Maksim Qorki

Maksim Qorki, (rus dilində: Максим Горький, əsl adı Aleksey Maksimoviç Peşkov (rus dilində: Алексей Максимович Пешков; 1868-1936) - rus və sovet yazıçısı, nasiri, dramaturqu; dünyanın ən əhəmiyyətli və tanınmış yazıçı və mütəfəkkirlərindən biri; 5 dəfə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına namizəd olub: 1918-1923, iki dəfə 1928, 1933-cü illərdə. Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.

Maksim Qorki

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Ağıl, təvazökarlıq çərçivəsində daha gözəl görünən qiymətli daşdır.
• Ağlın az olsun, amma özününki olsun.
• Aldanma deyə bir şey yoxdur! Yalnız bir az çox güvənmək vardır. Və insanı aldandığı deyil, ən çox güvəndiyi aldadar.
• Ana olmasa nə şair olar, nə qəhrəman.
• Ateist dövrümüz Bibliya əfsanəsinə gülərək, Allahı insan axmaqlığının təxəllüsü hesab edir.

B

• Başa düşmək lazımdır ki, alimin əməyi bütün bəşəriyyətin sərvətidir və elm ən böyük təmənnasızlıq sahəsidir.
• "Belə eləmə" az deyilməlidir. Göstərmək lazımdır: bax, belə elə.
• Bədii ədəbiyyatın tərbiyəvi əhəmiyyəti olduqca böyükdür. Ona görə ki, bədii ədəbiyyat fikrə və hisslərə eyni vaxtda və eyni qüvvə ilə təsir edir.
• Bədii əsərdə sözlər üçün darısqallıq, fikir üçün genişlik olmalıdır.
• Bilikdən daha güclü bir güc yoxdur; biliklə silahlanmış insan yenilməzdir.
• Biz həmişə insanlardan şikayətlənirik. Özümüz də insanıq. Demək bizdən də şikayətlənə bilərlər.
• Böhtan və yalan - meşşanların qanun şəkli almış siyasət metodudur.
• Böyük ürəklərə görə uzaqdakılar daim yaxındır.
• Bu dünyada günəşdən daha gözəl Allah, od, gözəl sevgi atəşi yoxdur.
• Bu dünyada hər şey nisbidir və onda insan üçün daha pis ola biləcək bir vəziyyət yoxdur.
• Bütün həyatım boyu yalnız işləməyi sevən və bacaran adamları qəhrəman gördüm.
• Bütün kilsələrin əsas vəzifəsi xoşbəxtliyin yer üzündə yox, göylərdə, özgəsi üçün məşəqqətli işdə çalışmasının savab iş olmasını yoxsul insanlara təqlid etməkdən ibarət olub.

C

• Cəhənnəmdəki şeytanlar insanların bir-birlərini yezuit çevikliyi ilə ləkələyə bilmələrinə həsəd aparır.
• Cəsurların çılğınlığı- həyatın hikməti budur!

Ç

• Çox gülən insanların qəlbində daha böyük əzablar olur.

D

• Dinclik deyilən o şeyin hər santimetrinə ehtiyacım var bu aralar. Mənə bir az bahar lazımdır.. Çox üşüdüm.
• Dostluq yoldaşlığın ən yüksək pilləsidir.
• Dünyada ən yaxşı ləzzət və böyük fərəh-özünün başqasına lazım olduğunu hiss etməkdir.
• Dünyada insan olmaq ən şərəfli vəzifədir.
• Dünyadakı bütün gözəlliklər qadına olan sevgidən yaranıb.
• Dünyanı tərpətmək üçün Arximedin tələb etdiyi dayaq nöqtəsi - azad əməkdir.
• Düşmənin gözləri həmişə iti görür.

E

• Elə sevigi var ki, o, insanın yaşamasına mane olur.
• Evlənmək adamın sərbəstliyini əlindən alır.

Ə

• Ədəbiyyat dərin məsuliyyətli bir məsələdir və hədiyyələrlə nazlanmaq tələb etmir.
• Əclaflar ən ciddi hakimdirlər.
• Əgər bir insana tez-tez “donuz” deyəndə, sonda o həqiqətən xortuldayacaq.
• Əgər düşmən təslim olmursa, onu məhv edirlər.
• Əgər müəllim dürüstdürsə, o, həmişə diqqətli bir şagird olmalıdır.
• Əgər səni heç kim sevmirsə, dünyada yaşamaq ağılsızlıqdır.
• Əlinizdə balta tuta bilməsəniz, ağac kəsə bilməzsiniz, dili yaxşı bilməsəniz, gözəl və hamı üçün başa düşülən bir şey yaza bilməzsiniz.
• Əmək dünyada bütün yaxşılıqların başlanğıcı, bütün sevinclərin mənbəyidir.
• Əmək və bilik, "ikinci təbiət" yaradır. Bu isə sözün dəqiq əsil mənasında mədəniyyətdir.
• Əmək zövq olanda həyat gözəldir, vəzifə olduqda isə köləlikdir!
• Ən xırda şeylərdə belə doğruçu olmaq lazımdır.
• Əsgərin silahı tüfəng olduğu kimi, dil də ədəbiyyatçının silahıdır. Silah nə qədər yaxşı olarsa, döyüşçü də bir o qədər güclü olar.
• Əsl sevgi ürəyi ildırım kimi vurur və ildırım kimi lal olur.

G

• Gözəl şeyi hamı görməlidir, yalnız o zaman gözəl şey yaşayır.
• Gün - bu ən qısa həyatdır, o günü elə yaşamaq lazımdır ki sanki sonuncu günüdür.
• Günə kiçik bir həyat kimi baxmaq lazımdır.
• Günəşsiz güllər açılmır, sevgisiz xoşbəxtlik yoxdur, qadınsız sevgi yoxdur, anasız nə şair, nə qəhrəman var.

H

• Hamıdan öyrənin, heç kimi təqlid etməyin.
• Heç olmasa kiçik, ancaq öz ağlın olsun.
• Həqiqətin gözəl və cəsarətlə deyilmiş sözündən ibarət bir Allahı olan şairləri şöhrətləndirək.
• Həqiqətin heç bir bəzəyə ehtiyacı yoxdur.
• Həmişə əlçatmaz bir şeyə aşiq olmaq lazımdır. İnsan yuxarı qalxdıqca boyu da uzanır.
• Hər bir insanda inşaatçının müdrik qüvvəsi gizlənir və onun inkişaf etməsi və çiçəklənməsi üçün ona sərbəstlik vermək lazımdır.
• Hər bir iş onu sevənə qədər çətindir, sonra isə o həvəsləndirir və işi asanlaşdırır.
• Hər ötən günə kiçik bir həyat kimi baxmaq lazımdır.
• Həyat davam edir: onunla ayaqlaşmayan tək qalır.
• Həyat insanların ağlı və iradəsinin tükənməz qüvvəsi ilə yaradılır.
• Həyat o qədər məharətlə qurulmuşdur ki, nifrət etməyi bacarmadan, qəlbən sevmək olmaz.
• Həyatda dəyərli heç nə yoxdur: təbii ki, həyatın özünü hesaba almasaq.
• Həyatda ən yüksək sevinc, ən yaxşı zövq özünü insanlara lazımlı və yaxın hiss etməkdir!
• Həyatda məqsədə çatmaq üçün daim güclü olmaq lazım gəlir.
• Həyatın mənası gözəllikdə və məqsədə çatmaq cəhdindədir.
• Həyatın mənası insanın mükəmməlləşməsindədir.
• Həyatın mənası məqsədlərə can atmanın gözəlliyində və gücündədir və varlığın hər anının öz yüksək məqsədi olmalıdır.
• Həyatın mənasını onun gözəlliyində aramaq və onu daha gözəl məqsədlərə yönəltmək lazımdır.

X

• Xatırlamaq başa düşmək kimidir. Nə qədər çox başa düşsən, bir o qədər yaxşı şeylər görəcəksən.
• Xəstəliyin ən aktiv müttəfiqi xəstənin ümidsizliyidir.
• Xoşbəxtlik, bədbəxtliyə nifrətdən, insanı təhrif edən və eybəcərləşdirən, fizioloji iyrəndirən, sızıldadan, inildədən, ah çəkən hər şeyi daxilən rədd etməkdən başlayır.
• Xoşbəxtliyə gedən yol azad əməkdən başlayır.
• Xurafat - köhnə həqiqətlərin qırıntılarıdır.

İ

• İdeyasız ağıl, hələ həyata daxil olan yaradıcı qüvvə deyil.
• İnam-ən qüdrətli yaradıcı qüvvədir.
• İnsan bir böyrü üstə uzananda narahat olur və o, o biri böyrü üstə çevrilir. Amma insanın yaşaması çətin olanda o, yalnız şikayətlənir. Sən səy göstər və çevril!
• İnsan əməyinin və yaradıcılığının tarixi insan tarixindən daha maraqlı və daha əhəmiyyətlidir. İnsan yüz il belə yaşamayıb ölür, amma onun əməli əsrlərlə yaşayır.
• İnsan kainatdır. Yaşasın bütün dünyanı özündə daşıyan insan!
• İnsan kəsrə bənzəyir - məxrəcdə özü haqqında düşündüyü, surətdə əslində olduğudur. Məxrəc böyük olduqca, surət bir o qədər kiçikdir.
• İnsan möcüzədir, yer üzündə yeganə möcüzədir və bütün başqa möcüzələr onun iradəsinin, zəkasının, təxəyyülünün yaradıcılığının nəticəsidir.
• İnsan sevgisiz yaşaya bilməz. Ruh ona sevilə bilməsi üçün verilir.
• İnsan sözü iftixarla səslənir.
• İnsan tələbatının həddi-hüdudu yoxdur. O heç zaman razı qalmayacaq və bu, onun ən yaxşı keyfiyyətidir.
• İnsan - yer üzünün zinətidir.
• İnsana biliklərin zəruriliyini sübut etmək, onu görmənin faydalılığına inandırmaq kimidir.
• İnsana necə inanmamaq olar? Hətta görsən ki, o yalan danışır, ona inan, yəni qulaq as və nə üçün yalan danışdığını başa düşməyə çalış.
• İnsanda yaxşı nə varsa, günəşin şüalarında və anasının südündədir -bizdə həyat məhəbbətini doğuran budur.
• İnsanı əzizləmək, oxşamaq heç vaxt zərərli deyil.
• İnsanın hamının diqqət mərkəzində olmağa cəhd etməsi ən böyük fəlakətdir.
• İnsanlar artıq sözlərin kütləsində dolaşığa düşür, özlərini itirirlər.
• İradə gücü bütün dərmanlardan daha yaxşı təsir göstərir.
• İstedad cins at kimidir, onu idarə etməyi öyrənmək lazımdır. Əgər onun yüyənini hər tərəfə dartsan, o yabıya çevriləcəkdir.
• İstedad işə məhəbbət hissindən inkişaf edir və hətta ola bilər ki, mahiyyətcə istedad yalnız işə məhəbbətdir.
• İstedad özünə, öz gücünə inamdır.
• İşdə həlledici rolu həmişə material yox, usta oynayır.

K

• Kasıb adamlar gözəl olur, lakin varlılar daha güclüdürlər.
• Keçmişi bilmədən müasir dövrün əsl mənasını və gələcəyi anlamaq qeyri-mümkündür.
• Keçmişin arabasında heç bir yerə gedə bilməzsən.
• Kitab bilik mənbəyidir .
• Kitab, həyatın insan kimi eyni fenomenidir, o da canlı, danışan bir faktdır və bir insanın yaratdığı və yaradacağı şeylərdən heç də az əhəmiyyətli bir şey deyildir.
• Kitab insan ruhunun müqəddəs yazısıdır.
• Kitab insanda görmədiyim, bilmədiyim cəhətləri mənə sübut etmək qüdrətinə malikdir.
• Kitab oxuyun, amma yadınızdan çıxarmayın ki, kitab oxumaq öz yerində, beyninizi də işə salmalısınız.
• Kitabı sevin, çünki o sizə insanları sevməyə öyrədəcək və fikirlərinizi aydınlaşdırmaqda köməkçi olacaq.
• Kitabı sevin, o həyatınızı asanlaşdıracaq, düşüncələrin, hislərin, hadisələrin rəngarəng və coşğun qarışıqlığını anlamaqda sizə dostcasına kömək edəcək, o sizi insana və özünüzə hörmət etməyə öyrədəcək, o, ağlınızı və ürəyinizi dünyaya, bəşəriyyətə sevgi hissi ilə qanadlandıracaq.
• Kitablar olmasaydı, mən səfalət və alçaqlıq içində qərq olardım.
• Kitablar özünüzə və başqalarına hörmət etməyi öyrədəcək, ürəyi və ağlı, dünya və insanlıq sevgisiylə dolduracaq.
• Kitablar sayəsində yaşadım.
• Kora ayıq bələdçi lazım olan kimi, insana da həqiqət lazımdır.

Q

• Qadın bəzən ərinə aşiq ola bilər.
• Qadından ölümdən qaça bilmədiyin kimi qaça bilməzsən.
• Qadının nə istədiyini Allahın özü də bilmir!
• Qəhrəman o adamdır ki, həyat yaradır, ölümə qalib gəlir.
• Qələmi əlimə almazdan öncə özümə üç sual verirəm: mən nəyi yazmaq istəyirəm, necə yazmaq istəyirəm və nə üçün yazmaq istəyirəm.
• Qısa nitqlər həmişə daha məzmunlu olur və güclü təəssürat oyadır.

L

• Laqeyd olmayın, çünki laqeydlik insan ruhu üçün ölümcüldür.

M

• Mədəniyyətin səviyyəsi həmişə bilavasitə əməyə məhəbbətdən asılı olur.
• Mədəniyyətin yüksəkliyi qadına olan münasibətlə müəyyən edilir.
• Məhəbbətsiz həyat həyat deyildir - mövcud olmaqdır.
• Mən günəşi, onun adını, adının şirin səslərini, daxilində gizlənən zəngləri çox sevirəm.
• Mən həyatın mənasını yaradıcılıqda görürəm. Yaradıcılıq isə azad və tükənməzdir!
• Mən məsəllərdən, daha doğrusu, aforizmlərlə düşünməkdən çox öyrənmişəm.
• Mən müharibənin başdan-başa vəhşilik olmasını və müharibədə bir-birinin qarşısında heç bir təqsiri olmayan, zorla özünümüdafiə vəziyyətinə salınan insanların bir-birini qırmasını bilirəm.
• Mis pul gümüş pula sürtüldüyü kimi, yaxşı adamın yanında dolaşsan, sonda dəyərin qalxacaq.
• Mübahisə etmək, sevməmək demək deyil.
• Müəyyən bir şeyə möhkəm meyl edəndə insanlar çox cazibədar olurlar. Müəyyən yerə gedir, nə isə bir şey axtarır, əzab-iztirab keçirirlər. Lakin məqsədlərinə çatıb dayanırlarsa, artıq onlar da maraq doğurmur, hətta nifrət qazanırlar.

N

• Namuslu adam heç kəsə paxıllıq etmir.
• Nə qədər çox bilsən, bir o qədər güclü olarsan.
• Nə soruşulduğu barədə yox, niyə soruşdular barədə düşün. Nə üçün soruşulduğunu anlasan, necə cavab verməyi də biləsən.
• Nifrət etməyi bacarmadan səmimi sevmək mümkün deyil.

Ö

• Övladları tərbiyə etməyi bacarmaq istedad və geniş həyat təcrübəsi tələb edən böyük dövlət işidir.
• Özün inanmadığın şeyi başqasına təklif etmə.
• Özündən razı insan cəmiyyətin sinəsində bərkimiş şişdir.

P

• Planetimizin ən gözəl və ən ecazkar varlığı olan insana baxıb fərəhlənməsək, həyatımızdakı iyrəncliklərdən və yalanlardan azad olmayacağıq.

R

• Ruslar yoxsul və kasıb həyatlarından irəli gələn kədərlə əylənməyi,onunla uşaq kimi oynamağı sevir və nadir hallarda bədbəxt olmalarından utanırlar.

S

• Sabah nə edəcəyini bilməyən insan - bədbəxtdir.
• Sevgi, yaşamaq istəyidir.
• Sevgisi heç bir maneə görməyən, südü ilə bütün dünyanı bəsləyən qadını-Ananı şöhrətləndirək!
• Sevmək yaşamaq istəyidir.
• Sən ey məğrur qartal! Sən düşmənlərlə döyüşlərdə həlak oldunsa da, mərd və qorxmaz adamların mahnısında əbədi yaşayacaqsan. Sən insanları azadlığa və işığa çağıran - yıxılmaz heykəl olaraq qalacaqsan!..
• Sonsuz iş günlərində kədər bayramdır, yanğın əyləncə, boş sifətdəki cızılma isə bəzək.
• Söz bütün faktların, fikirlərin libasıdır.
• Susuz çiçək açmaz, sevgisiz də xoşbəxtlik yoxdur.
• Sürünmək üçün doğulan uça bilməz!

Ş

• Şəxsi eqoizm əclaflığın doğma atasıdır.
• Şifahi xalq ədəbiyyatını öyrənmədən zəhmətkeş kütlənin həqiqi tarixini öyrənmək olmaz.
• Şit tərif nə onu deyənə, nə də aid olduğu adama hörmət qazandırır.

T

• Təbiət insanı dördayaq gəzməkdən məhrum edib, ona ideal kimi bir əsa verəndən sonra o ən yaxşıya, ən yüksəklərə şüursuz cəhd etməyə başladı.
• Tək böyük olsa da, yenə də kiçikdir.
• Təmiz ağ və ya tamamilə qara insanlar yoxdur; insanların hamısı rəngarəngdir.
• Tənqid etmək hüququna malik olmaq üçün hansısa həqiqətə inanmaq lazımdır.
• Təslim olmayan düşməni məhv edirlər.

U

• Uşaqlar çox vaxt böyüklərdən daha ağıllı və daha səmimi olurlar.
• Uşaqlar torpağın canlı çiçəkləridir.

V

• Vətən xainini heç kəslə və hen nəylə müqayisə etmək mümkün deyil. Düşünürəm ki, hətta tif daşıyıcısı biti də bu cür müqayisə təhqir edə bilərdi.

Y

• Yaxınlaşmaq istədiyin adamda pis keyfiyyətlərin yaxşı keyfiyyətlərdən çox olduğunu düşünərək ona yaxınlaşma.
• Yaxşı həmişə ən yaxşının arzusunu alovlandırır.
• Yalan - qulların və ağaların dinidir, həqiqət isə azad insanın allahıdır.
• Yalan - mənəviyyatca zəif adamlara və başqasının şirəsi ilə yaşayanlara lazımdır.
• Yalnız həyatın mənasını, insanların istəklərini və hərəkətlərinin əsl səbəblərini anlamağı öyrədən kitabları oxumaq və hörmət etmək lazımdır.
• Yalnız iki cür həyat forması var: çürümə və yanma. Qorxaq və acgözlər birincini, cəsarətli və səxavətlilər isə ikincini seçirlər.
• Yalnız özünü yalan, abırsızlıq və həyasızlıq zirehinə bürüməyən adam vicdan mühakiməsi qarşısında titrəməyə bilər.
• Yazıçı öz sinfinin gözü, qulağı və səsidir. O, bunu dərk etməyə bilər, ancaq o, həmişə və labüd olaraq sinfin orqanı, onun duyğu cihazıdır yazıçının yalnız bir müəllimi var - onun oxucuları.
• Yoruldum; ayağımın deyil, ürəyimin apardığı yerlərə getməkdən. Susdum; dilimdəkiləri deyil, ürəyimdəkiləri söyləyə bilməməkdən.

Z

• Zaman-sakit həyatı sevən insanların düşmənidir.

Mənbə

• Aforizmlər və hikmətli sözlər. Bakı, 2005