Eli Vizel
| Eli Vizel | |||
 | |||
| Doğum tarixi | 30 sentyabr 1928 | ||
| Doğum yeri | Siqetu-Marmatsiey | ||
| Vəfat tarixi | 2 iyul 2016 | ||
| Vəfat yeri | Nyu-York | ||
| Dəfn yeri | Kensiko qəbiristanlığı, Sharon Gardens Cemetery | ||
| |||
Eli Vizel - (ingilis dilində: Elie Wiesel; 1928—2016) — yəhudi mənşəli Amerika və fransız yazıçısı, jurnalist, ictimai xadim, professor. Nobel mükafatı laureatı (1986).
| A | B | C | Ç | D | E | Ə | F | G | H | X | İ | J | K | Q | L | M | N | O | Ö | P | R | S | Ş | T | U | Ü | V | Y | Z |
A
[redaktə]- Aldığımız yaxşılığı, çəkdiyimiz iztirabları xatırlamaq bizim şəriksiz borcumuz olub.
- Anormal olan odur ki, mən normalam. Holokostdan sağ çıxmağım və gözəl qızları sevməyim, danışmağım, yazmağım, tost və çay içməyim və həyatımı davam etdirməyim - bu anormal bir şeydir.
- Artıq bitdi, Allah bizimlə deyil.
- Atam ağlayırdı. İlk dəfə idi ki, onun ağladığını görürdüm. Onun bunu edə biləcəyi heç ağlıma da gəlməzdi. Anam fikirli, ifadəsiz, söz demədən yeriyirdi.
B
[redaktə]
- Bəşəriyyət yadda saxlamalıdır ki, sülh Allahın öz məxluqlarına hədiyyəsi deyil, bizim bir -birimizə hədiyyəmizdir.
- Bəzi qələbələr ruhun və ruhun qələbəsidir. Bəzən uduzsan belə, qalib gəlirsən.
- Bir dövlət fərdlərə müharibə elan etdikdə, bu o deməkdir ki, o dövlətdə nəsə səhvdir. Sonra başqa bir ziyarətgah anlayışı tapmalıyıq. Bu nədir? Yenə də mən yəhudi ənənələrimə gəlirəm və yəhudi ənənəsində müqəddəs yerdən danışanda o, insanlara aid olduğunu məmnuniyyətlə kəşf edirəm. Deməli, ziyarətgah yer deyil. Ziyarətgah insandır. İstənilən insan müqəddəsdir. Hər bir insan Allahın məskənidir - kişi, qadın və ya uşaq, xristian, yəhudi və ya buddist. İstənilən insan, bəşəriyyətin oğlu və ya qızı olduğuna görə, heç kimin işğal etməyə haqqı olmayan canlı bir ziyarətgahdır.
- Bitərəflik zalımın tərəfində olmaq deməkdir.
- Bizə dərindən təsir edən şeylər həmişə birbaşa iştirak etdiyimiz hallar olmaya bilər.
D
[redaktə]
- Deyəcəklərim çox idi amma ifadə etməyə sözüm yox idi.
- Dünən susanlar sabah da susacaqlar.
- Dünya? Dünya bizimlə maraqlanmır. Bu gün hər şey mümkündür, hətta krematoriya da..
Ə
[redaktə]- Ədalətsizliyə maneə törədəcək gücünüzün olmadığı vaxtlar ola bilər. Lakin etiraz etməyi bacara bilmədiyiniz bir vaxt əsla olmamalıdır!
- Əxlaqsız cəmiyyət insanlığa xəyanət edir, ona görə ki, insanlıq üçün əsas olan yaddaşa xəyanət edir. Bəzi siyasətçilərin siyasətlə məşğul olduğu kimi əxlaqsız cəmiyyət yaddaşla məşğul olur. Əxlaqlı cəmiyyət yaddaşa sadiqdir: mən yaddaşa inanıram. Yunanca aletiya sözü Həqiqət, Unudulmayan şeylər deməkdir. Mən unudula bilməyən şeylərə inanıram və buna görə də işimdə yaddaşla bağlı çox şey var... Bütün kitablarımın ortaq cəhəti nədir? Yaddaşa bağlılıq.
H
[redaktə]
- Haqsızlığın qarşısını almaqda aciz olduğumuz vaxtlar ola bilər, lakin etiraz edə bilməyəcəyimiz zamanlar heç vaxt olmamalıdır.
- Harada kişi və qadın irqinə, dininə və ya siyasi baxışlarına görə təqib edilirsə, o yer o an kainatın mərkəzinə çevrilməlidir.
- Heç bir insan irqi üstün deyil; heç bir dini inanc aşağı deyil. Bütün kollektiv mühakimələr yanlışdır. Onları ancaq irqçilər düzəldir.
- Heç birimiz müharibəni aradan qaldırmaq iqtidarında deyilik, amma onu pisləmək və bütün çirkinliyini ifşa etmək bizim borcumuzdur. Müharibə qalibləri buraxmır, yalnız qurbanlar buraxır.
İ
[redaktə]- İnsan yuxusuz yaşaya bilmədiyi kimi, ümidsiz də yaşaya bilməz. Xəyallar keçmişi əks etdirirsə, ümid gələcəyi çağırır.
Q
[redaktə]- Qəzalara inanmıram. Tarixdə yalnız qarşılaşmalar var. Qəzalar yoxdur.
- Qurbanı ən çox incidən zalımın qəddarlığı deyil, ətrafdakıların susmasıdır.
L
[redaktə]- Laqeydlik, mənim üçün pisliyin təcəssümüdür.
M
[redaktə]- Mənə görə biganəlik pisliyin təcəssümüdür.
- Müharibə qaliblər deyil, yalnız qurbanlar verir.
N
[redaktə]- Nə qədər ki, müxalifət həbsdədir, bizim azadlığımız real deyil. Nə qədər ki, uşaq acdır, həyatımız hüzn və rüsvayçılıqla dolu olacaq. Ən çox da bu qurbanlar bilməlidirlər ki, onlar tək deyillər və biz onları unutmamışıq. Onların səsi kəsiləndə biz onların adından danışırıq, onların azadlığı bizim azadlığımızdan, azadlığımızın keyfiyyəti onların azadlığından asılıdır.
S
[redaktə]- Sevginin əksi nifrət deyil, biganəlikdir. Sənətin əksi çirkinlik deyil, biganəlikdir. İmanın əksi bidət deyil, biganəlikdir. Həyatın əksi isə ölüm deyil, biganəlikdir. Laqeydlik üzündən insan əslində ölməzdən əvvəl ölür. Pəncərədə olmaq və insanların konsentrasiya düşərgələrinə göndərilməsini və ya küçədə hücuma məruz qalmasını izləmək və heç bir şey etməmək, ölümdür.
- Sükut işgəncə verəni ruhlandırır, işgəncə irəliləyir.
Ş
[redaktə]- Şəhadət vermək istəyən sağ qalan üçün aydındır: onun vəzifəsi ölülər və dirilər üçün şahidlik etməkdir. Onun gələcək nəsilləri bizim ümumi yaddaşımıza aid olan keçmişdən məhrum etməyə haqqı yoxdur. Unutmaq təkcə təhlükəli deyil, həm də təhqiredici olardı; ölüləri unutmaq onları ikinci dəfə öldürməyə bərabər olardı.
- Şərin idarə etdiyi yerə müdaxilə etmək üçün mənəvi borcumuz var. Bu gün bu yer İraqdadır.
T
[redaktə]- Terrorizm bütün sivil xalqlar tərəfindən qadağan edilməlidir - izah edilməməli və ya rasionallaşdırılmamalı, əksinə mübarizə aparılmalı və məhv edilməlidir. Günahsız insanların, köməksiz uşaqların qətlinə heç nə haqq qazandıra bilməz, heç nə haqq qazandıra bilməz.
- Təcrübəni ötürməmək ona xəyanət etmək deməkdir.
- Tibetlilərin səsimizə ehtiyacı olanda biz niyə susuruq? Tibet ərazi genişlənməsi və ya siyasi hökmranlıq istəmir. Tibetin yeganə ambisiyası öz azadlığını və suverenliyini bərpa etməkdir. Əgər azad olmaq hamımız üçün ən vacib məqsəddirsə, o zaman kiməsə azad olmağa kömək etmək ən yüksək, ən gözəl insan əməli olmalıdır.
Y
[redaktə]- Yəhudi tarixində təsadüflər yoxdur.
Z
[redaktə]- Zaman bütün yaraları sağaltmır; ağrılı şəkildə açıq qalanlar var.