Məzmuna keç

Raymond Aron

Raymond Aron
Doğum tarixi 14 mart 1905
Doğum yeri VI arondisman
Vəfat tarixi 17 oktyabr 1983
Vəfat yeri ‎IV arondisman
Dəfn yeri Monparnas qəbiristanlığı
Vikipediya məqaləsi

Raymond Klaude Ferdinand Aron (14 mart 1905 – 17 oktyabr 1983) — fransız filosofu, sosioloqu, jurnalisti və politoloqu.



A B C Ç D E Ə F G H X  İ   J  K Q L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z


  • Avropalılar öz tarixlərindən, qanla yazılmış bu "böyük" tarixdən qaçmaq istərdilər. Bununla belə, sayı yüz milyonlarla olan digər xalqlar ilk dəfə öz tarixləri ilə qarşılaşırlar və ya öz tarixlərinə qayıdırlar.
  • Beləliklə, keçmişi iki yolla bilmək olardı; bir növ bilavasitə öz izlərini maddi dünyaya həkk edən zehnə, digəri isə bu cür obyektivləşdirmələr sayəsində idrak üçün əlçatan olan müəyyən bir şəxsin və ya qrupun şüuruna istinad edərdi; bu alternativ təkcə tarixçinin mövqeyindən deyil, həm də reallığın ən dərin strukturundan irəli gəlir.
  • Heç kim doğulmasına görə məsuliyyət daşımır, hər kəs ölümü seçməkdə azaddır, ona görə də aldığı yükü istəmədən rədd edə bilər.
  • Hər kəs keçmişini özü haqqındakı düşüncəsinə görə seçir.
  • Hər yeni inanc bidətlə başlayır.
  • İnsanın bütün istəklərini hüquq və azadlıqların dili ilə ifadə etmək sadəcə söz oyunu və saxta analogiyalardan sui-istifadədir.
  • İnsanlar öz tarixlərini yaradırlar, amma etdikləri tarixi anlamırlar.
  • İntellekt reallığa nə qədər az bağlanarsa, bir o qədər inqilab arzulayır.
  • Kişilərin öz ehtiraslarını öz maraqlarına tabe edəcəklərini güman etmək çağımızın təcrübələrinə ziddir.
  • Mübarizəmiz heç vaxt yaxşı ilə şər arasında deyil, seçilməyə layiq olan və iyrənc olan arasında olan mübarizədir.
  • Müharibəni pisləyən və ona hazırlaşan naziri ikiüzlülükdə ittiham etmək olmaz. Söhbət sadəcə olaraq şəxsi etik prinsipləri real siyasətdən ayırmaqdan gedir.
  • Neft şirkətləri feodallara öz pis rejimlərini dəstəkləmək üçün milyonlarla dollar ödəyəndə amerikalılar peşmançılıq hissi keçirmirlər; lakin Qərb sivilizasiyası ruhunda formalaşmış bir toplum yaratmaqda onların təsiri və ya pulları Şimali Afrikalılara (Fransız və Müsəlman) faydalı olsaydı, özlərini pis hiss edərdilər.
  • Optimizm çox vaxt intellektual səhvin nəticəsidir.
  • Reallıq həmişə ideologiyalardan daha mühafizəkardır.
  • Seçki qanununun formaları və ya vergi həddi kimi məsələlər heç bir ümumi prinsiplə deyil, müəyyən bir cəmiyyətin ümumi dəyərləri ilə müəyyən edilir.
  • Tarixi izahı izah edənin mövqeyindən və məhdudiyyətlərindən ayırmaq olmaz. Təsvir etməyə və izah etməyə çalışdığı proses daxilində öz mövqeyinin dərk edilməsi – bütün bu cür izahatların əhatə dairəsini dərinləşdirir və eyni zamanda məhdudlaşdırır.
  • Yaxşı tarixçi o kəsdir ki, hər bir dövrün özünəməxsusluğunu, dövrlərin ardıcıllığını və nəhayət, bir və eyni tarixdən danışmağa imkan verən sabitləri hiss edir.

İstinadlar

[redaktə]