İsmət İnönü

İsmət İnönü
Doğum tarixi	24 sentyabr 1884
Doğum yeri	İzmir
Vəfat tarixi	25 dekabr 1973
Vəfat yeri	Ankara
Dəfn yeri	Anıtqəbir
Vikipediya məqaləsi

Mustafa İsmət İnönü (türk. Mustafa İsmet İnönü; 24 sentyabr 1884, İzmir, Aydın vilayəti – 25 dekabr 1973, Ankara) — Türkiyə Respublikasının 2-ci prezidenti və 1-ci, 3-cü və 13-cü baş naziri. Etnik kökən olaraq kürd olan İsmət İnönü Bitlisli Kürümoğulları nəslindən olmuşdur.

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

B

• Bir: Ordunun birliyini qoruyun… İkincisi: Milli Birlik Komitəsi olaraq öz daxilinizdə birliyinizi qoruyun… Üç: Dərhal seçkilərə gedin. Tez bir zamanda seçkiyə getməkdə saymaq lazım olan çox milli maraqlar var!
• Birinci Dünya Müharibəsində almanlarla işləmişik. Razılaşdığımız vaxtlar da olub, mübahisələrimiz də olub. Dəfələrlə almanlar bizdən şikayət ediblər. Almanlarla münasibətlərimizin özəlliyini göstərmək üçün qeyd etmək istərdim ki, bizim türk-alman ittifaqında işlədiyimiz almanların Almaniya imperiyasının xeyrinə müəyyən planları var idi. Xüsusilə Suriya və Ərəbistanda xüsusi siyasət yeridirdilər. Üzümüzə açıq dediklərinə görə, ermənilərin rəftarından çox incikdirlər. Almanların ərəblərə qarşı siyasəti tamam başqa idi. Onlara xüsusi münasibət göstərirdilər və əgər onlar həqiqətən müharibədə, yəni almanların istədiyi dərəcədə qəti qələbə qazansaydılar, onlardan qurtulmaq asan olmayacaqdı. Onların Türkiyəyə getmək üçün gəlmədikləri aydın idi.
• Biz dövlət adamları olaraq heç vaxt unuda bilmərik ki, xilafət orduları bu ölkəni tamamilə viran qoyub. Biz nə vaxtsa xilafət ordularını bərpa etmək imkanını heç vaxt gözdən qaçırmayacağıq. Xəlifənin ordusundan ən çox əziyyət çəkən türk milləti idi. Bir daha çəkməyəcək. Bir xilafət fətvasının bizi Birinci Dünya Müharibəsinin fəlakətinə apardığını heç vaxt unutmayacağıq. Unutmaq olmaz ki, bir xilafətin fitvası millət ayağa qalxmaq istəyəndə düşmənlərdən daha qorxaqcasına hücum etdi. Tarixin hansı dönəmində bir xəlifənin bu məmləkətin taleyinə qarışmaq arzusu varsa, o başı kəsəcəyik!
• Bu ölkədə etnik və irqi haqları tələb etmək yalnız türk millətinin haqqına malikdir. Başqa heç kimin belə hüququ yoxdur. Əsassız təbliğata aldanan və sonunda yolunu azmış Şərq türkləridir.

F

• Fransızların bununla heç bir əlaqəsi yoxdur. Verdikləri yeni layihələrdə yeni ağır şərtlər irəli sürürlər… Fransızlar ya barışmağımızı istəmirlər, ya da gülərüzlə həm bizə zərər vurmaq, həm də həzm etmək mümkün olduğuna inanırlar… Fransızlar İngilislərdən çox bizə qarşı çıxdı!

H

• Həqiqi və nurani hərəkat qarşısında din alveri edənlərin acizliyi göz qabağındadır. Çünki yeni heç nə vəd etmirlər. Və heç bir iş gətirmir. (…) Onların hərəkətləri və təlaşları zərərli ola bilərmi? Bu mümkündür. Amma cəhalət qalib gəlmir.

M

• Mən violonçel çalmaq istərdim. İnsan səsinə çox yaxındır!

O

• Ordunu özününkü hesab edən özünü aldadır. Ordu heç kimin deyil. O, öz qanunları çərçivəsində yaşayır.

T

• Türkiyə üçün ən böyük təhlükə dünyəvilikdən sui-istifadə edəcək şəriətsevər siyasi cərəyanlardan gələcək.