Məzmuna keç

Əfqan atalar sözləri

Wikipedia logo
Wikipedia logo
Əfqanlar haqqında Vikipediyada məqalə var.



A B C Ç D E Ə F G H X  İ   J  K Q L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z


  • Adamlar da cürbəcürdür: kimisi yaqut, kimisi adi daşdır.
  • Axan su arxa dönməz.
  • Axmağın hər şeyini itirməyi, başqası ilə bölüşməyindən yaxşıdır.
  • Ağ saçlar ölümdən xəbərdir.
  • Ağıl olan yerdə şərəf də olar.
  • Ağıl olsun hər şey olar.
  • Ağıl təbiətin vergisi deyil, təcrübənin nəticəsidir.
  • Ağıllı əfqan qabağa gedər, arxaya baxar.
  • Ağıllı quşu tutmaq üçün iki cələ tutmaq lazımdır.
  • Ağıllını söhbətindən bilmək olar.
  • Ağır xəncər ağır zamanlarda kara gələr.
  • Allahdan gizləmədiyini camaatdan da gizləyə bilməzsən.
  • Anaya baxıb qızı, ataya baxıb oğulu tanıyarlar.
  • Ata evində anan yoxsa, getmə.
  • Atı igid altında tanıyarlar.
  • Ay birinci günündən bilinər.
  • Ayağının altına baxma, qabağa bax.
  • Ayını öldürməmiş dərisini satma.
  • Aza — az, çoxa — çox.
  • Baha aldığın şeyi ucuz satma.
  • Balaca vaxtı özü yeriyir, böyüyəndə özgənin çiynində getmək istəyir.
  • Baş olsun, papaq tapılar.
  • Başında ağlı az olanın, evində qəmi çox olar.
  • Bir işi eləmək asandır, başlamaq çətin.
  • Bir şillədən çoxlarının üzü yanar.
  • Bir talanmış karvanın dalınca yüz bədbəxt gələr.
  • Bir topa quşu dağıtmaq üçün bir daş bəsdir.
  • Biri ağlar, biri gülər.
  • Boş əldən böyük düşmən çoxdur.
  • Böhtandan ölməkdənsə, güllədən ölmək yaxşıdır.
  • Böyük kəslər günahı özündə görər, xirdalar — bütün dünyada.
  • Buzov da ayağına görə tullanar.
  • Bütün daşlar bədbəxt yetimin başına yağar.
  • Bütün yer üzünə arpa əkilsə, ulağa yenə də bir ovucdan artıq catmayacaq.
  • Camaat dəliyə gülər, dəli də camaata.
  • Camış acıqlananda öz potasını da buynuzlayar.
  • Cəzasız tərbiyə də yoxdur.
  • Çağırılmış yüz qonağa yer tapılar, çağırılmamış bir qonağa bəlkə də yox.
  • Çirkin əllər üzü də bulayar.
  • Çox da şirin olma, yoxsa yeyərlər.
  • Daş mum olmaz, düşmən — dost.
  • Dəliyə dedilər: "Çiynində ağac bitib"; cavab verdi ki, "Lap yaxşı, kölgəsində oturaram".
  • Dəvə zərbə altında yox, yük altında çökər.
  • Dəyirman atanın da olsa növbəni gözlə.
  • Dil həm silahındır, həm də başının bəlası.
  • Divarın da qulağı var.
  • Doğmalar ağır gündə gərəkdir.
  • Doğru gəlir, yalan ölür.
  • Dost tərbiyə, düşmən cəza verməyə çalışar.
  • Dostla təmiz ürəkli ol.
  • Dostluq yüz illik yoldur.
  • Dostluğumuz dostluqdur, amma mənim kamanım pulsuz atmır.
  • Dostun olmayan yerdə oturma.
  • Dostun köhnəsi yəhərlənmiş köhlən kimidir.
  • Elə bir yer yoxdur ki, zəif orda gizlənsin.
  • Əcinnə də öz balasını öldürməz.
  • Əgər sən düz getsən, heç kəs səni düz yolundan cıxara bilməz.
  • Əsməri kürəyindən də tanıyarsan.
  • Əyri ağacı od düzəldər.
  • Fil ki qızdı, aman gözləmə.
  • Göz yaşıyla dirilən olsaydı, ölü olmazdı.
  • Gözdən uzaqda şahı da söyərlər.* Kim ki, yerində oturub qalxmır, axır bir tapır.
  • Gözəl səs qulağa dərmandır.
  • Güclə çəkib sürümək olar, güclə yedirtmək olmaz.
  • Güclü göy gurultusundan sonra güclü yağış olmur.
  • Gül yaxşıdır, öz kolunda.
  • Haqqı öldürə bilməzsən.
  • Hamı əti xoşlayır, ancaq allah birinə quzu göndərir, birinə də qoca keçi.
  • Heç kəsə zərər vermir, amma xeyir də vermir.
  • Heç kəsin ağzına barmağını qoyma — əlini dişləyərlər.
  • Həqiqəti ya güclü deyər, ya da axmaq.
  • Hər kəsin vətəni özünə Kəşmirdir.
  • Hər quşun öz yuvası.
  • Hətta Allah da gözəlləri sevir.
  • Həya gözlərdə yaşar.
  • Həyanı qoru həyalılar üçün.
  • Xalis qızıl oddan qorxmaz.
  • Xasiyyəti bir olan adamlar dostluq elər.
  • Xoşbəxtliyin qiyməti bədbəxtlikdən sonra bilinər.
  • Xəncər yarası sağalar, söz yarası yox.
  • İgidlə çəkiş, səadətlə — yox.
  • İki lüt bir-birindən utanmaz.
  • İnad müvəffəqiyyətin dostudur.
  • İnsan daş kimi bərk, çiçək kimi zərifdir.
  • İnsan doğulur ki, yaxşılıq eləsin.
  • İraqdan tiryək gözləyincə, ilan vuran ölər.
  • İstəyin də ölçüsü olmalıdır.
  • İstəyirsən lap meşədə doğul, amma adamların arasında böyü.
  • İstirahət zəhmət üçün mükafatdır.
  • İş əbədidir, güc — yox.
  • İşsiz yaşamaqdansa, ölmək yaxşıdır.
  • İşsizlikdənsə, ağır iş yaxşıdır.
  • İt çaydan su içməklə su murdar olmaz.
  • Karvanı bağlamaq olar, dili yox.
  • Kəklik qaqqıldayıb özünü ələ verdi.
  • Kəndli yağış üçün dua edir, bənna — yağışsız hava üçün.
  • Kərtənkələ ilanın dalınca dartındı və partladı.
  • Kərtənkələni də öldür — əgər başı ilan başısa.
  • Kim ki, yerində oturub qalxmır, axır bir tapır.
  • Kor da öz evini yaxşı tanıyır.
  • "Kor" yoldansa, kor göz yaxşıdır.
  • Korun qabağında ağlama: sənin göz yaşını görə bilməz.
  • Könül könülə hər şeyi deyir.
  • Köpək xəstə olanda çaqqallar damda oynaşar.
  • Köpəkdən soruşdular: "Kimin əlindən yaşaya bilmirsən?" — cavab verdi ki, "öz qohum — əqrabamın.
  • Qalaya ümid ol, düşmənini də yaddan çıxarma.
  • Qamışın ayağı suda olsa da, ayağı qurudur.
  • Qanı qanla yumazlar.
  • Qarışqa özündən böyük yük daşıyar.
  • Qarışqa üçün bir qarış su da ümmandır.
  • Qazançanı hər yerdə od üstünə qoyarlar.
  • Qazanda nə varsa, cibdən görünür.
  • Qədəh nə qədər ki, sınmayıb — cingildəyəcək.
  • Qızıl — dağlar içindən də yol salar.
  • Qocaya tapşırma — öləcək; cavana ümid olma — unudacaq.
  • Qohumluq ürəklədir, al-ver — sövdələşməklə.
  • Qonaq bilməlidir ki, nəyi yemək, nəyi saxlamaq lazımdır.
  • Qonaq heç zaman razı qalmaz.
  • Qonaqların olması yaxşıdır, ancaq hamısı bir evdə yox.
  • Qorxudan çaqqal da pələngin üstünə atılar.
  • Qurmaq qırmaqdan yüz dəfə çətindir.
  • Qüvvət ağla da qalib gələ bilər.
  • Layiqli qardaş bacıya çadradır.
  • Lütün yuxusuna köynək girər.
  • Mahnıyla qarın doymaz.
  • Məsləhət vaxtında deyiləndə qiymətli olur.
  • Namus adamı qəbirdən də qaldırar.[1]
  • Namusu üçün əfqan oda da atılar.
  • Nə qədər ki, soruşan yoxdur, dinmə.
  • O adamdan qaç ki, əvvəlcə "hə", sonra "yox" deyir.
  • O dünyada da qardaşın hesabını səndən çəkəcəklər.
  • O qədər acı olma ki, səni atmaq istəsinlər.
  • Od nə özününkünə aman verər, nə də özgəyə.
  • Od tutanda quru da yanar, yaş da.
  • Oğlu qızdan üstün tutma.
  • Oğlun igidliyi ananı cavanlaşdırar.
  • Oğluna baxıb atanı təsəvvür edərlər.
  • Oğru həmişə yoldaş gəzər.
  • Oğru oğrunu tanıyar.
  • Onun ürəyindəki dilindədir.
  • Ördəyin dimdiyi həmişə çirkli olar.
  • Öz kəndini də unutsan, öz adətini unutma.
  • Özgə evdə yüz qonaq da qorxulu deyil.
  • Özgənin əlində balaca tikə də böyük görünər.
  • Özgənin odu isitməz.
  • Özünü bilməyən kəs adam deyil.
  • Pələng qəfəsdə də pələngdir.
  • Pələngi nəvazişlə öyrədərlər, ağacla yox.
  • Pis arvad dar ayaqqabı kimidir.
  • Pis arvad əyri qabırğa kimidir: sındırarsan, amma düzəldə bilməzsən.
  • Pis günə düşmək istəmirsənsə, axmaq adamla dostluq eləmə.
  • Pis oğlun ucundan atanı söyərlər.
  • Pişik siçanı allah xatirinə tutmur.
  • Pul olsaydı, minnət olmazdı.
  • Rişxənd davaya gətirib çıxarar.
  • Rupi xırdadır, amma böyük işlər görür. (Rupi pul vahididir).
  • Səadət olmayanda ata evi də yad görünər.
  • Sədəqə vermək üçün var — dövlət yox, yumşaq ürək gərəkdir.
  • Sən əgər təmizsənsə, şahdan da qorxun olmaz.
  • Sən mənə yaxşılıq arzula, mən də sənə xeyir diləyim.
  • Sən sevinəndə sevinmir, amma sən yaman günə düşəndə qəmlənir.
  • Sənin işin həmişə səninlədir.
  • Sənin tərini özgəsi qurutmayacaq.
  • Səyahət insanı tərbiyə edir.
  • Siçan gərək pişikdə düzlük axtarmaya.
  • Sifət ürəyin aynasıdır.
  • Su bütün yer üzünü tutsa da, ördək batmaz.
  • Su yuxarı başdan çirklənər.
  • Subayın evində dava olmaz.
  • Suyun axmazı tez xarab olar.
  • Suyun sakit axanından qorx, iti axanından yox.
  • Sürüdən qalan qoyunu canavar yeyər.
  • Şahinlər çarpışır, göyərçinlərin tükü tozlanır.
  • Şam ağacı qocalanda şirəsi kötüyünə axar.
  • Şəhər qapısını bağlamaq olar, el ağzını yox.
  • Taxılı xalvarla udur, amma bircə sözü uda bilmir.
  • Tək getsən ya dərd taparsan, ya da səadət.
  • Tələsmə ki, sonra ağlamayasan.
  • Tox qarnını qaşıyanda acın sümükləri sızıldar.
  • Torpaq qoynuna aldıqlarını vermir.
  • Tülkü — dərisi ucbatından bədbəxt olar.
  • Uduzan oyundan çıxar.
  • Uşaqlıqda öyrəndiyini qocalıqda da unutmursan.
  • Ürək ağrıyanda kor gözdən də yaş axar.
  • Ürək hara çəksə, ayaq da ora gedər.
  • Var — dövlət nə qədər çox olsa da, yenə axırı olur.
  • Var sənindir, oğul xalqın.
  • Varlının eybini var örtər.
  • Vətəni qürbətdə daha çox istərlər.
  • Yaxşı iş adamı şaha bərabər elər.
  • Yaxşı qız yaxşı da ana olar.
  • Yaxşı söz də yaxşıdır — bir dəfə.
  • Yaxşı yaxşıya uğrar.
  • Yaxşıya tələs, yamana tələsmə.
  • Yalançını dinlə, amma yoxla.
  • Yalançının yaddaşı olmaz.
  • Yamanlıq yüz il yaddan çıxmır.
  • Yay kasıbların paltarıdır.
  • Yaz yaxşısa, il də yaxşı olacaq.
  • Yediyi qarğıdalı kökəsidir, plov yeyən adamlar kimi gəyirir.
  • Yeməyə görə özgə iti də adama öyrəşir.
  • Yeriməkdən çox, oturmaqdan ölürlər.
  • Yerinə yetirməyə qəti inanmasan, söz vermə.
  • Yetim ağlamağa adət edib.
  • Yoxsul oldu, yolsuz olmadı.
  • Yoxuş nədir, eniş nədir — hamısı bir zəhrimardır.
  • Zalımın qolu nə qədər güclü olsa, o qədər də tez divan tutar.
  • Zəfər gələndə bütün çaqqallar dönüb şir olur.

İstinadlar

[redaktə]
  1. Aforizmlər və hikmətli sözlər. Bakı, 2005