Əziz Nesin

Əziz Nesin
Doğum tarixi	20 dekabr 1915, 21 dekabr 1915
Doğum yeri	Heybəliada, İstanbul
Vəfat tarixi	6 iyul 1995
Vəfat yeri	Alaçatı
Dəfn yeri	İstanbul
Vikipediya məqaləsi

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Allah barmaqlarımızın arasında boşluq buraxdı. Bizim üçün yaradılan o insan gəlib o boşluğu doldursun deyə.

B

• Barmaqlarımızın arasında boşluq — bizim üçün yaradılan o insan gəlib onu doldursun deyə var.
• Bəlkə qucaqlaya biləcəyimiz bir sevgilimiz olmadı, bəlkə təkik. Amma bilinsin ki, adam kimi sevdiyimizdəndir təkliyimiz.
• Bəzən insan elə darıxar ki, darıxılan bilsə, yoxluğundan utanar.
• Bilirsinizmi günahları yazan mələk soldadır. Ola bilsin qəlbin solda yerləşməsi də bundandır. Çünki bəlkə də eşq yaşanılan ən böyük günahdır.
• Bilirsinizmi, niyə evlilik üzüyü "üzük barmağı"na taxılır? Çünki başqa heç bir barmaqdan bir-başa ürəyə damar getmir.
• Bir çox insanlar həyatlarını yaşamadıqlarını düşünürlər. "Mən öz həyatımı yaşamaq istəyirdim!" — o qədər iddia edir ki… Amma yaşadıqları ömür ondan razı olsalar da, narazı olsalar da, onların həyatıdır.
• "Bir də bu dünyaya gəlsəm, eyni şeyi edərəm!" deyənlərdən deyiləm. İkinci gəlişimdə mən iki dəfə çox, daha çox və daha yaxşısını edərdim.
• Bir toxum verdin, çiçəyini al. Bir dən verdin, ağacını al. Bir budaq verdin, çəmənini al. Dünyamı verdim sənə, məndə qal.
• Biz insanlar inanılmaz şansların əlində oyuncaqlarıq.
• Bizim ziyalıların xalqa ödənilməmiş borcları var. Vəzifəmizi vəzifə kimi yerinə yetirmədiyimiz üçün hamımız saxtakar sayılırıq…
• Bu dövlətdir, dövlət işini heç kim başa düşə bilməz…
• Bütün kitablarımı sevirəm. Sevməsəydim yazmazdım.

Ç

• …Çıxış yolu qalmayanda yalan uydurursan, sonra özün uydurduğuna inanırsan.

D

• Dağlar dağılmasın deyə ah çəkmirəm. Özümü dağıdıram, dünyanı dağıtmıram…
• Dar yerlərdən çıxanlar genişliyə tab gətirə bilməzlər.
• Deyirlər ki: "əvvəllər delə deyildin artıq içinə bağlandın." "Dedim ki: "içindəkiylə kifayətlənən bu ürək artıq sizi nə etsin?

E

• Eyni kağızın arxa və ön üzləri kimiyik. Sonsuza qədər birlikdə, amma heç bir zaman bir-birlərini görməyən.

Ə

• Əgər insan yalan danışırsa və onu uzun müddət saxlamağı bacarırsa, zaman keçdikcə özü də buna inanmağa başlayır.
• Ən etibarlı, ən faydalı, ən inandırıcı saxtakarlıq yalançı atatürkçülükdür. Çünki bu cinayət sayılmır. Saxta Atatürkçülər tutula bilməz, çünki əsl Atatürkçülük saxtadan fərqlənə bilməz, üstəlik, saxta çığırtıları ilə saxta Atatürkçülər, sadəcə olaraq, həqiqi olanların tərifini boğurlar.
• Ən gözəl şeir riyaziyyatdır. Yer üzündə indiyə qədər "iki dəfə iki dörd edər"dən daha gözəl misra yazılmayıb, məncə.
• Əvvəlki hesablar bağlanıb, indi köhnə dəftərləri açmayın.

G

• Gedən sevgilinin getdiyi yerdə axtardığını tapmayıb "darıxdım" deməyi darıxdığından deyil, it kimi peşman olduğundandır.

H

• Heç kimə güvənmirəm deyə bir şey yoxdur, vaxtında ona güvəndiyim üçün, artıq kimə güvənmirəm deyə bir şey var.
• Hər bir insan arxada dilə gətirilməyən bir fikir qoyur … Hər biri… Buna görə də öz inamını, həyati nikbinliyini həmişə ən yüksək vəzifəsinin zirvəsində saxlamalıdır — həyatını lazım olduğu kimi yaşamaq…
• Hər yalanda onu deyənin xarakterindən bir zərrə də olsa gizlidir.
• Hər yalanın içində gizli bir həqiqət var. Hər fantastikada bir həqiqət var. Nə qədər yalan söyləməyə çalışsaq da, yaşadığımız zamandan və məkandan qurtula bilmədiyimiz kimi, həqiqətimizdən də qurtula bilmirik.
• Hər yeni zabit Napoleon sayılır. Bəzilərində bu Napoleon xəstəliyi ömür boyu davam edir. Digərləri bir müddət sonra onu silkələməyi bacarırlar. Napoleonizm təhlükəli və yoluxucu xəstəlikdir. Xəstəliyin əlamətləri hansılardır? Bu xəstəlikdən əziyyət çəkənlər yalnız Napoleonun qələbələrini düşünür və heç bir məğlubiyyətini düşünmürlər, onun kimi sağ əlini öndə tutmağı, barmaqlarını formalarının düymələri arasında açmağı, dünyada dünya xəritəsini götürməyi xoşlayırlar. qabaqlarına alıb qırmızı karandaşla çəkməyə başlayırlar və beş dəqiqə ərzində bütün dünyanı mənimsəyib zəbt etdikdən sonra bu qədər kiçik olduğuna görə özlərinə əzab verməyə başlayırlar.
• Hərbə sərf olunan pul dünyadakı aclıq probleminin tamamən həll edilməsi üçün lazım olan pulun təxminən 100 qatıdır.
• Həyat imtahandırsa, onda əziyyət çəkmə heç, adını yaz və çıx. Bəlkə keçməzsən, amma adının altında tərtəmiz bir səhifə qoyub gedərsən.
• Həyat məktəbi, həyat məktəbi! O, hər şeydən vacibdir, həyat məktəbidir.
• Həyatımda boyum qədər kitab yazdım, amma məni sevməyənlər buna da bir bəhanə tapıb – onsuz da onun boyu balacaydı deyə bildilər.

X

• Xalq əlində silah despotlara, quldarlara qarşı mübarizə apararkən, yumorun yeri yoxdur. Amma camaat əziləndə, məğlub olanda, əsarətdən qorxanda yumoru silah kimi qəbul edir və o zaman çoxlu lətifələr yaranır.
• Xəritələrə baxdım, heç birində evin yoxdur. Ensiklopediyalara baxdım, heç birində şəklin yoxdur. Lüğətlərə baxdım, heç birində adın yoxdur. Güzgüdə özümə baxdım, səni gördüm. Məndən başqa yerin yoxdur.
• Xəyalım balaca bir uşağa "nə qədər sevirsən" sualını verəndə əlini iki yana açıb "bax bu qədər" deyəcək o məsum sevgini tapmaq idi.

İ

• İndi nəinki sadə camaat, ziyalı təbəqəsi də elmə maraq göstərmir.
• İnsan insan kimi, insan olaraq azad olmağı bacarmırsa, onda qurd kimi, quş kimi azad sanar özünü.
• İnsan istəmədən özü haqqında nə qədər mürəkkəb yalanlar uydursa da, istəmədən öz xəyallarını, layihələrini, xəyallarını hekayəyə daxil edir və beləliklə də özünü yenidən təsvir edir.
• İnsan niyə dələduzluqdan əl çəkə bilmir? Daha sonra bunun səbəbini soruşdum. Mənə dediyinə görə, bu, tez varlanan xəstəlikdir.
• İnsan özü haqqında danışarkən obyektiv ola bilməz.
• İnsanlar heyrətamiz və qeyri-adi hər şeylə maraqlanırlar.
• İnsanlar təkcə danışdıqlarına görə deyil, susduqlarına görə də məsuliyyət daşıyırlar.
• İşin çətininə can at. Çətinin öhdəsindən gəlməsən də, çətini eləməyə çalışaraq heç olmasa asanını edərsən.

K

• Kasıbın yeganə silahı işləməkdir.

Q

• Qeyd edək ki, şans həmişə daha yaxşı olanların tərəfindədir. Bax belə insanlar deyirlər: "İnsan öz həyatını özü qurur".
• Qorxmuram deyənlər ya başqalarına yalan deyirlər, ya özlərinə yalan deyib özlərini aldadırlar, ya da bilməyərək insan olmadıqlarını deyirlər.
• Qoy olmasın məzar daşımız, bir məktəb bağçasına basdırsınlar bizi, uşaqlar qaçışsın üstümüzdə…

M

• Mən ateistəm və bir gün Tanrıya inandığımı dediyimi eşitsəniz, ciddiyə almayın. Demək ağlımı itirmişəm.
• Mən bütün hökumətlərimizə göz yuman və ya hətta hüquq normaları ilə — guya demokratiya adı altında qəsdən fanatizmi təşviq edən hökumətləri günahlandırıram . Sivasda orta əsr İslam barbarlığı ölkədə onun nə birincisi, nə də sonuncu təzahürü olacaq. Bunun əsl günahkarları əsas iqtidar postlarını tutanlar və "demokratiya müdafiəçiləri" adı altında bu çürüyən bataqlığı bəsləyənlərdir – yanan hotelin qarşısında qışqıran saqqallı, çalmalı vəhşi məxluqlar törədir: "Biz şəriət istəyirik! " və "Kafirlərin hökmü!". Şəriət hər yerdə eynidir, əl və dili kəsmək, vəfasız arvadını daşqalaq etmək üçün onun hökm və əmrləri eynidir. Bunlar Qurandan qaynaqlanan dogmalardır və "İslamı yumşaltmaq, humanistləşdirmək və demokratikləşdirmək kimi hər hansı vədlər cəfəngiyyatdır, yalan və işlək olmayan nağıllardır… Mən burada sizin qarşınızda danışarkən görürəm ki, şəriət hücumu davam edir, getdikcə daha cəsarətlə dişlərini açır və yeni ovunu caynaqlayır, hırıldayır, budaqlayır. Yazıq Türkiyəyə və xalqına! Mən gələcəyə qorxu və təəssüflə baxıram, bu günün tendensiyaları və reallıqları ilə bizi çox ağır günlər gözləyir. Təhlükə qapımızı döyür və yüksək səslə deyir: " Mən Şəriət gəldim, hazır ol!
• Mənə elə gəlir ki, məzlum, zülmə məruz qalan xalq yuxarı təbəqədən olanların öz səviyyəsinə enməsini istəyir, onların da onlar kimi zülm və zülmə məruz qalmasını istəyir.
• Mənə toxunmayan ilan min il yaşasın, deyərək yaşatdığınız ilanların bir sonrakı hədəfi siz olursunuz
• Mərcə girərəm, sabah bir fanatik çıxıb tualetə getmək günahdır deyə fitva versə, tualetə getməyib altına qaçıracaq o qədər öküz var ki bu ölkədə (Türkiyə nəzərdə tutulur).

N

• Necə bitdisə bundan əvvəlkilər, bu da bitər.. Bitə-bitə sonunda mən də bitərəm.. Olar bitər!
• Necə görmürsə gözlərim, öz-özümü axtarıram tapa bilmirəm.
• Nə qədər qalmaq istəsək də, bəzən getmək məcburiyyətində qalırıq. Və nə qədər getmək məcburiyyətində olsaq da, qalmaqdan yanadır sol yarımız.
• Nə ölünün arxasınca danışarlar, nə də gedənin. Çünki ya ölüb, ya da gedib nə fərqi var qalan üçün…
• Niyə evlilik üzüyü üzük barmağına taxılır? Çünki başqa heç bir barmağımızdan birbaşa ürəyə gedən damar yoxdur.
• Niyə itirənlər, itirilənlərin itirilmədən əvvəl itiriləməyəcək qədər dəyərli olduğunu anlamırlar?

O

• Oğurluq etsən, böyük insan olduğunu sübut etmək üçün milyonları, milyardları oğurlayacaqsan. Öldürsən, bir-iki ilə kifayətlənməyəcəksən, amma müharibə elan edəcəksən, milyonları məhv edəcəksən ki, adın qatil yox, qəhrəman kimi qeyd olunsun, meydanlarda sənə abidələr qoyulsun.

R

• Romanlarda yazılanların bədii əsər, bəstə olduğunu bildiyimiz halda niyə oxuyuruq! Söylənənlərin doğru olmadığını, müəllifin yaşamadığını bilirik və hər şeyə rəğmən yenə də bu uydurmaların təsirinə düşür, həyəcanlanır, əzab çəkir, ağlayır və ya sevinirik. …Romanda rəvayət edilənlərin əslində yaşanıb-yaşaılmaması önəmli deyil, önəmli olan odur ki, bizi belə olduğuna inandırsın.

S

• Səni anan qədər sevəcək, atan qədər maraqlanacaq heç kimin yoxdur, ona görə heç kim mənə eşqdən danışmasın.

T

• Türk kişisinin dünyanın ən qısqanc kişiləri olmağının səbəbi sevgililərinə deyil, özlərinə inanmadıqlarındandır.
• Tənbəllərin iş günü sabahdır.
• Tərk edənin getdiyi yerdə axtardığını tapa bilmiyəndə dönüb "darıxdım" deməyi, darıxdığından deyil, eşşək kimi peşman olduğundandır.

U

• Uşaqlara gözəl dünya miras qoymaq yerinə dünyaya gözəl uşaqlar miras qoysaq dünyanın bütün problemlərini həll etmiş olarıq.

Ü

• Üşümək varsa bu istinin yoxluğudur, qaranlıq varsa işığın yoxluğudur. Əgər hər yer qaranlıq və sən üşüyürsənsə bu onun yoxluğudur.

Y

• "Yaxşı adam sözünün üstünə gələr" deyibsə atalar və mən həmişə səndən danışanda sən gəlmirsənsə, demək yaxşı adam deyilsən.
• …Yaxşı yazıçının əsas şərti əsərdə deyilənlərin həqiqət olduğuna inanmaq və başqalarını da inandırmaqdır.
• Yalnızlığını götür gəl! Qorxma, darıxmarıq. Sənin yalnızlığın mənim yalnızlığımla danışar, biz ikimiz susarıq.
• Yatağında yatanda; Ürəyinin səsindən yata bilmirsənsə, anla ki, təksən…
• Yoxsulun yeganə silahı durmadan çalışmaqdır.