Konstantin Uşinski

Konstantin Uşinski

Konstantin Dmitriyeviç Uşinski - (rus. Константи́н Дми́триевич Уши́нский), d.2 mart, 1824, Tula - ö.3 yanvar, 1871, Odessa) — Ukrayna və rus pedaqoqu.

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Ana dili məhv olarkən xalq artıq yox olur. Xalqın ağzında dili hələ yaşadıqca xalq da yaşayır.
• Ana dilində təhsil almayan uşaq böyüdükdən sonra üzünə nə qədər vətənpərvərlik maskası taxsa da, aid olduğu millətə deyil, dilində təlim-tərbiyə gördüyü millətə xidmət edəcəkdir.

B

• Bir millətin, xalqın varını, dövlətini əlindən alsan, o millət ölməz, yaşayar. Ancaq ana dilini əlindən alsan, həmin millət məhv olar, ondan əsər-əlamət qalmaz.

Ə

• Əmək bəşəriyyət tarixinin lap əvvəlindən yer üzərinə işıq saçan müqəddəs şamdır, onu söndürsəniz hər yer zülmətə çevrilər.

G

• Gecənin kabusu təzə açılmış səhər işığından qaçıb gizləndiyi kimi, hüzn, can sıxıntısı, şıltaqlıq və boş arzular da əməyin açıq və sakit simasından qaçıb gizlənir.

H

• Həyatda məqsəd - insan ləyaqətinin və insan xoşbəxtliyinin ürəyidir.

X

• Xarakter yalnız xarakter yarada bilər.

İ

• İgid odur ki, ən güclü qorxunu boğa bilir və qorxuya boyun əymədən təhlükə haqqında düşünə bilir.
• İnsan tərbiyəsinin ən başlıca yolu əqidədir. Əqidəyə ancaq əqidə yolu ilə təsir etmək olar.
• İnsanın bütün arzularını təmin edin, lakin һəyat məqsədini əlindən alın, onda görərsiniz o necə də bədbəxt və aciz məxluqa çevriləcək. Deməli, insan ləyaqətinin və insan xoşbəxtliyinin məğzi arzunun təlimatında deyil... һəyat məqsədindədir.

Q

• Qorxu - bir sıra qəbahətlərin mənbəyidir.
• Qorxu - insanın ən məhvedici, işgəncəverici hisslərindən biridir.

M

• Müəllim nə qədər ki, oxuyur, öyrənir o, yaşayır, oxumağı dayandırdıqda ondakı müəllimlik ölür.
• Müəllim zahirən təvazökar görünməklə tarixin ən böyük işlərindən birini görür. Dövlətin özü isə bu işə söykənir və nəsillər onunla yaşayırlar.

O

• Oxumaq hələ azdır, əsas iş nəyi oxumaq və oxuduğunu necə anlamaqdır.

Ö

• Öz fikirlərini aydın deyə bilməmək qüsurdur, ancaq şəxsi fikirdən məhrum olmaq daha böyük qüsurdur.

Ş

• Şagird bir qab deyil ki, onu doldurasan, o bir məşəldir, onu alovlandırmaq lazımdır.

T

• Tərbiyə sənətinin bir özəlliyi var ki, demək olar ki, hamıya tanış və başa düşülən, başqalarına isə daha asan görünür və nə qədər başa düşülən və asan görünsə, insan onunla nəzəri və ya praktiki cəhətdən bir o qədər az tanış olur.
• Tərbiyəçinin şəxsiyyətinin cavan ruha olan təsiri elə bir tərbiyə qüvvəsidir ki, onu nə dərs kitabları ilə, nə əxlaqi nəsihətlərlə və nə də cəza, mükafat sistemi ilə əvəz etmək olar.

U

• Uşaq ana dilini öyrənərkən yalnız şərti səsləri öyrənmir. O, eyni zamanda, ana dilinin doğma döşündən mənəvi həyat və qüvvət içir.

Y

• Yaddaş funksiyasını artırmağın ən vacib şərtləri, idmana ehtiyac duyan sinirlərin sağlam vəziyyətidir.
• Yalnız şüurlu və azad əmək insanı xoşbəxt edə bilər.

Z

• Zehni işdən sonra istirahət heç bir şey etməməkdən deyil, məsələni dəyişdirməkdən ibarətdir: fiziki iş yalnız xoş deyil, həm də faydalı istirahət zehni əməkdən sonra.

Mənbə

• Aforizmlər və hikmətli sözlər. Bakı, 2005.