Məzmuna keç

Məhəmməd Tağı Sidqi

Məhəmməd Tağı Sidqi
Doğum tarixi 22 mart 1854
Doğum yeri Ordubad
Vəfat tarixi 9 dekabr 1903
Vəfat yeri Qarabağlar
Dəfn yeri Naxçıvan
Vikipediya məqaləsi

Məhəmməd Tağı Sidqi (1854–1903) — Azərbaycan maarif xadimi.



A B C Ç D E Ə F G H X  İ   J  K Q L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z


  • Adamın yaxşı dostları olsa, ömrü zindanda da xoş keçər.
  • Ağıllı idarə olunan insan həyatı — ən xoşbəxt, ən yüksək əxlaqlı həyatdır.[1]
  • Bədbəxtliyin çoxu aclıqdan və qəzəbdən, paxıllıqdan və qərəzkarlıqdan olur.
  • Bir adama yaxşılıq edib əvəzini gözləmək, bu gün əkdiyin ağacı sabah çıxarıb atmaq kimidir.
  • Dəliliyin ilk dərəcəsi özünü ağıllı bilməkdir.
  • Dili doğruçu olanın ağzının xətası az olar.
  • Dünyada əziz vaxtını bihudə keçirmək müsibətdir.
  • Dünyada hər elmdən artıq elmi-əxlaqda çalışmaq insan üçün lazımlı bir şeydir. Çünki heyvanların cinsi elmi-heyvanat deyilən elm ilə bilinsə, insanların da yaxşısı elmi-əxlaq ilə məlum olur.
  • Dünyada insanın əvvəlinci vəzifəsi elm təhsil etməkdir. Elmsiz insan ruhsuz cism kimidir. Elmə talib olan alim hesab olunur. Amma özünü elmə malik bilən cahil sayılır.
  • Dünyada elmi təhsil etmək çətin olsa da, yaddan çıxarmağı çox asandır. Amma cəhalət və nadanlıq təhsili nə qədər asan olsa, zayil olmağı çox çətindir.
  • Fəlakət bekarçılıqda isə, şəfqət səy və qeyrətdədir.
  • Fəzilət, elm və mərifətdən məhrum olanlar üçün ölüm nemətdir.
  • Xəyanət heç zaman gizlin qala bilməz, çünki o bir qəlp puldur, tanımayanların arasında xərclənər.
  • Xoşbəxtlik dörd şeydən ibarətdir, əsli pak, ürəyi pak, əli pak rəyi doğru.
  • İnadın nəticəsi rüsvayçılıq, qəzəbin nəticəsi peşmançılıqdır.
  • İnsan cəmiyyətdə yalnız hər kəsə yaxşılıq etmək, abadlıq işi görmək, xalqla yaxşı rəftar etməklə yüksəlir.
  • İnsan əvvəl cəhalətinin və bilməməzliyinin dərəcəsini bilsə, ondan sonra bildiyini təkmil edib, bilmədiyinin təhsilinə çalışıb, çox şey öyrənər.
  • İnsana ömrü olduqca yemək və içmək nə qədər lazım olsa, elm və tərbiyə və əxlaqi-həsənə təhsil etmək o qədər lazımdır. Amma insanın insaniyyəti oxumaqla və heyvaniyyəti yemək ilə qaimdir. Pəs dirilik yeməkdən ötrü deyil, bəlkə, yemək dirilikdən ötrü lazımdır.
  • İnsanın bildiyi və öyrəndiyi şeylər bilmədiyinin müqabilində heç dərəcəsindədir.
  • İnsanın elmi çoxaldıqca cəhaləti azalır. Cahil olan kimsə vaxtsız xoruza bənzər. Cahilə söz qandırmaq dəvəyə xəndək atılmaqdan çətindir.
  • İnsanların ən qüvvətlisi qeyzli vaxtında özünü saxlayandır.[2]
  • İnsanların yaxşısına pislik edən şəxsin əməli günəşə tüpürən adamın vəziyyətinə bənzər, yenə axırda öz üzünə düşər.
  • İşlək adama ən böyük cəza bekar qalmaqdır.
  • Qədirbilməzlik ruzi verən əli yandırmaq kimi bir şeydir.
  • Meyvəli ağaca daş atan çox olduğu kimi, elm və mərifət sahibinə də zəhmət və əziyyət verən çox olur.
  • Öz-özünü bəyənən özünü heç kimsəyə bəyəndirə bilməz.
  • Səadət elə bir xəzinədir ki, səy və qeyrət onun açarıdır.
  • Səhhəti yerində olan adam ziqiymət xəzinə sahibidir.
  • Sirr insanda əmanət olduqdan can kimi gizlətmək lazımdır. Bir sirrə iki adamdan artıq xəbərdar olsa, tamam aləmə faş olmuş kimidir.[3]
  • Tənbəlliklə keçinən adam hər qüvvədən məhrum olur.
  • Təzə əkilən tənəklərə və ağaclara su vermək nə qədər lazım olsa, uşaqlara da təlim və tərbiyə kiçiklikdə o qədər lazımdır.
  • Vədəsinə vəfa eləməyən adamın dostları da ona düşmən olur.
  • Yalançılıq — insanın vicudunda bir ensiz örtüyə bənzər. Çünki bir tərəfini örtsən də, bir tərəfi örtülməz, açıq qalar.

Mənbə

[redaktə]
  • Aforizmlər və hikmətli sözlər. Bakı, 2005.

İstinadlar

[redaktə]
  1. Aforizmlər və hikmətli sözlər, Bakı,2005
  2. Ziyəddin Məhərrəmov. "Bir bahar küləyi", Bakı, "Nurlan", 2012.
  3. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı müntəxəbatı (XIX–XX əsrlər). Üç cilddə. II cild. Bakı: Nasir, 2002. — səh. 522.