Oldos Haksli
| Oldos Haksli | ||||
 | ||||
| Doğum tarixi | 26 iyul 1894 | |||
| Doğum yeri | Godalming | |||
| Vəfat tarixi | 22 noyabr 1963 | |||
| Vəfat yeri | Los-Anceles | |||
| Dəfn yeri | Compton Village Cemetery | |||
| ||||
Oldos Leonard Haksli — ingilis yazıçısı.
| A | B | C | Ç | D | E | Ə | F | G | H | X | İ | J | K | Q | L | M | N | O | Ö | P | R | S | Ş | T | U | Ü | V | Y | Z |
A
[redaktə]- Ağıl nə qədər güclü və orijinal olarsa, bir o qədər təklik dininə meyil edər.
- Allah maşın və elmi tibb və universal xoşbəxtliklə uyğun gəlmir. Siz seçiminizi etməlisiniz. Sivilizasiyamız maşın, tibb və xoşbəxtliyi seçdi.
- Ardıcıllıq təbiətə ziddir, həyata ziddir. Yalnız tamamilə ardıcıl insanlar ölüdür.
- Atam dağlar arasında gəzməyi kilsəyə getməyə bərabər hesab edirdi.
B
[redaktə]- Başqalarının ağlı ilə cümlə qura bilməzsiniz; amma başqalarının cümlələri ilə ağıllı görünə bilərsiniz..
- Başqalarının ağrılarına qatılaram, amma xoşbəxtliklərinə yox, çünki başqalarının xoşbəxtliyində qəribə bir sıxıcılıq var.
- Başlamaq üçün ən uyğun zamanı gözləsən heç başlamaya bilərsən; İndi başla, indi olduğun yerdən, əlindəkilərlə başla.
- Bədbəxtliklərimizin ən azı üçdə ikisi insan səfehliyindən, bəşəri bədxahlığından, kin və axmaqlığın, idealizmin, dogmatizmin, dini və ya siyasi bütlər naminə təbliğat aparan qeyrətin o böyük motivatorları və bəraətvericilərindən qaynaqlanır.
- Bəlkə də bir çox insan, xoşbəxt olduğunu bilmədiyi üçün bədbəxtdir.
- Bəlkə də birinin əziyyət çəkməsi yaxşıdır. Sənətkar xoşbəxtdirsə, bir şey edə bilərmi? O, nə vaxtsa nəsə etmək istəyərmi? Axı sənət, həyatın dəhşətli ədəbsizliyinə etirazdan başqa nədir?
- Bəlkə də bu dünya başqa bir planetin cəhənnəmidir.
- Bəlkə də insan sevilmədiyindən deyil, sevgisinə layiq biri olmadığından təkdir.
- Bəlkə də tarixin ən böyük dərsi odur ki, heç kim tarix dərslərini öyrənməyib.
- Bəzən içindəki o səssiz səsə, mütəxəssislərdən daha çox güvən.
- Bilinənlər var, bilinməyənlər var və bunların arasında idrak qapıları var.
- Bir az utancvericidir… bütün ömrü boyu insan problemi ilə məşğul olmuş və sonunda "bir az daha mehriban olmağa çalışın"dan başqa nəsihət verə bilməyəcəyini görmək.
- Bir çox qadın və kişi əsarəti sevərək böyüyür və inqilab ağıllarından belə keçmir.
- Bir dəfə yaşanar eşq. Əgər ikinci dəfə yaşayacağına inanırsansa; Ya özünü aldadırsan ya da əvvəldən aldadılmısan deməkdir.
- Bir fərd üçün dəyərli ola bilən ibadət və mənəvi intizam formaları, o sinif daxilində, daha aşağı və ya daha yüksək inkişaf səviyyəsində olan fərqli bir təbəqəyə mənsub olan digəri üçün faydasız və ya hətta müsbət mənada zərərli ola bilər.
- Bir xalqın digər xalqa siyasi cəhətən tabe olmasının pis nəticələrindən biri də odur ki, bu, tabe milləti öz keçmişini lazımsız və həddindən artıq şüurlu etməyə meyllidir. Köhnə böyük azadlıq günlərində əldə etdiyi nailiyyətlər dünyanı və özlərini öz ağaları qədər yaxşı olduqlarına inandırmaq istəyən qullar nəsli tərəfindən xatırlanır, hesablanır və şişirdilir. Qullar indiki böyüklüklərindən danışa bilməzlər, çünki o, mövcud deyil və gələcəyə dair peyğəmbərlik baxışları mütləq qeyri-müəyyən və qənaətbəxş deyildir. Keçmiş qalır. Tarixin səpələnmiş və təcrid olunmuş faktlarından peyğəmbərliyin Yeni Yerusəlimləri kimi müxtəlif fantastik Utopiyalar və Bulud Kuku Torpaqları qurmaq mümkündür. Keçmişə - indiki dövrü şərəfsiz, iyrənc və alçaldıcı olanların möhtəşəm xəyali keçmişinə - tabe olan xalqlar daima tarixin ləzzətli əsaslandırılmış romantikalarına müraciət edirlər. Beləliklə, İrlandiyanın vəhşi və tüklü rəisləri zaman keçdikcə “Leinsterin Böyük Kralları”, “Metin qüdrətli İmperatorları” oldular. Əsrlər boyu əsarətdə olan serblər Kosovo qəhrəmanlarını xatırladılar və ideallaşdırdılar. Orta əsr Polşa imperiyası məzlum polyaklar üçün Roma imperiyasından qat-qat güclü, möhtəşəm və nəzakətli idi. İngilislər heç vaxt məzlum millət olmayıblar; nəticə etibarı ilə onlar öz tarixlərindən tamamilə xəbərsizdirlər. Onlar tamamilə indiki daha maraqlı dünyalarda - siyasət və elm, biznes və sənaye dünyalarında yaşayırlar. Onlar indiki zamanda o qədər tam yaşayırlar ki, dünyanın digər ucundakı irlandlar kimi hindliləri də keçmişə üz tutmağa məcbur ediblər. Son otuz-qırx il ərzində Hindistanda təbəə xalqının alçaqlıq kompleksinin həzin məhsulu olan nəhəng psevdotarixi ədəbiyyat yarandı. Zəhmətkeş və ağıllı insanlar qədim hinduların həyatın hər bir fəaliyyətində hər bir xalqdan üstün olduqlarını sübut etməyə çalışaraq vaxtlarını və bacarıqlarını sərf etmişlər. Beləliklə, Qərb hər dəfə yeni elmi kəşf elan etdikdə, azmış alimlər Sanskrit ədəbiyyatını araşdıraraq hinduların ondan gözlənti kimi şərh oluna biləcək bir ifadə tapdılar. Qədim hinduların suyun kimyəvi quruluşu ilə tanış olduqlarını sübut etmək üçün hətta ən bacarıqlı sanskrit alimləri üçün də qaranlıq olan onlarla sözdən ibarət bir cümlə zəfərlə sitat gətirilir. Xəstəliyin mikrobik mənşəyinin kəşfində Pasteri gözlədiklərinin sübutu kimi, daha az qısa olmayan başqa bir şey göstərilir. Mahabharatanın mifoloji poemasından bir parça onların Zeppelini icad etdiyini sübut edir. Möhtəşəm insanlar, bu köhnə hindular. Hindistan azad ölkə olana qədər onlar bizim bildiyimiz və ya kəşf edə biləcəyimiz hər şeyi bilirdilər; lakin təəssüf ki, onlar faktı keçəl və bu qədər sözlə ifadə etmək üçün çox təvazökar idilər. Onlar tərəfindən bir az daha aydınlıq, bir az daha az təmkinlilik, Hindistan isə indi Qərbdəki rəqiblərini əsrlər qabaqlayacaqdı. Lakin onlar orakulyar və teleqrafik olaraq qısa olmağa üstünlük verdilər. Yalnız yeni başlayan Qərb öz kəşflərini təkrar etdikdən sonra müasir hindli şərhçi öz əsərlərində onların qaranlıq sözlərini gözlənti kimi şərh edə bilər. Müasir hind alimləri üçün bu gözləntiləri kəşf etmək və yaratmaq əyləncəsi heç vaxt zəif görünmür. Təbiət irqinə mənsub olmaq bədbəxtliyi yaşayan ağıllı insanların həzin və boş məşğuliyyətləri belədir. Azad insanlar heç vaxt vaxtlarını və ağıllarını belə boş şeylərə sərf etməyi xəyal etməzdilər. Olmayanlardan, sahib olduqları şey belə alınacaq.
- Bir qadının əlindən xəyallarını almaq, bir ananın yanından balasını almaq qədər təhlükəlidir.
- Bir qadının içindəki günahsız mələyi kişi kəşf edər; amma o mələyin bütün günahsızlığını da yox edəcək olan yenə kişidir.
- Bir neçə bəhanə həmişə bir bəhanədən daha az inandırıcı olur.
- Bir yoldaşda sevmədiyim şey, diqqət çəkmək üçün yanındakı insanı davamlı hörmətdən salmağıdır.
- Biz faciədə iştirak edirik; komediyada biz ancaq baxırıq.
- Böyük adam böyüklüyünü kiçik adama davranışıyla göstərər.
- Bu dünya, bəlkə də bir başqa planetin cəhənnəmidir.
- Budağın ucuna getməkdən qorxma, meyvə oradadır.
- Bundan 20 il sonra etdiklərinə görə yox, edə bilmədiklərin üçün kədərlənəcəksən; ona görə kəndirləri aç, etibarlı limandan uzaqlara yelkən aç, küləyi tut, araşdır, arzula, kəşf et.[1]
- Bütün tanrılar evdə hazırlanmışdır və onların iplərini çəkən bizik və buna görə də onlara bizimkiləri çəkmək üçün güc verin.
C
[redaktə]- Cəhənnəm inancı və hər şöhrətpərəstliyin bir skeletin əli ilə məyus olmağa məhkum olduğunu bilmək insanların əksəriyyətinin ölümlə bağlı əsassız şayiədən başqa bir şey olmadığı kimi davranmasına heç vaxt mane olmayıb.
D
[redaktə]- Dahiliyin sirri uşağın ruhunu qocalığa daşımaqdır ki, bu da həvəsinizi heç vaxt itirməmək deməkdir.
- Dərdlərini göz yaşlarında boğmaq istəyənlərə, dərdlərin üzmə bildiyini söylə.
- Döyüş qətiyyən bir təbiət qanunu deyil.
- Dünyanın ən zövqlü işi; Bir şeyin necə ediləcəyini bilərkən, başqa birinin necə edə bilmədiyini səs çıxarmadan seyr etməkdir.
- Düşün onları.. Seyr edəcək bəziləri olmasaydı, neçə nəfər mersedes avtomobil alardı.
E
[redaktə]- Edə biləcəyin qədər söz ver, sonra söz verdiyindən daha çoxunu et.
- Eşqdə məntiq axtarmaq məntiqsizlərin işi. Eşqdə məntiq olsa; sonunda qırılacağını bildiyi bir ürəyin sevməsinə icazə verməzdi.
Ə
[redaktə]- Əgər fərqlisənsə, yalnızlığa məhkum olacaqsan.
- Əgər xoşbəxtliyiniz, bir başqasının etdiklərinə bağlıdırsa, çox ciddi bir probleminiz var deməkdir.
- Əxlaqi davranışın keyfiyyəti işin içində olan insanların sayına tərs mütənasib olaraq dəyişir.
- Əksər insanlar hər şeyi adi bir şey kimi qəbul etmək üçün demək olar ki, sonsuz qabiliyyətə malikdirlər.
- Ən çox cəhalət qalib gələ bilən cəhalətdir. Bilmirik, çünki bilmək istəmirik.
- Ən qiymətli təhsil, istədiyinizi və ya istəmədiyinizi etməli olduğunuz işi özünüz etməyə məcbur etmək bacarığıdır.
- Əsarət şəxsiyyətin həyatıdır və əsarət üçün şəxsi mən yorulmaz bacarıq və ən inadkar hiylə ilə mübarizə aparacaq.
- Əslində bütün qadınlar tək bir şərtlə sevər: "Gözlədikləri tək şərt isə, Sevdiklərinin onları şərtsizcə sevmələridir.
F
[redaktə]- Faktlar göz ardı edildiyi üçün mövcudluğunu dayandırmır.
- Fanatik, şüurlu şəkildə gizli bir şübhəni kompensasiya edən bir insandır.
G
[redaktə]- Gerçəklər avaradır, hər zarafatın altında yatar.
- Gözəllik şərabdan pisdir, sahibini də, görəni də məst edər.
- Gülümsəyəndə gözəlləşməyən bir üz heç görmədim.
- Günün sonunda özünü bir küçə iti qədər yorğun hiss edirsənsə, bu bəlkə bütün gün hürdüyün üçündür.
H
[redaktə]- Hamımızın eyni fikirdə olması yaxşı bir şey deyil. Yaradıcılığı ortaya çıxaran fikir ayrılıqlarıdır.
- Heç bir formula və ya üsul yoxdur. Siz sevərək sevməyi öyrənirsiniz — diqqət yetirərək və bunun üçün kəşf etdiyinizi etmək lazımdır.
- Heç kim yalanı davamlı davam etdirəcək qədər ağıllı deyil. Və heç kim bu yalanlara sonsuza qədər inanacaq qədər axmaq deyil.
- Həqiqət böyükdür, amma praktik nöqteyi-nəzərdən daha böyükdür, həqiqətə qarşı susmaqdır. Sadəcə olaraq, müəyyən mövzuları qeyd etməməklə… totalitar təbliğatçılar fikrə ən bəlağətli iftiralardan daha təsirli təsir göstərmişlər.
- Hər bir insanın yaddaşı onun şəxsi ədəbiyyatıdır.
- Hər gediş bir dönüşü tərk edər. Getmədən əvvəl düşün; Çünki döndüyündə tapdığın eyni olmayacaq gedərkən buraxdığınla.
- Hər insanın yaddaşı onun şəxsi kitabxanasıdır.
- Həyat vərdişlərdən ibarətdir. Elə vərdişlərə yiyələnməliyik ki, həyatımız gözəl olsun.
- Həyatda ya tozu tüstüyə qatarsan, ya da tozun tüstüsünü udarsan.
- Həyatın, azadlığın və ümumi ədəblərin ən pis düşməni total anarxiyadır; onların ikinci ən pis düşməni ümumi səmərəlilikdir.
- Həyatın bu çirkin oyunlarına baxmayaraq hələ gülməyi bacara bilən insan; həyatın fəlsəfəsini həll etmiş deməkdir:[Əhəmiyyətsiz hesab etmək]
- Həyəcansız bir həqiqət, həyəcan verici bir yalanla tutula bilər.
X
[redaktə]- Xoşbəxt olmanın ən zəmanətli yolu bir başqasını xoşbəxt etməkdir.
- Xoşbəxtliyin və müdrikliyin sirri məşğul olduğun işi sevməkdir.
İ
[redaktə]- İnsan əlçatmaz həqiqətə ardıcıl xətalar vasitəsilə yaxınlaşır.
- İnsan, gəzməyi öyrənmiş meymundur.
- İnsan nə zamanki həyata məna qatmağa çalışar, həyat o zaman mənasızlaşar. Dərddən kim ölmüş sanki Burax hər şey dağınıq qalsın.
- İnsan öz orqanlarına qulluq edən bir zəkadır.
- İnsanın bütün kainatda qəti olaraq düzəldə biləcəyi tək bir şey vardır; özü.
- İnsanın həyatının çox hissəsi özünü düşünməmək üçün uzun sürən bir səydir.
- İnsanlar əslində necə olduqlarını görməmək üçün özlərini işə sərxoş edir.
- İnsanlara həqiqətən necə olduqları göstərilsəydi, ya həşərat kimi bir-birlərini öldürər, ya da özlərini asarlar.
- İnsanların aynası kitablardır.
- İnsanların tarixin dərslərindən çox şey öyrənməməsi tarixin bütün dərslərindən ən mühümüdür.
- İnsanlığı tədqiq etməyin ən yaxşı yolu mütaliə etməkdir.
K
[redaktə]- Kainatda dəyişdirə biləcəyinizdən əmin ola biləcəyiniz tək nöqtə vardır: özünüz.
Q
[redaktə]- Qadınları ən çox kiçik hesab edən kişilər, qadınlara ən çox düşkün olan da kişilərdir.
- Qadınların 100 sirri varsa əgər, Bunun 99-unu kişilər bilər; amma 100.-cünü şeytan belə bilə bilməz.
M
[redaktə]- Məqsədsiz uşaqlar üçün milçəklər nədirsə, biz də tanrılar üçün oyuq. Əylənmək üçün bizi öldürürlər.
- Məlumatın azı təhlükəli isə təhlükədən uzaq dayanacaq qədər çox şey bilən adam hardadır?
- Məlumatsızlıq yox edilə bilər, çünki bilmək istəmədiyimizdən bilmərik.
- Mən Millerə sual verdim: bu kimi biliyin yayılmasının təsiri nə olacaq? Hər hansı bir mif yaradıcısının təsəvvüründən daha qeyri-mümkün və daha gözəl bir dünya haqqında bilik. Cəmi bir neçə il əvvəl, bir neçə insandan başqa hamının tamamilə tanımadığı bir dünya. Onun ümumi kəşfinin hamı tərəfindən hansı təsirləri var? Miller güldü. "Bu, insanların istədiyi qədər çox və ya az təsir göstərəcək. Seks və pul haqqında düşünməyə üstünlük verənlər seks və pul haqqında düşünməyə davam edəcəklər. Filmlər nə qədər yüksək səslə Allahın izzətini bəyan edir. Əlverişli şərtlərə cavabın qaçılmaz və avtomatik olaraq yaxşı olması barədə zəkalı anlayışın davamlılığı. Xammal, bir daha işlənmək lazımdır. İnsan avtomatik tərəqqiyə inanmağa davam edir, çünki insan bu axmaqlığı əzizləmək istəyir: bu çox təsəllivericidir. Təsəlli vermək, çünki etdiyiniz və ya edə bilmədiyiniz hər şey üçün bütün məsuliyyəti özünüzdən başqa kiməsə və ya nəyəsə qoyur.
- Mənim taleyim idarə oluna bilməz; yalnız onunla əməkdaşlıq etmək və bununla da müəyyən dərəcədə istiqamətləndirmək olar. Mən də ruhumun kapitanı deyiləm; Mən yalnız onun ən səs-küylü sərnişiniyəm.
- Müəllimlik klassik təhsillə zəif ağlın son sığınacağıdır.
- Müharibə ilə bağlı ən sarsıdıcı fakt ondan ibarətdir ki, onun qurbanları və alətləri fərdi insanlardır və bu ayrı-ayrı varlıqlar siyasətin dəhşətli konvensiyaları ilə özlərinin deyil, mübahisələrdə öldürülməyə və ya öldürülməyə məhkumdurlar.
- Müharibədə absurd və dəhşətli olan odur ki, heç bir şəxsi mübahisəsi olmayan kişilər soyuqqanlılıqla bir-birlərini öldürməyə öyrədilməlidirlər.
O
[redaktə]- Oğullar atalarını məftun edən şeylərdən məyus olmaq üçün həmişə üsyankar bir arzuya sahibdirlər.
- Oxumağı bilən hər bir insanın özünü böyütmək, mövcud olduğu yolları çoxaltmaq, həyatını dolğun, mənalı və maraqlı etmək gücündədir.
- On yaşa qədər hamımız dahiyik.
- Oturaraq müvəffəqiyyətə çatan tək varlıq toyuqdur.
Ö
[redaktə]
- Ömrü boyu insan problemi ilə məşğul olmaq və sonunda "bir az daha mehriban olmağa çalışmaq"dan başqa nəsihət verə bilməyəcəyini tapmaq bir az utancvericidir.
- Özümüzü başqalarının bizi gördükləri kimi görmək ən faydalı hədiyyədir. Başqalarını özlərini gördükləri kimi görmək qabiliyyəti az əhəmiyyət kəsb edir.
- Özümüzü bir mal sandığımız üçün, insan həyatının əhəmiyyətini böyüdürük gözümüzdə. Fərd bir heçdir; təbiət ancaq insan növünə dəyər verər və buna bənzər şeylər.
P
[redaktə]- Parodiyalar və karikaturalar tənqidlərin ən nüfuzlu hissəsidir.
- Pis kitab yazmaq üçün yaxşı kitab qədər zəhmət tələb edir, müəllifin ruhundan gələn səmimiyyətdir.
- Pul qazanmaq üçün işləmək məcburiyyətində olduqda heç bir məmnunluq gətirmir, çünki onu əldə etmək üçün işləmək onu xərcləməyə vaxt yoxdur.
R
[redaktə]- Riyaziyyatdakı ən böyük irəlləmələrin bəziləri daha sonra açıqlanması zəruri hala gələn kiçik simvolların icadıyla olmuşdur; mənfi işarəsindən bütün mənfi halların nəzəriyyəsi çıxmışdır.
S
[redaktə]- Səyahət etmək, hər kəsin başqa ölkələr haqqında səhv etdiyini kəşf etməkdir.
- Sabitlik təbiətə və insan həyatına ziddir. Sabitlik ölümə bərabərdir.
- Siz görməməzlikdən gəlsəniz də gerçəklər mövcudluğu davam etdirərlər.
- Siz həqiqəti biləcəksiniz və həqiqət sizi dəli edəcək.
- Siz onların həqiqətini şəxsən hiss etməyincə, atalar sözləri həmişə boşboğazlıqdır.
- Sözlər təcrübələrimizi düzdüyümüz sapa bənzəyir.
- Sükutdan sonra ifadə olunmayanı ifadə etməyə ən yaxın olan musiqidir.
- Sürət əsl müasir həzzi təmin edir.
Ş
[redaktə]- Şeytan ona uyğun gəlməmiz üçün yalvarır, yaxşı biz çox yaxşı insanlar olduğumuz üçünmü onun xətrinə dəyə bilmirik?
T
[redaktə]- Tanımadan nifrət edə biləcəyiniz tək adam; Sevdiyiniz adamın, sevdiyi adamdır.
- Tarixdə baş verənlərdən dərs götürmək, tarix dərslərindən daha önəmlidir.
- Tarixin cazibəsi və onun müəmmalı dərsi ondan ibarətdir ki, əsrdən yaşa heç bir şey dəyişmir, lakin hər şey tamamilə fərqlidir.
- Texnoloji tərəqqi bizə sadəcə olaraq geriyə getmək üçün daha səmərəli vasitələr təqdim etdi.
- Təbliğatçının məqsədi bir qrup insana bəzi digər insanların insan olduğunu unutdurmaqdır.
- Təcrübə - bir insanın başına nəsə gəlməsi deyil, başına gələnlərdən istifadə etməsidir.[2]
- Təcrübə yalnız öyrədilə biləni öyrədir.
- Təhsilin əsasən şifahi olduğu bir dünyada yüksək təhsilli insanlar söz və anlayışlardan başqa heç bir şeyə ciddi fikir verməyi demək olar ki, qeyri-mümkün hesab edirlər. Elm adamları üçün ən vacib problem nə ilə məşğul olan tədqiqat parlamenti üçün həmişə pul və elmlər namizədi var: kim kimə nə zaman nə deyəcək?
- Təmiz ürəkli insanlar heç bir zaman rahat bir həyat yaşaya bilməzlər, çünki özlərini başqalarının xoşbəxtliyi üçün fəda edərlər.
- Tor qurmaq hörümçəyin mahiyyətində olduğu kimi dinə inanmaq istəyi də insanın mahiyyətindədir.
U
[redaktə]- Uşaqlar zəkaları və ehtirasları, maraqları, saxtakarlıqlarına qarşı dözümsüzlükləri, baxışlarının aydınlığı və amansızlığı ilə diqqət çəkirlər.
- Uşağa bənzəyən kişi inkişafı dayandırılmış adam deyil; əksinə, o, böyüklərin əksəriyyəti orta yaşlı vərdiş və konvensiya baramasında özlərini boğduqdan çox sonra özünə inkişafa davam etmək şansı vermiş bir insandır.
V
[redaktə]- Vətənpərvərliyin ən böyük cazibələrindən biri — ən pis arzularımızı yerinə yetirir. Millətimizin simasında biz təqib etmək və aldatmaq iqtidarındayıq. Zorbalık və fırıldaqçılıq, üstəlik, dərin fəzilətli olduğumuz hissi ilə.
Y
[redaktə]- Yaxşı çalışan, sıx gülən və çox sevən müvəffəqiyyəti əldə edər.
- Yaxşılıqdan zərər gəlməyəcəyini öyrədərlər; Lakin arxanızdan hərif deyiləcəyini öyrətməzlər.
Z
[redaktə]- Zamanlarının böyük bir qisimini pul qazanmaq və saxlamaqla keçirən insanlar, sonunda ən çox istədiklərinin nəğd alına bilməyəcək şeylər olduğunu anlayarlar.