Jozef Albers

Bəli, 1949-cu il idi. Mən buna necə gəldim. İnsanın insanı tanıması belədir. Elə olur ki, mən həmişə bir üstünlük vermişəm — hər kəsin qərəzləri və üstünlükləri var — forma kimi kvadrata, forma kimi dairəyə üstünlük verirəm. Və mən çoxdan bilirəm ki, bir dairə həmişə dayanıb dayanmadığını söyləmədən məni aldadır. Bir dairə dövrə vurursa, onu görmürsən. Xarici əyri hərəkət etsə də, hərəkət etməsə də eyni görünür. Beləliklə, kvadrat daha dürüstdür və mənə əsas olaraq dördündən birində, adətən üfüqi bir xəttdə oturduğunu söyləyir. Və mən də belə qənaətə gəldim ki, meydan insan ixtirasıdır və bu, mənə rəğbət bəsləyir. Çünki təbiətdə bunu görmürsən. Təbiətdə kvadrat görmədiyimiz üçün onun insan tərəfindən yaradıldığını düşündüm. Amma özümü düzəltmişəm. Çünki bizim gündəlik duzumuz olan duz kristallarında kvadratlar mövcuddur. Biz bunu mikroskopda görə bildiyimiz üçün bilirik. Digər tərəfdən, təbiətdə dairələr gördüyümüzə inanırıq. Ancaq nadir hallarda dəqiq olanlar. Yetkin, deyəsən, riyaziyyatçı deyil. Yəqin ki, düz xətlər də yoxdur. Xüsusilə də Eynşteyn nisbilik nəzəriyyəsində düz xəttin olmadığını dediyi üçün, çubuq var, ya yox, bilir, mən bilmirəm. Mən hələ də meydanın insan ixtirası olduğuna inanmağı xoşlayıram. Və bu məni qıdıqlayır. Ona görə də mən buna üstünlük verəndə, yalnız üzr istəyirəm deyə bilərəm.

E

Estetikanın səbəbi etikdir, etika isə onun məqsədidir.

Ə

Əgər biri "Qırmızı" deyirsə və orada 50 nəfər dinləyirsə, onların zehnində 50 qırmızının olacağını gözləmək olar. Və bütün bu qırmızıların çox fərqli olacağına əmin olmaq olar.

H

Hər rəng qavrayışı bir illüziyadır.. ..biz rəngləri olduğu kimi görmürük. Bizim anlayışımızda onlar bir-birini dəyişdirirlər.

M

Məqsədimiz fərqli işləmək deyil, başqalarını kopyalamadan və təkrarlamadan işləməkdir. Biz təcrübə keçirməyə, özümüzü "konstruktiv düşüncə"də məşq etməyə çalışırıq".
Mənim üçün abstraksiya realdır, yəqin ki, təbiətdən daha realdır. Mən daha da irəli gedib deyəcəyəm ki, abstraksiya ürəyimə daha yaxındır. Bağlı gözlə baxmağa üstünlük verirəm.

R

Rəng və formanın ziddiyyətli funksiyalarının olmasını istəyirəm.
Rəngdən səmərəli istifadə etmək üçün rəngin daim aldatdığını başa düşmək lazımdır.
Rəssamın narahatlığı fiziki faktla psixoloji təsir arasındakı uyğunsuzluqdur.

V

Vizual qavrayışda rəng demək olar ki, heç vaxt olduğu kimi — fiziki olaraq olduğu kimi görünmür. Bu fakt rəngi sənətdə ən nisbi mühitə çevirir.

Y

Yaxşı müəllimlik düzgün cavab verməkdən daha çox, düzgün suallar verməkdir.

İstinadlar

Xarici keçidlər