Kabardin atalar sözləri
Görünüş
Kabardinlər (özlərini "adıq" adlandırırlar) — əsasən, Kabarda-Balkariyanın şimal və şimal-şərqində yaşayan xalq. Bir qismi Yaxın Şərq ölkələrində (Türkiyə, İordaniya, Suriya) yaşayır. Kabarda-çərkəz dilində danışırlar. Dindarları müsəlmandır.
A | B | C | Ç | D | E | Ə | F | G | H | X | İ | J | K | Q | L | M | N | O | Ö | P | R | S | Ş | T | U | Ü | V | Y | Z |
A
[redaktə]- Acıya dözə bilənlər qocalığa qədər yaşayırlar.
- Ağıl cəsarətdən yüksəkdir.
- Ağıl sərvətdir.
- Ağıllı adam üç dəfə məsləhətləşir.
- Ağıllı insan səbirlidir.
- Ağıllı insanı əməlindən tanıyırsan.
- Ağıllı insanın çoxlu düşməni olur.
- Axmaqla dost olmaqdansa, ağıllı bir düşmənin olması daha yaxşıdır.
- Axmaqları dost tutmayın.
- Ana tərəfdən xala ana kimidir, ata tərəfdən dayı ata kimidir.
- Ananın sözünə qulaq as, ata sözünü yerinə yetir.
- Anasız uşaq ata olsa da yetim kimi görünür.
- Arvadı pis olan birinin evinə getməyin.
- Atanın görmədiyi çox şeyi oğul görür.
- Atınıza və arvadınıza güvənməyin.
B
[redaktə]- Baş ağrısı olmayan birinə baş ağrısı haqqında danışma.
- Başqasının ailə işlərinə qarışmayın.
- Başqalarının pulunu saymaqla varlanmaq olarmı?
- Başqasının tövləsində mal-qaranı saymağın mənası yoxdur.
- Bəxtsiz dəvənin üstündə otursa da, it dişləyir.
- Bir adam səni üç dəfə aldatsa, axmaqsan, üç dəfə bir çuxura düşsən, korsan.
- Bir ağıllı iki axmaqdan yaxşıdır.
- Bir ana üçün bütün uşaqlar bərabərdir.
- Bir dəfə aldadan adamın ikinci dəfə imanı olmaz.
- Bir həqiqət yüz yalandan yaxşıdır.
- Bir uşaq da, yüz uşaq da eynidir.
- Bir yalan yüz həqiqəti gözdən salır.
- Birinci arvad qadın, ikinci arvadı qoca cadugərdir.
- Birinə dərman olan digərinə zəhərdir.
- Boşanmayacağın arvadını rüsvay etmə.
- Boyunduruğu bağlamaq üçün öküzün yanına gətirəndə o dedi: "Mən inəyəm". Süd üçün vedrə gətirdikləri zaman: "Mən öküzəm" dedi.
C
[redaktə]- Cahillik xəstəlikdir, sağalmaz xəstəlik isə axmaqlıqdır.
- Canavarla dost olan hər kəs ulumağı bacarmalıdır.
- Cəsarətlə əldə edə bilmədiklərini şansla əldə etməyəcəksən
- Cəsarətli olan ölümü tanımaz.
Ç
[redaktə]- Çobansız sürü olmaz.
- Çox şey etmək istəyirsinizsə, çox yatmayın.
D
[redaktə]- Dəmir isti olanda vurun.
- Dəmirçilik çətin bir peşədir, amma dülgərlik incə bir peşədir.
- Dostları çox olan sağ qaldı, var-dövləti çox olan öldü.
- Dostunun qarşısında təkəbbür göstərmə, əks halda o, düşməninin dostuna çevrilər.
- Doymuş adamla yarımçıq insan bir-birini başa düşməyəcək.
- Dul qadın övladları üçün yorğandır.
- Dünya neməti sağlamlıq, dünya sevinci sevgidir.
- Düşüncə ağlın anasıdır.
- Düşündükdən sonra danışın, ətrafa baxdıqdan sonra oturun.
E
[redaktə]- Erkən duran hər kəs xamadan həzz alır.
- Erkən qalxan xoşbəxtdir.
- Eşşəklə yoldaşlıq edən at eşşəyin vərdişlərini qazanır.
- Etibarlı köməkçiləri olanlar yaxşı iş görəcəklər.
- Evinizi dağıtsanız, həyatınız çökər.
- Eyni anadan doğulanların hamısı eyni deyil.
Ə
[redaktə]- Əgər anan və atan səndən razı deyilsə, sənə yaxşı şeylər gəlməyəcək.
- Əgər uşağın anası varsa, o, yetim deyil.
- Əxlaqsız bir qız sizi cəmiyyətdən uzaqlaşdıracaq.
- Əzab günü təslim olmayan, döyüş günündə təslim olmaz.
G
[redaktə]- Gəlinimə yaz günəşi saçsın, payız günəşi parlasın qızıma.
- Gözəl insanı gözəl edən onun xasiyyətidir.
- Gözəl qürurlu olarsa, dəyərini itirər.
- Gözəllik yüz qüsuru ört-basdır edir.
- Güclü ilə vuruşma, varlıları məhkəməyə vermə.
H
[redaktə]- Heç bir kənd axmaqsız tamamlanmaz.
- Heç nə etməyən (heç nə edəcəyini bilməyən) əmr etməyi sevir.
- Hər kənddə bir dost bütöv bir qohum kəndindən yaxşıdır.
- Hər kəslə dost olan, heç kimlə dost olmaz.
- Həyat yoldaşı və uşaqları tərəfindən ləkələnmiş kişinin şərəfini heç kim xilas edə bilməz; Dostu tərəfindən ləkələnən kişinin namusunu həyat yoldaşı xilas edə bilər.
- Hörmət olmayan yerdə xoşbəxtlik də olmaz.
X
[redaktə]- Xoşbəxtlik qonaqdır.
- Xoşbəxtlik vaxtı gələndə onu yun sap aparar, vaxt keçəndə onu dəmir qandallar belə saxlaya bilməz.
- Xoşbəxtliyə can atmaq da xoşbəxtlikdir.
İ
[redaktə]- İki xəncər bir qına sığmaz.
- İmkanı olanlar rahat oturur.
K
[redaktə]- Kasıb adam tez təkəbbürlü olur.
- Kasıbı incitmək asandır.
- Kimin baxışı xoşagəlməz olarsa, ürəyi pis olar.
- Kişisiz ev toz-torpaq içində qalıb.
Q
[redaktə]- Qeyri-bərabər birini yoldaş kimi qəbul etmə.
- Qəhrəman bir dəfə ölür, qorxaq iki dəfə ölür.
- Qəlb aldananda gözlər aldanar.
- Qısa ağlın uzun dili var.
- Qızı olmayanın yasını tutan yoxdur.
- Qızıl peyində belə paslanmaz
M
[redaktə]- Malı olan adam bütün kəndi qonaq qarşılayır, malı olmayan isə öz anasını qəbul edə bilməz.
- Mədə boşdur — ayaqları hərəkətsizdir.
O
[redaktə]- Onun canavar dişləri və tülkü quyruğu var.
Ö
[redaktə]- Ölüm qocalıqda deyil, gənclikdə olur.
- Övladı olmayan, sevginin nə olduğunu bilmir.
- Öyrəndiklərin sənin sənətindir, bilmədiklərin sənə yaddır.
P
[redaktə]- Pis adamı məsləhətçi qəbul etmə.
- Pis dosta ümid edərək, ayı ilə döyüşməyə çıxma.
- Problem bir dostu sınamaq üçün bir fürsətdir.
- Pul dağları dağıdılır.
- Pulu az olanın cənazə namazı da qısa qılınır.
- Pulu çox olan pula hərisdir.
S
[redaktə]- Saxta ağlamaq göz yaşının axmasına səbəb olmur.
- Satıcının vicdanı alıcının ləyaqətinə bərabərdir.
- Sevgi oyun deyil, oynama.
- Sevilən gözəldir.
- Sevinc və kədər bir-birinə bağlıdır.
- Sevinci və kədəri olmayan insan yoxdur.
- Səbr edən nə bəxtiyardır.
- Səbr və zəhmətin öhdəsindən gələ bilməyəcəyi heç bir şey yoxdur.
- Sənə pisliklərini danışan dostundur, onları görüb gizlədən sənin düşmənindir.
Ş
[redaktə]- Şahzadə ilə borc münasibətlərinə girməyin.
T
[redaktə]- Təcavüzkar həmişə qorxaqdır.
- Tənbəl evdar qadının qonşulara qaçmaqdan yuyunmağa vaxtı yoxdur.
U
[redaktə]- Uşaq onun qayğısına qalanın və ona yemək verənindir.
V
[redaktə]- Var-dövləti onu şişirdib, qardaşlarını unudub.
- Varlı çox olan yerdə kasıb da çox olur.
Y
[redaktə]- Yaxşı dost etibarsız qardaşdan yaxşıdır.
- Yaxşı ər arvadını sevindirər, pis ər arvadı ilə dava edər.
- Yaxşı havada tapmadığını qarlı havada tapa bilməzsən.
- Yaxşı insanı aldatmaq asandır.
- Yaxşı oğlun varsa, yaxşı da gəlinin var.
- Yalan danışmaq ruhu murdarlamaqdır.
- Yalan danışmağa öyrəşmiş insan utanmaz.
- Yalanların ayağı yoxdur.
- Yayda qazana bilməyəcəyini qışda tapa bilməzsən.
- Yayda mahnı oxuyaraq dolaşan, qışda ağlaya-ağlaya dolaşar.
- Yoxsulluq bizə çox şey öyrədir.