Məzmuna keç

Vikisitat:Bloklama qaydaları

(Vikisitat:QLOBALBLOK səhifəsindən yönləndirilmişdir)
Qısayol:
VS:B

Bloklama Vikisitat inzibatçılarının istifadəçiləri texniki olaraq redaktə hüququndan məhrum etməsi deməkdir. Blokdan vandalizm, pozucu fəaliyyət və ya naməlum botlarla və uyğun olmayan istifadəçi adları ilə mübarizə aparmaq üçün istifadə olunur. Blok istifadəçi hesablarına, İP ünvanlarına və İP ünvanlarının diapazonlarına müddətli və ya müddətsiz, bütün və ya səhifələrin bir hissəsinə tətbiq oluna bilər. İnzibatçılar istənilən vaxt bunlardan hər hansı birini bloklaya biləcək texniki imkanlara sahib olsalar da, bloklama prosesi Vikisitatın bloklama qaydalarına uyğun olmalıdır.

Bloklar istifadəçiləri cəzalandırmaq üçün deyil, pozuculuq fəaliyyətinin qarşısını almaq üçün istifadə olunur. İstənilən istifadəçi pozucu fəaliyyət barədə məlumat verə və inzibatçılardan vandal hesabı və ya IP ünvanını bloklamağı xahiş edə bilər.

Bloklanmış istifadəçilər Vikisitata daxil olmağa davam edə bilər, lakin bloklandıqları hər hansı səhifəni redaktə edə bilməzlər (o cümlədən, lazım olduqda, öz istifadəçi səhifələri). Əksər hallarda bütün səhifələrdən bloklanmış istifadəçi yalnız öz müzakirə səhifəsini redaktə edə bilir. Əgər istifadəçilər blokun düzgün tətbiq olunmadığına inanırlarsa, onlar həmin blokun nəzərdən keçirilməsi üçün digər inzibatçılara müraciət edə bilərlər. İnzibatçılar blokun əsassız olduğunu və ya artıq uyğun olmadığını hiss etdikdə istifadəçini blokdan çıxara bilərlər.

Blokun məqsədi

[redaktə]

Blok Vikisitatı vurula biləcək zərərdən qorumağa və gələcəkdə ola biləcəyi ehtimal edilən problemləri azaltmağa xidmət etməlidir. Problemlər təkrarlanarsa, blokun müddəti uzaldıla bilər. Bloklar cəza və ya qisas kimi deyil, layihəni və digər istifadəçiləri pozuntudan və qeyri-münasib davranışlardan qorumaq və qeyri-münasib davranışın gələcəkdə mümkün təkrarlanmasının qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulub.

Bloklara etiraz edilə bilər. Blokun açılması ilə bağlı müraciətlər də müvafiq qeyri-münasib davranışın gələcəkdə təkrarlanma ehtimalına görə dəyərləndirilir. Əgər istifadəçi imtina etməyə razılaşarsa və məsələdən dərs almış kimi görünürsə və ya vəziyyət müvəqqəti olubsa və indi başa çatıbsa, istifadəçinin bloku daha əvvəl açıla bilər. Eyni şəkildə, daha əvvəlki bloku ləğv edildikdən sonra əvvəlki qeyri-münasib davranışına qayıdan istifadəçilərin müraciəti qəbul edilmir və blok müddətinə dəyişiklik edilmir.

Blok cəza olmamalıdır

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKCƏZADEYİL

Blok aşağıdakı hallar üçün tətbiq edilməməlidir:

  1. qisas almaq;
  2. alçaltmaq;
  3. cəzalandırmaq;
  4. davranışında hər hansısa bir problem yoxdursa;

Bloklar profilaktik olmalıdır

[redaktə]
Qısayol:
VS:PROFİLAKTİKBLOK

Blok aşağıdakı hallar üçün tətbiq edilməlidir:

  1. Vikisitata gözlənilən və ya davam edən zərərin və pozuculuq fəaliyyətinin qarşısını almaq;
  2. pozucu davranışın davam etməsinin qarşısını almaq;
  3. cəmiyyət normaları çərçivəsində daha məhsuldar, rahat redaktə üslubunu təşviq etmək;

"Qarşısını almaq" məqsədi ilə bloka qərar vermək müvafiq halın gələcəkdə təkrarlanması ehtimalına əsaslanır. Məsələn, qısa bir müddət əvvəl redaktorun fəaliyyəti onun bloklanması üçün əsas olmuş olsa da, hal-hazırda redaktorun davranışındakı müvafiq problemlər həll olunubsa, xüsusən də o vaxtdan bəri sözügedən qeyri-münasib fəaliyyətlər tamamilə dayandırılıbsa, redaktorun keçmiş davranışları onun hal-hazırda bloklanması üçün əsas ola bilməz.

Blok nə zaman tətbiq olunur

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKSƏBƏBİ

Aşağıda blok tətbiq etmək üçün ümumi səbəblərdən bəziləri göstərilib.

Bir qayda olaraq, şübhə etdiyiniz zaman bloklamayın; əvəzinə məsləhət üçün digər inzibatçılarla məsləhətləşin.

İnzibatçılar yeni istifadəçilərlə xüsusi diqqətli olmalıdırlar. Yeni başlayan redaktorlar Vikisitat qaydaları və prinsipləri ilə tanış deyillər və buna görə də onların davranışı əvvəlcə pozucu kimi görünə bilər. Həmin yeni istifadəçilərə blokla cavab vermək onları gələcəkdə redaktə etməkdən çəkindirə bilər.

Qorumaq

[redaktə]

İstifadəçilər lazım olduqda Vikimedia Fondunun, onun istifadəçilərinin və ya ictimaiyyətin hüquqlarını, əmlakını və ya təhlükəsizliyini qorumaq üçün bloklana bilər. Aşağıdakılara cavab olaraq blok tətbiq edilə bilər:

  • davamlı və ya ciddi şəxsi hücumlar;
  • şəxsi, peşəkar və ya hüquqi təhdidlər (Vikisitatdan kənara da aiddir);
  • istifadəçiləri təhlükə altında qoyan hərəkətlər;
  • başqalarının şəxsi məlumatlarının açıqlanması (məlumatın düzgün olub-olmamasından asılı olmayaraq);
  • çoxsaylı müəllif hüquqları pozuntuları;
  • istinadsız, zəif və ya yanlış istinad edilmiş və ya yaşayan şəxslər haqqında potensial böhtan xarakterli məlumatların davamlı olaraq əlavə olunması;
  • ələ keçirilmiş hesab (təcili tədbir kimi).

Pozuculuq

[redaktə]
Qısayol:
VP:POZUCULUQ

İstifadəçinin davranışı layihəni ciddi şəkildə pozduqda, yəni onların davranışı kollektiv ab-havaya uyğun gəlməyəndə və redaktorların işləməsi prosesinə mane olduqda onlar bloklana bilərlər. Aşağıdakılara cavab olaraq blok tətbiq edilə bilər:

  • vandalizm;
  • kobud nəzakətsizlik;
  • təqib, narahatlıq vermə;
  • spam;
  • qayda və ya prinsiplərə əməl etməmək, xüsusilə də kuklaçılıq siyasətinə;
  • İstər saytda, istərsə də saytdan kənarda redaktorları hədələməklə onlara nəyisə məcburən etdirmək cəhdləri.

Sadəcə pozuculuq

[redaktə]

Bəzi növ istifadəçi hesabları avtomatik olaraq pozucu hesab olunur və xəbərdarlıq edilmədən, adətən müddətsiz bloklana bilər:

  • Vandalizm kimi yalnız pozucu məqsədlər üçün istifadə edilən hesablar;
  • Redaktə tarixçəsinə əsasən, şəxsi, şirkəti, məhsulu, xidməti və ya təşkilatı tanıtmaq üçün, yeganə və ya əsas məqsəd üçün mövcud olan hesablar;
  • Uyğun olmayan istifadəçi adlarına sahib hesablar;
  • Hərkəsə açıq hesablar (parolun hamı üçün əlçatan olduğu və ya böyük qrupla paylaşıldığı);
  • Təsdiq edilməmiş və ya nasaz olan botlar.

Açıq və ya anonim proksilər

[redaktə]

Açıq və ya anonim proksilər aşkar edildikdə bloklana bilər.

Qeyri-statik IP ünvanları və ya başqa cür daimi proksi olmayan hostlar adətən daha qısa müddətə bloklanmağa zəmanət verir, çünki IP ünvanının yenidən təyin edilməsi və ya açıq proksinin bağlanması ehtimalı var. Bir çox Tor proksiləri, xüsusən də qısa müddətə "çıxış qovşaqları"dır; ümumiyyətlə, bu proksilər nəzərə alınmadan qeyri-müəyyən müddətə bloklanmamalıdır.

Blok nə zaman tətbiq edilməməlidir

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKOLMAZ

İnzibatçı mübahisəsi və iştirakı

[redaktə]

İnzibatçılar məzmun mübahisəsi etdikləri istifadəçiləri bloklamamalı, bunun yerinə problemi digər inzibatçılara bildirməlidirlər. İnzibatçılar həmçinin onların cəlb olunduğu səhifələr və ya mövzular ilə bağlı potensial münaqişələrdən xəbərdar olmalıdırlar. Bununla birlikdə inzibatçının özünün istifadəçi və ya müzakirə səhifəsində açıq-aşkar vandalizmlə məşğul olmuş istifadəçini bloklaması məqbuldur.

Sakitləşdirmək

[redaktə]
Qısayol:
VP:SAKİTLƏŞDİRMƏK

Əsəbi istifadəçini "sakitləşdirmək" üçün blok tətbiq edilməməlidir, çünki belə bloklar çox vaxt əks-effekt yaradır. Lakin həmin istifadəçi bu səbəblə pozucu fəaliyyətlə məşğul olarsa, o, bu fəaliyyətin qarşısının alınması üçün bloklana bilər.

Blok jurnalında qeydiyyat aparmaq

[redaktə]

İstifadəçinin bloklanma jurnalında xəbərdarlıqların və ya digər neqativ hadisələrin qeyd edilməsi məqsədilə blok tətbiq edilməməlidir. Adətən çox qısa blokları əhatə edən bu təcrübə, tez-tez cəzalandırıcı və alçaldıcı kimi qəbul edilir.

Çox qısa bloklar, məsələn, yanlış və ya təsadüfi bloklanma halında, əgər orijinal blokun müddəti başa çatıbsa, blok jurnalından üzr istəmə və ya səhvin etirafını qeyd etmək üçün istifadə edilə bilər. (Əks halda, həmin mesaj blokun açılması səbəbində qeyd oluna bilər.)

Bloklayan inzibatçıya qarşı

[redaktə]

Bloklanmış inzibatçılar onu bloklayan inzibatçını blok edə bilər, lakin bunu yalnız açıq və təcili olan müstəsna hallarda, məsələn, hesabın oğurlanması zamanı etməlidir. Mübahisəni davam etdirmək və ya bloklayan inzibatçıya cavab vermək üçün blok alətindən istifadəyə icazə verilmir.

Blok ilə bağlı müraciət

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKMÜRACİƏTİ

Pozucu fəaliyyət barədə məlumat və bloklanma üçün müraciətlər Vikisitat:İnzibatçılara müraciət səhifəsində edilə bilər. Bloklanma üçün müraciət edən istifadəçilər blok üçün etibarlı səbəb göstərməlidirlər. İnzibatçılar heç vaxt bloklamaq məcburiyyətində deyillər və vəziyyəti özləri araşdırmaqda sərbəstdirlər. Blok tətbiq etməzdən əvvəl inzibatçılardan vəziyyət ilə tam tanış olması gözlənilir.

Vikisitat xaricində edilən müraciətlər

[redaktə]

Sosial şəbəkələri istifadə edən inzibatçılara xatırladılır ki, bu kanalların müəyyən məqsədləri olsa da, həmin şəbəkədə məsələnin müzakirəsi şəbəkəni istifadə etməyən istifadəçiləri bu müzakirədən kənarlaşdırır. Buna görə də belə müzakirə heç vaxt viki-daxili müzakirə və ya mübahisənin həllinə bərabər deyil. Blok tətbiqi və ya digər mövzular haqqında konsensus vikidən kənarda qəbul edilməməlidir.

Bloklamaq

[redaktə]

İlk öncə: maarifləndirmə və xəbərdarlıqlar

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKDANƏVVƏL

Blok tətbiq edilməzdən əvvəl istifadəçiləri Vikisitat prinsipləri və təlimatları haqqında maarifləndirmək və davranışları bunlarla ziddiyyət təşkil etdikdə onları xəbərdar etmək üçün səylər göstərilməlidir. Yeni gələnləri qarşılayın, onları ilk dəfədən "təhlükə" kimi görməyə çalışmayın və sadəcə düşünün ki, burada redaktə edən insanların çoxu zərər verməyə deyil, kömək etməyə çalışır. Yeni gələnlər Vikisitatın prinsiplərini və təlimatlarını öyrənmək üçün səy göstərməlidirlər ki, səhv etməkdən necə qaçmağı öyrənə bilsinlər. Çox vaxt məqsədyönlü yazılmış mesajlara üstünlük verilsə də, rahat istifadə üçün müxtəlif şablon mesajlar mövcuddur. İstifadəçinin pozucu xarakterli və ya digər bloklana bilən davranışına görə bloklana biləcəyini bildirən xəbərdarlıq şablonları yalnız inzibatçılar tərəfindən deyil, digər istifadəçilər tərəfindən də istifadə oluna bilər.

Bununla belə, xəbərdarlıqlar bloklama üçün ilkin şərt deyil. Ümumiyyətlə, inzibatçılar yaxşı niyyətdə olan istifadəçilərin qaydalardan xəbərdar olmasını və bloklamadan əvvəl davranışlarını düzəltmək üçün imkan verilməsini təmin etməlidirlər və bloklamadan əvvəl ilk növbədə belə istifadəçilərlə ünsiyyət qurmaq xüsusilə arzuolunan ola bilər. Digər tərəfdən, əsas və ya yeganə məqsədi qadağan olunmuş fəaliyyət (kuklaçılıq, vandalizm və s.) olan istifadəçilər üçün heç bir xəbərdarlıq tələb edilmir və onlar dərhal bloklana bilərlər.

Bloklama və bloku açma ilə bağlı texniki təlimatlar və bloklama interfeysi haqqında məlumat mw:Help:Blocking users səhifəsində mövcuddur.

Bloklama səbəbi

[redaktə]
Qısayol:
VP:BLOKSƏBƏBİ

Bloklama ciddi məsələdir. Viki cəmiyyət blokların yalnız uyğun səbəblərə görə, yoxlanılabilən sübutlara və ağlabatan mühakimələrə əsaslanaraq ediləcəyini və bloku dəstəkləyən bütün amillərin tələb olunarsa, müstəqil baxışdan keçiriləcəyini gözləyir.

İstifadəçini məlumatlandırmaq

[redaktə]

İnzibatçılar istifadəçinin niyə bloklandığını göstərən aydın və konkret səbəb göstərməlidirlər. Bloklama səbəblərində bloklanmış istifadəçilərin onları daha yaxşı başa düşə bilməsi üçün mümkün qədər jarqondan istifadə edilməməlidir. İnzibatçılar istifadəçiləri bloklayanda onları müzakirə səhifələrində mesaj yazaraq xəbərdar etməlidirlər. Blokun səbəbinin tətbiq edilən vaxt izah edilməsi, adətən, səbəbin daha sonra izah edilməsindən daha asandır.

Digər vacib məlumatlar

[redaktə]

Araşdırma edən inzibatçının bilməli olduğu və ya bloka baxılarkən inzibatçı mübahisələrinin qarşısını almağa kömək edə biləcək hər hansı xüsusi tövsiyələr və ya hallar varsa, bloklayan inzibatçı bu məlumatı blok bildirişinə daxil etməyi düşünməlidir. Məsələn:

  • Aşkar ola bilməyən, tam təqdir olunmayan və ya başqa cür uyğun ola bilən məlumat və ya sübut olduqda;
  • Hər hansı bir idarəçi bloku açmaq istəsə və ya bunun üçün konsensus varsa, bloklayan inzibatçı ilə məsləhətləşmədən edə biləcəyinə dair əvvəlcədən verilən təsdiqləmə;
  • Blokdan çıxarmaq üçün təklif olunan şərtlər;

Məxfi məlumatlar

[redaktə]
Qısayol:
VS:MƏXFİBLOK

Blokun səbəbi bütün inzibatçılar üçün əlçatan olmayan məlumatdan asılıdırsa, bu məlumat tədbir görülməsi üçün təftişçiyə və ya nəzarətçiyə (mümkün olduqda) göndərilməlidir.

Təftişçi və ya nəzarətçi olan inzibatçılar, təftiş aləti vasitəsilə aşkar edilmiş qeyri-ictimai məlumatlara və ya silinmiş redaktələrə və jurnal qeydlərinə əsasən (hansı ki, hər ikisi inzibatçılar üçün əlçatmazdır) istifadəçiləri bloklaya bilər.

Blokun müddəti

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKMÜDDƏTİ

Bloklamada məqsəd cəza deyil, pozucu fəaliyyətin qarşısının alınmasıdır. Blokların müddəti istifadəçinin uyğun olmayan davranışı təkrarlama ehtimalı ilə əlaqələndirilməlidir. Təkrarlanan və yüksək səviyyəli pozuntular üçün tətbiq olunacaq daha uzun bloklar inzibati yükü azaltmaq üçündür: bu, belə istifadəçilərin gələcəkdə tez-tez pozuculuğa səbəb ola biləcəyi ehtimalı ilə tətbiq edilir. İnzibatçılar nəzərə almalıdır:

  • davranışın dərəcəsi;
  • istifadəçinin bu hərəkəti daha əvvəl edib-etməməsi. IP ünvanını paylaşan digər istifadəçilərə yan təsirləri məhdudlaşdırmaq üçün paylaşılan və ya dinamik IP ünvanlarındakı bloklar, qeydiyyatdan keçmiş hesablar və ya digər oxşar şəraitdə yaradılmış statik IP ünvanlarının bloklarından daha qısa olmalıdır. Blokun müddəti şəraitdən asılı olaraq dəyişməli olsa da, bəzi standartlar var:
    • pozucu fəaliyyət üçün adətən bir gündən bir neçə günə, davamlı pozuntular üçün daha uzun müddətə blok tətbiq olunur;
    • yalnız pozuculuq üçün istifadə edilən hesablar xəbərdarlıq edilmədən qeyri-müəyyən müddətə bloklana bilər;
    • qoruyucu bloklar adətən qorunma lazım olduğu müddətcə, çox vaxt qeyri-müəyyən müddətə davam edir.

Qeyri-müəyyən müddətə olan bloklar

[redaktə]
Qısayol:
VP:MÜDDƏTSİZBLOK

Qeyri-müəyyən müddətə olan (müddətsiz) blok müəyyən edilmiş müddəti olmayan blokdur. Bu bloklar adətən böyük pozuculuq və ya Vikisitat qaydalarının əsas pozuntuları olduqda tətbiq edilir. Belə hallarda, məsələ müzakirə yolu ilə həll olunana qədər gələcək problemlərin qarşısını almaq üçün müddətsiz blok məqsədəuyğun ola bilər. Bütün bloklarda olduğu kimi, bu, cəza deyil. O, gələcək pozulmaların qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulmuşdur və arzu olunan nəticə Vikisitatın prinsip və təlimatlarına riayət etmək və gələcəkdə problemli davranışı dayandırmaq öhdəliyidir.

Qeyri-müəyyənlik "sonsuz" və ya "daimi" demək deyil. Bu, o deməkdir ki, sadəcə olaraq blok üçün heç bir avtomatik bitmə vaxtı (və ya müddət) təyin edilməmişdir. Qeyri-müəyyən müddətə bloklanmış istifadəçi sonradan müvafiq hallarda blokdan çıxarıla bilər.

Botların bloklanması

[redaktə]

Avtomatlaşdırılmış və ya yarı avtomatlaşdırılmış botlar bəzən müxtəlif səbəblərə görə nəzərdə tutulduğu kimi işləməyə bilər. Belə halda problem həll olunana qədər botlar (və ya faktiki bot asanlıqla müəyyən edilmədikdə onların əlaqəli IP ünvanı) bloklana bilər. Avtoblokun eyni IP-ni paylaşan digər əlaqəli olmayan botlara təsir göstərməməsi üçün botlar yumşaq (avtoblok deaktiv edilməli) bloklanmalıdır. Yalnız bir tapşırıq nasazdırsa və bot fərdi tapşırıqları söndürməyi dəstəkləyirsə, digər bot tapşırıqlarının işləməyə davam edə bilməsi üçün nasaz olan tapşırığı deaktiv etməyə üstünlük verilir.

Təsdiq edilməmiş və ya bota oxşayan, istifadəçi adı siyasətini pozan istifadəçi adları bot siyasətini pozduqları halda dərhal və qeyri-müəyyən müddətə bloklanır.

Botun redaktələri əlavə olaraq botun sahibi olan istifadəçinin də redaktələri hesab olunur. Nəticədə, bot operatoru bloklanarsa, onlara aid edilən istənilən bot da bloklanmış istifadəçinin müddəti ilə eyni müddətə bloklana bilər.

Blokun açılması

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKUNAÇILMASI

Blokun açılması və ya müddətinin qısaldılması əsasən bloklanmış istifadəçinin müraciəti ilə olur. Mövzuda bitərəf olan inzibatçı blokun açılması ilə bağlı müraciətin qəbul edilib-edilməməsinə qərar vermək üçün əsas vəziyyəti, istifadəçinin əvvəlki davranışını və digər müvafiq sübutları, istifadəçi və başqaları tərəfindən verilən hər hansı əlavə məlumatı nəzərdən keçirməlidir. Əsas səbəblərə aşağıdakılar daxildir: şəraitin dəyişməsi, istifadəçinin davranışında dəyişiklik edəcəyinə dair söz verməsi, inzibatçının bloklamadan əvvəl vəziyyətlə tam tanış olmaması və ya açıq-aydın səhvlik olması.

Açılması mümkün olmayan hallar

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKAÇMA

Blok aşağıdakı hallarda açılmamalıdır:

  • redaktə müharibəsi yaradacağı zaman;
  • öz hesabının blokunu açmaq (öz tətbiq etdiyi bloklar istisna olmaqla). Buna redaktorun özünün bot hesabının və ya digər alternativ hesablarının blokunu açması daxildir. Əvvəllər inzibatçılar öz bloklarını aça bilirdilər, lakin bu hüquq 2018-ci ilin noyabrında ləğv edildi.

Bu kimi hallar hətta ilk dəfə baş verdikdə belə, inzibati alətlərdən sui-istifadəyə görə inzibatçının hüquqlarının ləğvi kimi sanksiyalara səbəb ola bilər.

İstifadəçinin blokun açılması üçün edə biləcəyi müraciət üçün təyin olunmuş limit yoxdur. Ancaq, bunun sui-istifadəsi müzakirə səhifəsini redaktə etmək hüququnun ləğv edilməsinə səbəb ola bilər.

Açılması ilə bağlı müraciətlər

[redaktə]

Müraciətin bir hissəsi kimi digər istifadəçilər də müzakirədə iştirak edə bilərlər. Beləhalda tez-tez bloklayan inzibatçıdan bloku nəzərdən keçirmək, müzakirə etmək və ya əlavə məlumat vermək xahiş oluna bilər. Müraciətin məqsədi blokun bitərəf istifadəçilər tərəfindən nəzərdən keçirilməsi olduğuna görə bloklayan inzibatçı müraciəti (yəni müzakirəni) sonlandıra bilməz. Həmçinin inzibatçılar adətən eyni blokla bağlı birdən çox müraciətə baxmırlar.

Bloklamanın səbəbi ilə bağlı yanlışlıq və ya mövzuda önəmli dəyişikliklər olmadığı halda digər inzibatçılar bloklayan inzibatçı ilə müzakirə aparmadan istifadəçiləri blokdan çıxarmamalıdırlar. Əgər bloklayan inzibatçı aktiv deyilsə və ya inzibatçılar razılığa gələ bilmirsə, o zaman Vikisitat:İnzibatçılara müraciət səhifəsinə müraciət etmək tövsiyə olunur.

Bloku nəzərdən keçirən inzibatçılar nəzərə almalıdırlar ki, bəzi tarixi kontekst dərhal aydın olmaya bilər. Kuklalar, təqib və ya məxfiliklə bağlı narahatlıqları araşdırmaq xüsusilə çətindir. Bəzən bu cür problemlər mübahisəli blokların açılmasına səbəb olur. Dəqiq məlumat olmadan bloku açmaq problem yarada bilər. Bloklayan inzibatçı həmçinin qeyd etmək istəyə bilər ki, burda xüsusi bir məsələ var və nəzərdən keçirən inzibatçı məsələni tam başa düşmək üçün bloklayan inzibatçı ilə müzakirə etmədən bloku açmamalıdır.

İstənilən istifadəçi müzakirədə iştirak edə bilər, lakin müraciəti yalnız inzibatçılar sonlandıra bilərlər (ya qəbul edilmir, ya da blok açılır).

Müvəqqəti hallarda bloklama

[redaktə]

Bəzi növ bloklar xüsusi müvəqqəti hallarda cavab olaraq istifadə olunur. Həmin vəziyyət artıq olmadıqda blok açılmalıdır:

  • Açıq və ya anonim proksilərdəki bloklar onların bağlandığı təsdiqləndikdən sonra blok açılmalıdır (lakin bəzi açıq proksilərin yalnız müəyyən vaxtlarda açıq ola biləcəyini nəzərə alın).
  • Təsdiqlənməmiş və ya nasaz olan botların blokları botlar təsdiqləndikdən və ya təmir edildikdən sonra açılmalıdır.
  • Hüquqi təhdidlərə tətbiq edilən bloklar, təhdidin həmişəlik geri götürüldüyü təsdiqləndikdən sonra açıla bilər.

Müvəqqəti hallarda blokun açılması

[redaktə]

İstifadəçilərin bloklama ilə bağlı müzakirədə iştirak etmələri üçün müvəqqəti və şərti olaraq blokları açıla bilər. Bu cür müvəqqəti və şərti blok açmaq istifadəçilərin blokunu açan inzibatçı tərəfindən açıq şəkildə müəyyən edilmiş müvafiq müzakirə səhifə(lər)i istisna olmaqla, heç bir səhifəni (istifadəçi müzakirə səhifəsindən başqa) redaktə edə bilməyəcəyini başa düşərək edilir. İstifadəçilərə hər hansı digər səhifələri redaktə etmək faktiki olaraq qadağan edilir və bu qadağanı pozmaq müvafiq qaydada sanksiyalara səbəb ola bilər. Müzakirə başa çatdıqdan sonra blokun açılması üçün konsensus olmadıqda blok bərpa edilməlidir.

Şərtlə blokun açılması

[redaktə]
Qısayol:
VS:BLOKŞƏRTLƏRİ

İnzibatçılar bloklanmış istifadəçinin razılığı ilə bloku açarkən bəzi şərtlər qoya bilər. Bu şərtlər bloklamaya səbəb olan davranışın təkrarlanmasının qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulmuşdur (məsələn, sonrakı redaktə müharibəsinin qarşısını almaq üçün səhifə qadağası).

  • Əgər bloklanmış istifadəçi inzibatçı ilə təklif olunan blokdan çıxarma şərtləri ilə bağlı razılığa gəlməzsə, bloklanmış istifadəçi başqa blokdan azad olma müraciəti aça bilər.
  • İnzibatçılar bu şərtlərin müddətini təyin etmək hüququna malikdirlər:
    • Bir il və ya daha az müddətə təyin olunmuş bloklar üçün şərtlərin müddəti ən çox 1 il ola bilər.
    • Bir ildən çox müddətə (qeyri-müəyyən müddət də aiddir) təyin olunmuş bloklar üçün şərtlərin müddəti müddətsiz ola bilər.
  • Şərtlərə səhifə qadağası, mövzu qadağası, geri qaytarma qadağası, tək hesab məhdudiyyətləri və bloku açan inzibatçının qərarı ilə digər məhdudiyyətlər daxil ola bilər.
  • Qismən blok blok şərti olaraq istifadə oluna bilər (bütün sayt boyu blok əvəzinə).
  • Əgər istifadəçilər bu şərtləri pozsalar və ya yeni pozuntulara yol versələr, onlar yenidən bloklana və ya daha da məhdudlaşdırıla bilərlər.
  • İstifadəçi şərtləri qəbul edibsə və blok açılıbsa, istifadəçi şərtlərin də ləğvi üçün bloku açan inzibatçıya və ya müvafiq səhifəyə müraciət edə bilər.
  • İstifadəçi bloku açıldıqda müzakirə səhifəsində şərtlər barədə məlumatlandırılmalı və blok jurnalında müvafiq fərq/daimi keçid daxil edilməlidir.

Qlobal bloklar

[redaktə]
Qısayol:
VS:QLOBALBLOK

Qlobal blok Vikimediya stüardlarının IP ünvanları və diapazonlarını vikilərarası pozuculuqdan blokladıkları MediaViki əlavəsidir. IP ünvan və ya diapazon bloklandıqda o MetaVikidən başqa (bloka etiraz edə bilməsi üçün) bütün vikilərdən bloklanır. Qeydiyyat keçmiş istifadəçilər qlobal bloklana bilməzlər. Qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilərə hesablarına giriş məhdudiyyəti qoyan qlobal kilid tətbiq olunur.

Qlobal bloklanmış IP ünvanların siyahısı Xüsusi:GlobalBlockList səhifəsində yerləşir.

Qlobal blokların açılması

[redaktə]

Lokal ağ siyahıya almaq — Qlobal bloklanmış IP ünvanının bloku lokal inzibatçı tərəfindən Xüsusi:GlobalBlockWhitelist səhifəsində açıla bilər. Qlobal kilidləri lokal olaraq açmaq mümkün deyil. Qlobal bloka etiraz etmək — Blokun açılması üçün müraciətlər stewards@wikimedia.org ünvanına göndərilə bilər. Qlobal bloklanmış IP ünvanları metadakı müzakirə səhifəsi vasitəsilə də müraciət edə bilərlər.