Hind atalar sözləri
Görünüş
A | B | C | Ç | D | E | Ə | F | G | H | X | İ | J | K | Q | L | M | N | O | Ö | P | R | S | Ş | T | U | Ü | V | Y | Z |
A
[redaktə]- Açgöz adam qəzəbli olur, acgöz adamdan əxlaqsız hərəkətlər baş verir, acgözlük insanın gözünün işığını azaldır, axırda kor eləyir.
- Acı şey yeyənə su da şirin gələr.
- Ağac kökləri ilə yaşar, insan dostları ilə.
- Ağıl tənbəl adama xoşbəxtlik gətirməz.
- Ağıllı adam, ağılsız adamın son etdiyini əvvəldə edər.
- Ağıllı adamlar öyrənmək üçün, cılız adamlar özlərini tanıtdırmaq üçün oxuyurlar.
- Ağılsız yaxşılığın əhəmiyyəti yoxdur.
- Ağlın varsa, onunla iş gör, əgər yoxdursa, onda atalar sözü ilə iş gör.
- Axırıncı ağac kəsiləndə, axırıncı çay zəhərlənəndə, axırıncı quş tutulanda ancaq o zaman başa düşəcəksən ki, pul yemək olmaz.
- Alçaq adamlar təbil kimidir, içi bomboş, hay-küyü çox.
- Arxamca getmə — mən səni aparmaya bilərəm. Məndən qabağa getmə — mən sənin ardınca getməyə bilərəm. Yan-yana get, biz bir olaq.
- Arvadlarına kömək edən ərlərə arvad qulu deyərlər.
- Aslan göy gurultusuna cavab verər, çaqqal ulaşmasına yox.
- Ayın ləkəsi gözə tez dəyər, nəinki şöləsi.
B
[redaktə]- Baxmayaraq ki, doğuluşdan yaxındırlar, qiymətli daş-qaş ilanın qüsurunu başa düşmür, ilan da daş-qaşın dəyərini. (Hindlilərin etiqadına görə ilanın başında qiymətli daş-qaş vardır.
- Başqasından üstün olmağımız əhəmiyyətli deyil. Əsl əhəmiyyətli olan şey, dünənki halımızdan üstün olmağımızdır.
- Bəzi şeylər diqqətinizi çəkə bilər, ancaq ürəyinizi tutan şeylərə diqqət yetirin.
- Bilikdən yaxşı dost yoxdur, azardan pis — düşmən.
- Bir balaca çınqı atıb, bütün meşəni külə döndərər.
- Bir mismar bəs edən yerdə baltadan istifadə etmə.
- Bir şey haqqında danışmazdan əvvəl yaxşıca düşün, amma düşündüklərinin hamısını demə.
- Bizim bütün əməllərimiz arxamızca gəlib yalvarır: ey insan, yaxşılıq elə!
- Borcun, odun və düşmənin qalanı təzədən artar.
- Bulud küləyə qarşı yeriməz.
D
[redaktə]- Deyirlər qadınlara zəif "ulduzlar" himayədarlıq etdiyindən onları adətən şər qüvvələr ələ keçirir.
- Dəmirçinin bircə zərbəsi zərgərin yüz zərbəsinə bərabərdir.
- 900 yüz siçovul yeyəndən sonra pişik Həccə gedir.
- Dost bədbəxtliklə, qəhrəman döyüşlə, dürüstlük borcla sınanır.
- Dostunuza tez-tez ziyarətə gedin, çünki üstündə gedilməyən yollar tikan və kollarla bağlıdır.
- Düşməndən iki cür yaxa qurtarmaq olar, ya əllərini işə salırsan, ya da ümidini bağlarsan ayağının cəldliyinə.
- Dürüstlük ən yaxşı vərdişdir.
E
[redaktə]- Ehtiyatsızlıq fəlakətin anasıdır.
Ə
[redaktə]- Əgər özün haqqında doğru söz eşitmək istəyirsənsə, onu xalqın içərisinda, səni heç vaxt görməyən, tanımayan adamlardan soruş.
- Əgər sevirsənsə, arzulayırsansa və əziyyət çəkirsənsə, deməli insansan.
F
[redaktə]- Fildən yeddi addım, inəkdən on addım, qadından iyirmi addım, sərxoşdan otuz addım uzaq dur.
G
[redaktə]- Gözlərdə göz yaşı yoxdursa, ruhda göy qurşağı yarana bilməz.
- Günahkar həmişə özünü etibarsız hiss edir.[1]
- Günəş şəfəq saçanda ulduzlar yoxa çıxar.
H
[redaktə]- Heç nədən qorxmayan ya dəli, ya da axmaqdır.
- Həşərat çox olsa, hətta ilanı da məhv edər.
- Həyatda ən böyük səhv insanların hər an ölümə yaxınlaşdığını unutmaqdır. Nə qədər gənc olsa, bu səhv bir o qədər ağır olar.
- Hünərsiz ağıl qadınlara, ağılsız hünər heyvanlara xasdır.
X
[redaktə]- Xoş xatirələrlə və xoş ümidlərlə yaşaya bilmək iki dəfə yaşamağa bərabərdir.
- Xoşbəxtlik həmişə cəsurların tərəfində olur.
İ
[redaktə]- İlan daş-qaşla bəzənmiş olsa da, fərqi yoxdur, yenə qorxuludur.
- İlan hərdənbir sancar, yaramaz addımbaşı.
- İnsan öz işi ilə özünü alçalda da bilər, uçalda da.
- İnsanın bəzəyi-müdriklik, müdrikliyin bəzəyi — soyuqqanlıq, soyuqqanlığın bəzəyi — cəsurluq, cəsurluğun bəzəyi — yumşaqlıqdır.[2]
- İradəsi möhkəm olan adamı xoşbəxtlik özü tapır.
- İşləməyən dəmiri öz pası məhv edər, insanı da tənbəlliyə vərdiş etməsi.
K
[redaktə]- Kim başqalarına xoşbəxtlik gətirirsə, o, özü xoşbəxtdir.
- Kokila manqo ağacından dupduru şəbnəmi içir, heç özünü öymür, qurbağa bataqlıq suyundan içir — vaqqıldayır. (Kokila — melodik səsi olan hind ququ quşu. Manqo dadlı meyvəsi olan ağac)
- Koğuşuna od düşmüş bir pis ağacın ucundan bütün meşə məhv olur.
- Kora güzgü nə lazım.
- Külü yuxarı kim atırsa, onun başına tökülür.
Q
[redaktə]- Qadın o qədər incə, o qədər zərif məxluqdur ki, onu gül yarpağı ilə də vurmaq olmaz.
- Qadına zəif məxluq deyirlər, lakin onun saçları bir cüt fildən daha çox çəkir.
- Qarğa leş yeməyincə doymaz.
- Qaşıqdakı düyü hələ ağzına çatmayıb.
- Qəlbi elmin, mübarizənin və məhəbbətin yolunda çırpınmayan adam nahaq anadan olub, nahaq yerə anasının cavanlığını əlindən alıb.
- Qısqanclıq gəncliyin vərəmidiir, onu sağaltmaq çətin olur.
- Qorxaq oğlan əlinə qolbaq taxmalıdır.
- Qurbağa yaşadığı gölməçəni içməz.
M
[redaktə]- Meymun zəncəfilin dadından nə bilir?
- Müdrik adama da dost lazımdır.
N
[redaktə]- Nəyə gərəkdir o qəhrəmanlıq ki, zəifləri müdafiə etmir, nəyə gərəkdir o dövlət ki, kasıbların ehtiyaclarına sərf olunmur, nəyə gərəkdir o fəaliyyət ki, xeyir işlər üçün görülmür, nəyə lazımdır o həyat ki, insanın başını ucaltmır?![3]
- Nikahın ilk günləri ər-arvad arasında olan məhəbbət uşaq olandan sonra yoxa çıxır.
- Nimbanı süd nohuruna da qoysan, yenə acı olacaq. (Nimba — acı meyvəli ağacdır.)
- Noxud nə qədər atılıb düşsə də, tavanı partlada bilməz.
O
[redaktə]- O yerdə ki ləyaqətsizlərə hörmət, ləyaqətlilərə nifrət edirlər — orada üç bəla yuva salır: qorxu, aclıq və ölüm.
Ö
[redaktə]- Ölüm gələndə it məbədə qaçır.
R
[redaktə]- Rifahın mənbələri zəhmət və sakitlikdir.
S
[redaktə]- Saç-saqqal ağartmaqla hörmət sahibi olmaq olmaz. Elm və kamal sahibləri hörmətə layiqdirlər.
- Sahildə it timsahı dartışdırar, suda — timsah iti.
- Sağlamlıq sərvətdir.
- Sevginin hökm sürdüyü yerdə qeyri-mümkünə nail olmaq olar.
- Səbir gücsüzləri öldürər, güclüləri böyük edər.
- Sənə bir dərd üz versə, səbrdən paltar geyin. Səbr edib dözməkdədir mərdanəlik, şöhrət, şan.
- Sənin oğlun səndən yaranmış sən özünsən. Ona görə də sənə oğul doğmuş qadına anan qədər ehtiram göstər.
- Sərraf olmayan yerdə inciyə qiymət verən olmaz.
- Sikkəsinin saxta olduğunu aşkar edən günahkardırmı?[4]
- Sözdə göz yaşı yoxdursa, ruhda göy qurşağı yarana bilməz.
- Suda şanagüllə də olur, timsah da. (Şanagüllə — çiçəkli bitki.)
- Susmaq üçün enerji tələb olunmur.
- Süd, ilan zəhərini ancaq gücləndirir.
Ş
[redaktə]- Şəhadət barmağınla birini ittiham etdiyin zaman üç barmağının sənə tərəf yönəldiyini unutma.
T
[redaktə]- Tez görülən iş heç vaxt yaxşı deyil.
- Təbil guruldayır, amma bilmir ki, boşdur.
- Təhlükə gəlməmişdən ehtiyat elə.
- Təhsil alan adam yaxşı yatır, özü-öz һəkimi olur. Səbirli olmaq, məqsədyönlülük, biliyi artırmaq, insani yetkinlik kimi xüsusiyyətlər təhsillə əlaqədardır.
- Tikanı ayaqdan tikanla çıxararlar.
Ü
[redaktə]- Üç şey dəyişkəndir: qadın, külək və sərvət.
- Ümidini üzməyəni məğlub hesab etmək olmaz.
- Ürəyi geniş olana bütün dünya qohum-qardaşdır.
V
[redaktə]- Vaxtı əlinlə tuta bilməzsən.
- Vaxtında görülməyən iş — görülməmiş kimidir.
Y
[redaktə]- Yalan adamı bir dəfə qurtarırsa, doğru iki dəfə qurtarır.
- Yalan sözdənsə, susmaq yaxşıdır.
- Yeməyə heç nə olmasa da, aslan ot yeməz.
- Yerinə səpilməyən toxumbar verməz.
Z
[redaktə]- Zərbə həmişə ağrıyan yerə dəyər.
- Zülm küləyi əsən dənizdən intiqam buxarı qalxar.[5]