Şəms Təbrizi
Jump to navigation
Jump to search
Şəms Təbrizi | |||
![]() | |||
Tam adı | Şəmsəddin Məhəmməd ibn Əli ibn Məlikdad Təbrizi | ||
Doğum tarixi | 1185 | ||
Doğum yeri | Təbriz | ||
Vəfatı | 1248 | ||
Vəfat yeri | Xoy | ||
|
Şeyx Şəms Təbrizi (1185 – 1248) — mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan dünyaca məşhur sufi alim və şair. Ustad Şəms Təbrizi həm də Mövlana Cəlaləddin Ruminin mürşidi (təsəvvüf yolunda rəhbəri) hesab olunur.
A | B | C | Ç | D | E | Ə | F | G | H | X | İ | J | K | Q | L | M | N | O | Ö | P | R | S | Ş | T | U | Ü | V | Y | Z |
A[redaktə]
- Alim olanda müdrik idin, amma aşiq olmağa hazırsanmı?
- Alimlə cahilin arasındakı fərq bircə burasındadır ki, alim nəfsinin cilovunu çəkə bilər, cahil yox.
- Allah bir insanı sənin əlinlə ayağa qaldıracaqsa, sən necə əlini uzatmazsan? Allah səni insanlara sevdirmək istəyir, Allah sənin dağılmış parçalarını yığır. Eşqə nankorluq etmə!!
- Allah sənin qapından eşq sarayına bir insan gətirirsə , o insana sən necə mən səni sevmirəm deyə bilərsən?
- Aşiq odur ki, Allahdan aldığı eşqi əmanətini Allaha verər. Eşq məzhəbində hər şey uca Eşqə qurbandır.
- Aşiq olmaqla sevmək arasındakı fərqi soruşmuşlar? Cavablandırmış Şəms: Sənin baxdığına hər kəs baxar, amma sənin onda görə bildiyini hər kəs görə bilməz. Hər kəs aşiq ola bilər, amma heç kəs sənin kimi sevə bilməz. Tək fərq sənsən.
- "Ayrılıq dəmi gəldi"ni həqiqət kimi yox, bir söz olaraq söylədim. [1]
- Az yeməyin hüdudsuz mənfəəti var. O, sağlamlığı qoruyan əsas vasitədir.
B[redaktə]
- Bağışla Allahım .. Ruhumda Sən varkən, mən bu bədəndə qalmışam ..
- Bəzən arxaya dönüb baxmalıdır insan; haradan gəldiyini unutmaması üçün.
- Bəzən uzaqlaşmaq lazım gəlir, yaxınlaşmaq üçün; bəzən xatırlamaq lazım gəlir, xatırlanmaq üçün; bəzən ağlamaq lazım gəlir, açılmaq üçün; bəzən anmaq lazım gəlir, anılmaq üçün; bəzən də susmaq lazım gəlir, duymaq üçün.
- Bir an gözlə, arxana dön və unutduqlarını xatırla.. İtirdinsə axtar,qırdınsa üzr istə, qırıldınsa bağışla...Çünki həyat çox qısa.
- Bir insan Allahdan başqa kimsəyə ehtiyacı olmadığına inanırsa, Allah da onu başqasına möhtac etməz.
- Birinə elə bir söz söylə ki, ya yaşat, ya da öldür; amma əsla yaralı buraxma.
C[redaktə]
- Cəhənnəm kimi olmalı, cəhənnəmi belə yandırıb yandıracaq bir könül istəməli. Ki o könülün önünə iki yüz dəniz çıxsa, hamısını da yandırsın. Onun tək bir dalğası bilindik dənizlərə daş çıxartsın.
Ç[redaktə]
- Çox şey var ki, çoxaldıqda ucuzlaşar, ədəb bunun əksinədir, çoxaldıqca dəyərini artırar.
D[redaktə]
- Dostluq gül olmaqdır; yarpağı ilə də, tikanı ilə də.
- Düzənim pozular, həyatımın altı üstünə gələr deyə əndişə etmə. Haradan bilə bilərsən, həyatın altının üstündən daha yaxşı olmayacağını?
E[redaktə]
- El-aləm şərab içər sərxoş olar, biz eşq əhliyiz içmədən sərxoş olmuşuq..
- Elmi olmayan bir bədən suyu olmayan bir şəhərə bənzər.
- Ey eşq! Sən elə bir hissən ki, dünya toxları, sənin aclarındır.
- Ey Könül! İndi soruşuram səndən, hansı eşq daha böyükdür? Anlatılaraq dilə düşənmi, anlatmayıb ürək dələnmi?
- Ey mənim yetim könlüm, burax qəmli düşünməyi .. Sus və səbr et.. Gözyaşının hesabını Rəbbim soruşsun; Sən haqqını halal et ...
Ə[redaktə]
- Əgər Allah səni mənə yazmışsa, məndən qaçışın yoxdur! Lakin taleh səni məndən almışsa, ağlamağa gərək yoxdur..
- Əgər çox danışmaq faydalı olsaydı Allah iki ağız, bir qulaq verərdi. Onun üçün, çox dinləyib az danışmaq lazımdır..
- Əgər sussan danışmağın daha işıqlıq olar.Çünkü sükutda həm səssizliyin işığı, həm də danışmağın faydası gizlidir.
- Əvvəlcə sevgini anlayaq.
G[redaktə]
- Gəncliyimdə axtardığımı yaşlılığımda tapdım , neyləyərsən. Ya mən erkən gəldim ya sən gecikdin, neyləyərsən. Qədər!
- Gəl baxaq odla necə oynanar göstərim.Gör baxaq atəşmi səni yandırar, sənmi atəşi?
- Gözəl bir gülü, gözəl bir gecəni, gözəl bir dostu hər kəs istər. Əhəmiyyətli olan gülü tikanıyla, gecəni sirriylə, dostu bütün dərdiylə sevə bilməkdir.
H[redaktə]
- Haqqın qarşına çıxardığı dəyişikliklərə müqavimət göstərmək yerinə, təslim ol. Burax həyat sənə baxmayaraq deyil, səninlə birlikdə axsın..
- Hər insan üçün bir aşiq olma zamanı vardır , bir də ölmək zamanı.
- Hər şey insanoğluna fəda ikən insanoğlu isə özünə cəfa olmuşdur.
- Hər şey çox olunca ucuzlaşar.. Ədəb bunun əksinədir, o çoxaldıqca dəyəri artar ..
- Hər yolun bir ədəbi vardır. Allahı sevməyin də bir ədəbi vardır.Dərviş yalnız könlü geniş və ruhu səyyah bir sufi demək deyil ki.
- Həyat bu, bir baxarsan hər şey bir anda sona çatar ..
Həyat bu, son dediyin an hər şey yenidən can tapar .. - Həyata yuxarıdan baxsan insanların yalnız təpəsini görərsən. Həyata daim insanlarla eyni məsafədən bax, o zaman insanların həm üzünü, həm ürəyini görərsən..
- Həyatım alt – üst olar, düzənim pozular deyə narahat olma. Haradan bilirsən həyatının altının üstündən daha yaxşı olmayacağını?
İ[redaktə]
- İnsanda min xisləti gizlədən bir eyb, min eybi gizlədən bir fəzilət ola bilər. Kiçik çox şeyə işarə edir.
- İnsanlar eşq axtarmır, eqoist duyğularına kölə axtarır. Kölə tapır amma eşqi tapa bilmir.
- İnsanları sevə bilməyən həqiqi insan ola bilməz.[2]
- İnsanlarla riyakarlıq içində yaşamalısan ki, səninlə xoşbəxt qalsınlar.
- İntellekt sizi qapıya aparır, amma evə aparmır.
- İşimiz Allaha qalıbsa, olmuş bil.
K[redaktə]
- Kim istədiyi kimi yaşasa, istədiyi kimi ölməz.
- Kim sənin yanında başqasından yaman deyib danışırsa, bil ki, başqasının da yanında səni pisləyir.
Q[redaktə]
- Qadın bilməyənə nəfs, bilənə nəfəsdir.
- Qapımıza deyil, qəlbimizə vuran buyursun![3]
- Qızıl olsam, dəyərimi hər kəs bilər. Mən sadə bir dəmir olum ... Dəyərimi yalnız anlayan bilsin!
M[redaktə]
- Mən eşqə kölə olanın deyil də, eşqi özünə kölə edənin qulu, köləsi olmuşam ..
- Mənə görə aşiq elə olmalıdır ki, qalxınca hər tərəfdə atəşlər alovlansın hər tərəfdə qiyamətlər qopsun.
- Musiqinin ritmində bir sirr gizlidir; əgər onu ifşa etsəydim dünya alt-üst olardı.
N[redaktə]
- Namazın qəzası olar, lakin hüzur olmadan yalandan və zahiri ibadətdə qəza olmaz.
- Nədir sevmək; bir şama od olmaqmı yoxsa yanan oda toxunmaqmı?
O[redaktə]
- Olmadı deyə sızlandığın duaya, gün gələr olmadı deyə şükür edərsən.
- Otunu, sununu bilmədiyin könüllərdə qoyun güdmə! Yoxsa qaçıracağın keçilərə çobanlıq edə bilməzsən!
S[redaktə]
- Sevmək bu qədər gözəlsə, kim bilir sevməyi yaradan nə qədər gözəldir...
- Sevməyə layiq olmayanı xatırlayaraq qiymətli etmə. Dönməkmi istəyir, bir şans daha vermə. Unutma; Sevgi ürəkli olana yaraşar.
Ş[redaktə]
- Şeytanda insandakı xüsusiyyətlərin biri xaric hamısı vardır. Şeytanda əskik olan tək nemət eşqdir. Şeytanın insan dözə bilməməsi eşqsizliyindəndir.
T[redaktə]
- Təbəssüm pulsuzdur: Verəni kədərləndirməz, alanı xoşbəxt edər.
Ü[redaktə]
- Üç şey seçildi cənnətdən: sözlər, eşq, analıq duyğusu. Sözləri Adəm aldı, analıq duyğusu Havvaya qaldı; Amma eşq çox ağır idi ...
- Ürəkmi insana sev deyən, yoxsa təklikmi?
Y[redaktə]
- Yolun ucunun hara çatacağını düşünmək boş bir səydən ibarətdir. Sən yalnız atacağın ilk addımı düşünməklə hökümlüsən. Gerisi onsuz da özbaşına gələr ...
İstinadlar[redaktə]
- ↑ Aforizmlər. Bakı, 2013. səh.18
- ↑ "Hikmət xəzinəsindən incilər" Bakı, 2009.
- ↑ Səlahəddin Xəlilov. Aforizmlər: seçilmişlərdən seçilmişlər. Bakı,2012,