gün görməz.
  • Ata-ananın canı övlada bağlı olar.
  • Ataya oğul, anaya qul.
  • Ata malına göz dikən ac olar.
  • Atam ilə atanı deyincə, özüm ilə özünü de.
  • Atam gündəni sayır, anam gündədən kəsir.
  • Atan soğan, anan sarımsaq, sən hardan oldun belə gülbəşəkər?
  • Ata olmasan, ata qədri bilməzsən.
  • Atı atası ilə tanıdarlar, qatırı anası ilə.
  • Bir ata yeddi oğulu dolandırdı, yeddi oğul bir atanı dolandırmadı.
  • Böyüyə hörmət vacibdir.
  • Böyük danışanda kiçik danışmaz.
  • Böyük danışanı kiçik götürər.
  • Böyük sözünə baxmayan, baxımsız qalar.
  • Böyük tökəni kiçik yığar.
  • Böyüyün sözündən çıxmazlar.
  • Qoca başqa, qocaman başqa.
  • Qoca qurd kahasından çıxmaz.
  • Qocadan demək, Cavandan əmək.
  • Qoca evin sütunudur.
  • Qocaya hörmət elə, sən də qocalacaqsan.
  • Qocanın biliyi, cavanın biləngi.
  • Qız da oğlan da övladdır, hər ikisi bir-birindən şirin.
  • Qız evlərdə tanınar, ipək dəzgahda.
  • Qızım, sənə deyirəm, gəlinim, sən eşit!
  • Ərkəsöyün böyüyən oğul avara olar.
  • Yaxşı igid dayısına çəkər, xanım qız bibisinə.
  • Kiçikdən xəta, Böyükdən əta.
  • Uşaq atadan yox, anadan yetim qalar.
  • Uşaq, atasını hamıdan güclü bilər.
  • Uşağa uşaq deyiblər, böyüyə böyük.
  • Uşaq evin yaraşığıdır.
  • Uşaq gördüyün götürər, eşitdiyin deyər.
  • Uşaqlıqda yalançı olana böyüyəndə inanmazlar.
  • Uşaq sözün düzünü deyər.

Söz, söhbət, danışıq haqqında

  • Abır istəsən çox demə, Sağlıq istəsən çox yemə.
  • Ağzının qaytanı yoxdur.
  • Adam var gözdən qızar, Adam var sözdən qızar.
  • Adam odur ilqarından dönməyə.
  • Adam yıxıldığı yerdən qalxar.
  • Adın nədir? - Rəşid! Birin de, birin eşit!
  • Adamın üzünə baxarlar, halını xəbər alarlar.
  • Ara sözü ev yıxar.
  • Başa dil gətirəni, el gətirə bilməz.
  • Bildiyindən danış, bilmədiyin səni güdaza verər.
  • Bir qəlbi ki, tikə bilmirsən, niyə yıxırsan?
  • Bir dəli quyuya bir daş atdı, on ağıllı gəldi, çıxara bilmədi.
  • Bir doğru ki, yalana oxşadı, onu deməzlər.
  • Bir misqal dilini qoyub, bir batman başı ilə danışır.
  • Bol çörəyin yoxdur, şirin dilin olsun barı.
  • Qorxu adama yalan dedirdər.
  • Damara bax, qan al.
  • Danışana macal vermir.
  • Danışıq, dananı qurda verər.
  • Danışığını yeyəsən.
  • Danışmaq gümüş, danışmamaq qızıldır.
  • Danışıram - pis olur, Danışmıram - his olur.
  • Dedim bir ağız ağla, demədim eli güldür bizə.
  • Dedim eşidəsən, demədim öyrənəsən!
  • Deyə-deyə dilimdə tük bitdi.
  • Deyən ağılsız olsa, dinləyən ağıllı gərək.
  • Dilim-dilim olasan, dilim!
  • Dilini saxlayan salamat olar.
  • Dil yalançı olunca, lal olsa yaxşıdır.
  • Dil ürəyin açarıdır.
  • Dil yanılar, doğrusunu deyər.
  • Dil yarası qılınc yarasından yamandır.
  • Dinəndə pis olur, dinməyəndə dərd kəsir.
  • Doğru danışanın papağı yirtıq olar.
  • Doğru elə bilər ki, hamı doğrudur.
  • Doğru yalanı qovar.
  • Doğruya zaval yoxdur, çəksələr min divana.
  • Doğruluqla dost qapısın dolan gəl öz evin kimi.
  • Doğru söz acı olar.
  • Doğru sözdən xəta gəlməz.
  • Doğru söz dəmiri dələr.
  • Düzlük xoşbəxtliyin açarıdır.
  • Düzlük uzanar, qırılmaz.
  • Düz sözə boynum qıldan nazikdir.
  • Əvvəl danış, sonra gül.
  • Əvvəl düşün, sonra danış.
  • İnsan ölər, söz qalar.
  • Yağmasan da gurulda.
  • Yalan ayaq tutar, yeriməz.
  • Yalan danışan hamını qanmaz bilər.
  • Yaman dil başa bəladır.
  • Yalan ilə dünyanı gəzmək olar, qayıtmaq olmaz.
  • Yaman yeyənin olsun, yaman deyənin olmasın.
  • Yalan ki var, doğrunun quludur.
  • Yalan söz üz qızardar.
  • Yalançını mənzilənədək qov!
  • Yalançının evinə od düşdü, heç kəs inanmadı.
  • Yalançının üzü qara olar.
  • Yalançının hafizəsi olmaz.
  • Yalançı tamahkarı aldadar.
  • Kələk ilə gələn, külək ilə gedər.
  • Kişinin sözü bir olar.
  • Nə dil bilsin, nə dodaq.
  • Sözü söz kəsər.
  • Söz bir olsa, dağ oynayar yerindən.
  • Söz var el içində, söz var ev içində.
  • Söz vaxtına çəkər.
  • Söz verər, bez verməz.
  • Söz qılıncdan kəsərlidir.
  • Söz danışıqdan keçər.
  • Sözdən söz götürür.
  • Sözdən söz çıxar.
  • Söz doğar.
  • Söz insanın vuran əlidir.
  • Söz ki var, dəmirdir, vurduqca uzanar.
  • Söz götürənin, yer oturanındır.
  • Sözlə plov olmaz, yağ ilə düyü gərək.
  • Sözü məqamında deyərlər.
  • Söz odur ki, haqqa vara.
  • Söz sözün dayağıdır.
  • Söz sözü çəkər, arşın bezi.
  • Sözü ağzında bişir, sonra çıxart.
  • Sözü asta, ürəyi tasvasda.
  • Sözü at, yiyəsi götürər.
  • Sözü yaxşı anla,
Sonra qızıb banla.
  • Sözün başı axırından bilinər.
  • Sözün damarı olar, çəkdikcə uzanar.
  • Sözün də qanadı var.
  • Sözün doğrusun de, min atını çap.
  • Sözün doğrusunu zarafatla deyərlər.
  • Sözün zahiri zərif, batini lətif olmalıdır.
  • Sözün ilə işin bir olsun.
  • Sözün yalanı olmaz, yanlışı olar.
  • Sözün yaxşısı baldan şirin olar.
  • Sözünü bilməyənə aşağı başda da yer yoxdur.
  • Sözü sözdən alarlar.
  • Söz həyatın bəzəyidir.
  • Söz çeynəyən çox, söz deyən az.
  • Söyləyəndən dinləyən arif gərək.
  • Söyləyən olma, dinləyən ol.
  • Söhbət ki var, bulaqdır, kəsilməsə axacaq.
  • Hərzəkar ağız başa yumruq vurdurar.
  • Çox bilirsən, az danış.
  • Çox bilib az danışmaq igidin ləngəridir.
  • Çox bilən quş, dimdiyindən cələyə düşər.
  • Şirin dil ilanı yuvadan çıxardar.

Ehtiyat və sayıqlıq haqqında

  • Ağzı əyrini boynunun ardından tanımaq olar.
  • Arifə bir işarə, qanmaza min toppuz.
  • At oğurlanandan sonra axur nəyə gərək.
  • Bir ağızdan çıxan min ağıza yayılar.
  • Bir daş altda, bir daş üstdə.
  • Qarğa, qarğa, məndə qoz var.
  • Qaçırılan fürsət ələ düşməz.
  • Qurdun qonağlığına get, köpəyi də yanınca apar.
  • Daldan atılan daş topuğa dəyər.
  • Düşmən zəif olsa da, ehtiyatı əldən vermə.
  • Eşşək işləyər, at yeyər.
  • Ev bizim, sirr bizim.
  • Ehtiyat igidin yaraşığıdır.
  • Ehtiyatlı oğulun anası ağlamaz.
  • Eşitdiyinə inanma, gördüyünə inan.
  • İgidin igiddən nəyi artıqdır? - Ehtiyatı.
  • Yatan itləri oyatma.
  • Yerin də qulağı var.
  • Yoldan çıxanı yol vurar.
  • Yüz ölç, bir biç.
  • Nə göz görsün, nə ürək bulansın.
  • Nə eşitsin, nə də qanı qaralsın.
  • Nə yada sirrini ver, nə namərdə bel bağla.
  • Nə görsün, nə də hürsün.
  • On dəfə eşitməkdən, bir dəfə görmək məsləhətdir.
  • Özgənin sözünü sənə deyən, sənin də sözünü özgəyə deyər.
  • Pusquda oturan yatmaz.
  • Sirr açandan el qaçar.
  • Sirrini demə dostuna, dostunun da bir dostu var.
  • Sonrakı peşmançılıq fayda verməz.
  • Soruşan dağları aşar,
Soruşmayan düzdə çaşar.
  • Şərti şumda kəs, xırmanda şana-kürək sınmasın.

Ümid, arzu və istək haqqında

  • Adam adam sayəsində adam olar.
  • Adamın gərək dili ilə ürəyi bir ola.
  • Adamın tamarzısı,
Hər kəsin öz arzusu.
  • Ayın beş gün qaranlığı olanda, beş gün də aydınlığı olar.
  • Allaha əl çatmır, padşaha söz.
  • Allahdan buyruq,
Ağzıma quyruq.
  • Alnı açıq, üzü ağ; dərd-qəmi yox, kefi çağ.
  • Aman istəyənin boynun vurmazlar.
  • Arzu bir, ümid iki.
  • Atalar gözəl demişlər: "Dünyanı ümid ilə yemişlər".
  • Atın izi itin izinə qarışmaz.
  • At ölüb, itlərin bayramıdır.
  • Axtaran tapar, yoğuran yapar.
  • Ac toyuq yuxuda darı görər.
  • Bağbanın könlü olsa, nə gəlib bağda bara.
  • Bal tutan barmaq yalar.
  • Balıq istəyən özünü suya vurar.
  • Başına gələn başmaqçı olar.
  • Başını keçəl eləmə,
Hər keçəlin taleyi bir olmaz.
  • Bizim evdə də bir gün bayram olar.
  • Boş çanağı vurur dolu çanağa.
  • Boyunduruq bilir, öküz nə çəkir.
  • Bu arxa bir su gəlib, ümid var bir də gələ.
  • Buğdadan, arpadan əlim üzüldü, ümidim sənə qaldı, ay darı xırmanı!
  • Qabağa gedirsən bic qardaş, dala qalırsan gic qardaş.
  • Qabaqca danışma!
  • Qarğa cəmdək üstə yığılar.
  • Qoyunu qurda tapşırıb.
  • Qulağının dibini görəndə...
  • Quyuya su tökməklə quyu sulu olmaz.
  • Qurunun oduna yaş da yanır.
  • Dağ dağa qovuşmaz, insan insana rast gələr.
  • Dama dama göl olar, dada dada heç.
  • Diş tutmayanı, dodaq tutmaz.
  • Dəvə bir fikir eləsə, sarban iki fikir elər.
  • Dəvənin quyruğu yerə dəyəndə işim düzələr.
  • Dəlidən doğru xəbər.
  • Dərdlərə dərman olub, dərmansız qalan canım.
  • Dovşanı araba ilə tutur.
  • Düzdə gəzdi hərləndi,
Gəldi dağa dirəndi.
  • Elə bil biyara gedir.
  • Eşit, inanma.
  • Əli aşından da oldu, Vəli aşından da...
  • İki qoçun başı bir qazanda qaynamaz.
  • İgidin vurmamazlığına bax, daşın böyüyündən yapışır
İlanı Seyidəhməd əli ilə tutur.
  • İnək bir, sağan iki.
  • İnsan istəsə dağı dağ üstə qoyar.
  • İstədi qaşın qayıra, vurdu gözün çıxartdı.
  • İstədiyini deyən, istəmədiyini eşidər
İstədi çıxa dağ başına, daş düşdü sağ başına.
  • İstəyənin bir üzü qara, verməyənin iki üzü.
  • İstək gözdə olar, məhəbbət ürəkdə.
  • İstərəm dosta varam, əlim boş, üzüm qara.
  • İt dəmirçi dükanından nə aparar?
  • İt də getdi, ip də getdi.
  • Yağ yağa qarışdı, yarmalar yavan qaldı.
  • Yağışdan çıxdıq, yağmura düşdük.
  • Yazıya pozu yoxdur.
  • Yalvarmaqdan sözdən olduq, gözləməkdən gözdən.
  • Yel aparan yelinki,
Yerdə qalan mənimki.
  • Yeməkdən ümid yaxşıdır.
  • Yıxılan ağaca balta çalan çox olar.
  • Yuxarı başda yer yoxdur, aşağı başda da oturmur.
  • Keçənə güzəşt deyərlər.
  • Kim əkdi, kim becərdi, kim dedi bağ mənimdir.
  • Könülsüz işin axırı olmaz.
  • Köpəyin qarnı tox gərək.
  • Kötük üstündə çox budaqlar doğranıb.
  • Gecənin xeyrindən, gündüzün şəri yaxşıdır.
  • Göz görmək üçün, könül seçmək üçündür.
  • Göz görmür, üz utanmır.
  • Gözü boynunun ardını görəndə...
  • Gün batdı - bat, gün çıxdı - çıx!
  • Neylərəm qızıl taxtı, bir qızıl baxtım olsun.
  • Nə doğrarsan qabına, o çıxar qaşığına.
  • Nə əkərsən, onu biçərsən.
  • Niyyətin hara, mənzilin ora.
  • Od yanan yerdən işıq gələr.
  • Olan olub, keçən keçib.
  • Öz gözündə tiri görmür, özgə gözündə qıl axtarır.
  • Öz-özünü oda yaxır.
  • Öz-özünü bəyənən ağam vay.
  • Ölmə eşşəyim, yaz gələr yonca bitər.
  • Pis günün ömrü az olar.
  • Pişiyin ağzı ətə çatmayanda deyər iy verir.
  • Samanlıqda iynə axtarır.
  • Səbr ilə halva olar, ey qora səndən, bəsləsən atlaz olar tut yarpağından.
  • Sınan gəmiyə nə külək.
  • Suda boğulan saman çöpündən yapışar.
  • Tez duranla tez evlənən uduzmaz.
  • Toyun axırında zurna belə səslənər.
  • Toydan sonra nağara, xoş gəldin, bayram ağa.
  • Toyun əvvəlinə getmə, axırına da qalma.
  • Toyunda qəlbirlə su daşıyım.
  • Tor atan balıq tutar, nə böyüyü, nə kiçiyi.
  • Tula itdən də murdar.
  • Ucuz ətin şorbası olmaz.
  • Haray üzülən canım,
İpə düzülən canım.
  • Heç kəsin çırağı axıracan yanmayıb...
  • Hər aydınlığın bir qaranlığı var,
Hər qaranlığın da bir aydınlığı.
  • Hər arzu yerinə yetməz.
  • Hər quşatan, ovçu Pirim olmaz.
  • Hər deyilənə inanmazlar.
  • Hərə öz atını minib çapır.
  • Hər için öz yeri, hər sözün öz məqamı var.
  • Hər parıldayan qızıl olmaz.
  • Hər saatın bir hökmü var.
  • Çarx dolanır, gün keçir.
  • Çıxmayan cana ümid çoxdur.
  • Çobanın meyli olsa, təkədən pendir tutar.
  • Yanan yerdən tüstü çıxar.

İnsan qüsurlarının tənqidi haqqında

  • Abdalın qarnı doyunca, gözü qapıda qalar
  • Abırlı abrlndan çəkinər, abırsız nədən çəkinər.
  • Abırsızdan abrını gözlə.
  • Ağa gətirər navala, xanım tökər çuvala.
  • Ağa Nəzərəm, belə gəzərəm, bir vuranda qırxın əzərəm.
  • Ağzına çullu dovşan sığışmır.
  • Ağıl çox - pul yox, ağıl yox - pul çox.
  • Ağıllı olan bir dəfə aldanar.
  • Ağır otur, batman gəl.
  • Adam var ki, adamların naxşıdır,
Adam var ki, dindirməsən yaxşıdır.
  • Adam olmayan yerdə adamdır.
  • Adamın başına nə bəla gəlsə, dilindən gələr.
  • Adı it dəftərində də yoxdur.
  • Atasının gözünü çıxardıb, adını qoyub Koroğlu.
  • Az idi arıq-uruq, biri də gəldi dabanı yarıq.
  • Aza qane olmayan, çoxa çatmaz.
  • Ay doğar gədiyindən,
Utan bir dediyindən.
  • Ayı qandı, abid qanmadı.
  • Al - ver deyiblər, al vermə deməyiblər.
  • Ala itdən məşhurdur.
  • Aldığını verməz, bildiyini deməz.
  • Alim olmaq asandır, adam olmaq çətin...
  • Artıq tamah baş yarar.
  • Arı yeyib, namusu atıb dalına.
  • Bağa qınından çıxdı, qının bəyənmədi.
  • Bazarın bazar, qadam sənə mərdumazar!
  • Barmağının beşini də bal elə, pis adamın ağzına sal, yenə deyər: acıdır.
  • Başını yarıb, ətəyinə qoz tökür.
  • Başından böyük danışma.
  • Başı daşa dəyməyincə ağlı başına gəlməz.
  • Belə otlayan idin, niyə arıq düşdün?
  • Beşdə alacağın yox, üçdə verəcəyin.
  • Bədəsil əsil olmaz, boyunca qızıl qala.
  • Bədəsili başa çəkərsən, sürüşüb ayağa düşər.
  • Bildiyini babasına da verməz...
  • Bir ac qudurar, bir yalavac.
  • Bir dadanandan qorx, bir qudurandan.
  • Bir versən bir də istər,
Yatmağa yer də istər.
  • Bir qəpiklik qutab kimi özünü ortaya soxma.
  • Bir yeyərəmdən qorx, bir də yemərəm deyəndən.
  • Bir ziyandan min böhtan doğar.
  • Bir gözü alça dərir, bir gözü gavalı.
  • Bir napakdan qorun, bir də köpəkdən.
  • Bir tikəni bilməyən, min tikəni də bilməz.
  • Birə bir deyiblər, birə iki deməyiblər.
  • Boşdan bir çıxar, bərkdən iki.
  • Boyaqxana küpünü azdırma.
  • Bu uşaqlıq deyil, şıltaqlıqdır.
  • Buğda göstərir, arpa satır.
  • Buğda çörəyin yoxdursa, buğda dilinə nə gəlib...
  • Buynuzsuz qoçun qisası, buynuzlu qoçda qalmaz.
  • Burda mənəm, Bağdadda kor xəlifə.
  • Burnun girməyən yerə başını soxma.
  • Bığdan götürüb, saqqala qoyur.
  • Varlılığa tələsən, yoxsulluğa tez düşər.
  • Vəz oxumaq asan işdir, əməl eləyən gərək.
  • Qabaq dinən bilsə ki, sonra dinən nə deyəcək, heç dinməz.
  • Qazan qarası gedər, üz qarası getməz.
  • Qazancını it yeyər, yaxasını bit.
  • Qaydanı pozan peşman olar.
  • Qayınananın gücü qızına çatar.
  • Qamış ola, gomuş ola, görməmiş ola...
  • Qanmaza qoşulanı qanmaz çağırarlar.
  • Qanı qan ilə yumazlar.
  • Qanana da can qurban, qanmayana da, dad yarımçıq əlindən.
  • Qapıdan qovursan, bacadan gəlir.
  • Qanmaza hörmət edərsən, deyər: - Məndən qorxur.
  • Qaraçı bir ələk verib, elə bil evə dirək verib.
  • Kifirə sabun, dəliyə öyüd neyləyər.
  • Qarğa özün quş bilir, xaşıl özünü aş.
  • Qarğanı qırğı bilir.
  • Qarnı tox olan, qayğısız olar.
  • Qarın başa bəladır.
  • Qarın qardaşdan irəlidir.
  • Qarın səndən aşağıdır.
  • Qəlb odur ki, qəlbindəkin deməyə...
  • Qorğaya öyrənən çərəzsiz qalmaz.
  • Qonaq bu il burdadır, gələn il də sərasər.
  • Qonağa get deməzlər, altından palazı çəkərlər.
  • Qonşunun toyuğu, qonşunun gözünə qaz görünər.
  • Qurddur, qoyun dərisinə girib.
  • Qırqovul kimi başını kola soxub, elə bilir görünmür.
  • Dağarçığını çuval yanına qoyur.
  • Dadanan qudurandan pis olar.
  • Dedi - qodu ev yıxar.
  • Demək olmur gözün üstə qaşın var.
  • Dəymişin qoyub, kalın dərir.
  • Dəli qazandı, ağıllı yedi.
  • Dəli qırmızı sevər, gic - sarı.
  • Dəli dəlini görəndə çomağını yan tutar.
  • Dərə xəlvət, tülkü bəy...
  • Dərə yiyəsiz olanda, donuz təpəyə çıxar.
  • Dilinin bəlasını çəkir.
  • Dilim səni görüm dilim-dilim olasan.
  • Dili dost, qəlbi qara.
  • Dini yeyib, imanını dalına atıb.
  • Diriyə hay verməz, ölüyə pay.
  • Dolunu yeyib, boşa təpik atır.
  • Duzu yeyib, duzqabını sındırır.
  • Dığ-dığ adamı azara salar.
  • Eyibli öz eybini bilsə, başına kilim örtər.
  • Elə bilir yuxa arasında halva var.
  • Elə yerdə otur, altına su çıxmasın.
  • Elə söz deyir ki, bişmiş toyuğun gülməyi gəlir.
  • Elə elə ki, nə şiş yansın, nə kəbab.
  • Eşşək palçığa bir dəfə batar.
  • Əvvəl arxı tullan, sonra bərəkallah de.
  • Əvvəldən nə idi hüsnü-camalı, indi oldu dəli Bayramalı.
  • Ədəbi kimdən öyrəndin, ədəbsizsən.
  • Əzizim əziz, tərbiyəsi ondan əziz.
  • Əl qatma harama.
  • Əlindən bir iş gəlməyən on danışar.
  • Əsli, nəcabəti olmayana qamçı neylər?
  • Əhl ilə daş daşı, naəhl ilə yemə aşı.
  • Zər ilə olan, zor ilə olmaz.
  • Zorla qoyuna gedən köpəyin qoyuna nə faydası?
  • İki canbaz bir ipdə oynamaz.
  • İlqarı olmayanın imanı da olmaz.
  • İnsan zülmə tabedir.
  • İnsan olmayan insan qədrin nə bilər!
  • İsti aşa soyuq su qatma.
  • İtdən çox çarıq aparan olmaz, yenə ayağı yalındır.
  • İçdin üzüm suyunu,
Tökdün üzün suyunu.
  • İşini möhkəm tut, qonşunu oğru tutma.
  • Yanan da mən - yaman da mən.
  • Yiyəsinə baxıb atın nallayırlar.
  • Yemə namərd çörəyini, axırda başına vurar.
  • Yükünü yığdı təpəyə, elə arxa çevirdi.
  • Yıxılanı vurmazlar.
  • Yuxarı evə baxıb, aşağı evi yıxma.
  • Kasıblıq eyib deyil, oğurluq eyibdir.
  • Keçi can hayında, qəssab piy hayında.
  • Kiminin əvvəli, kiminin axırı.
  • Kişi sözü üzə deyər.
  • Kişi tüpürdüyünü yalamaz.
  • Kişini tez qocaldar axşamdan yatan arvad.
  • Kişinin özünə baxma, sözünə bax.
  • Kişiüzlü arvaddan, arvadüzlü kişidən həzər.
  • Kor kor, gör gör.
  • Kor tutduğun buraxmaz.
  • Köpək araba kölgəsində yatar, elə bilər öz kölgəsidir.
  • Köhnə kəndə təzə nırx qoyur.
  • Quyu var, suyu yox.
  • Külək kimi hərdən bir tərəfə əsmə.
  • Gah nala döyür, gah mıxa.
  • Gədaya borclu olsan, bir toyda deyər, bir də yasda.
  • Gedər bağlar qorası, qalar üzlər qarası.
  • Gedər bu dövran sənə də qalmaz.
  • Gəlin bəzənincə toy əldən gedər.
  • Gəlmisən ayran içməyə, gəlməmisən ara açmağa.
  • Gəmidə oturub gəmiçi ilə vuruşur.
  • Goru var ki, kəfəni də ola.
  • Gözlərindən qan damır.
  • Gözünü qırpdın, sənin deyil
  • Gündüz gəzər obanı,
  • Gecə sancar dabanı.
  • Günü günə satmazlar.
  • Gününü düyünləyib göy əsgiyə.
  • Nəğdi qoyub, nisyə dalınca düşmə.
  • Nadiri taxtda görüb, Süleymanı qundaqda.
  • Nə qanır, nə qandırır.
  • Niyyətin hara, mənzilin ora.
  • Od düşdüyü yeri yandırar.
  • Od ilə oynamaq olmaz.
  • Od olub aləmi yandırır...
  • Oddan kül törər, küldən nə törər?
  • Oynamaq bilmir, deyir: yerim dardır.
  • Onun üzü - dəvənin dizi.
  • Ortada yeyir, qıraqda gəzir.
  • Ot kökü üstə bitər.
  • Oxun atıb, yayın gizlətmə.
  • Öz ağlını özgəyə vermə.
  • Özgə evində koxalıq eləməzlər.
  • Ölüdən də pay istəyir.
  • Ölünün dalınca danışmazlar.
  • Örtülü bazar, dostluğu pozar.
  • Ölünü öz başına qoyarsan, vurar kəfənin yırtar.
  • Pay verdi, dalınca xəbər göndərdi.
  • Paxıl artmaz.
  • Paxıl olmasan dərdin olmaz.
  • Pişiyi bağlayıb süfrə açır.
  • Pul verməz, can verər.
  • Sayanın quluyam, saymayanın ağası.
  • Saman sənin deyil, samanlıq ki, sənindir.
  • Sən ağa, mən ağa, inəkləri kim sağa.
  • Sən vurmadın, mən yıxmadım, bəs buna nə oldu?
  • Sənə vur dedilər, öldür ki, demədilər.
  • Sənin ipinlə quyuya girmək olmaz.
  • Səhər gedər naxıra, axşam gələr axıra.
  • Sirkə nə qədər tünd olsa, öz qabını sındırar.
  • Siçandan törəyən kəsəyən olar.
  • Soğan yeməmisən için niyə göynəyir.
  • Su bir yerdə qalanda iylənər.
  • Tazıya deyir tut, dovşana deyir qaç.
  • Tikan olub ayağa batınca, gül ol yaxaya sancıl.
  • Tutub ucundan, gedir ucuzluğuna.
  • Tülkünün meydanda nə işi var ki, dərisinə qiymət qoyalar.
  • Uman yerdən küsərlər.
  • Hazırın naziri.
  • Hamam suyu ilə özünə dost tutur.
  • Haram malın bərəkəti olmaz.
  • Heç bilmir harada bişib, deyir bir çömçə də bəri ver.
  • Hələ quyruğu qapı arasında qalmayıb.
  • Hər işi tutdun, insafı əldən qoyma.
  • Hər kəs nə eləsə, özünə elər.
  • Hayasızdan hayanı saxla.
  • Çanax öz başında sınar.
  • Çatana çatır, çatmayana bir daş atır.
  • Çörəyini özü öz ayağı ilə tapdaladı.
  • Çörək itirən çörək tapmaz.
  • Canavardan qorxan meşəyə girməz.
  • Canavarın nə qocası, nə cavanı.
  • Cəhənnəmə gedən özünə yoldaş axtarar.
  • Cücəni payızda sayarlar.
  • Şadlığına şitlik eləmə.
  • Şaftalı tabağı kimi ortada durma.