Marqaret Tetçer

Marqaret Hilda Tetçer, Baronessa Tetçer ( 13 oktyabr 1925 – 8 aprel 2013 ) 1979-1990-cı illərdə Birləşmiş Krallığın Baş naziri və 1975-1990-cı illərdə Mühafizəkarlar Partiyasının lideri vəzifələrində çalışmış Britaniya siyasətçisi və dövlət xadimi

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

A

Ali təhsilin sürətlə yayılmasının təsirlərindən biri də insanlara demək olar ki, hər şeyi tənqid və sorğulamağa öyrətmək olmuşdur. Onlardan bəziləri yeni inanclara çatmaq və ya köhnə inancları təsdiqləmək üçün növbəti mərhələyə keçmək əvəzinə orada dayanmış kimi görünür. Yəqin xatırlayacaqsınız ki, mətbuatda tələbə lideri Daniel Kon-Bendit keçmiş işlərinin nəticəsi ilə bağlı dərəcəyə layiq görülüb. Onu imtahan edənlər dedilər ki, o, bir sıra ən ağıllı suallar verib. Əhəmiyyətlidirmi? O da bir sıra ağıllı cavablar tapsaydı, daha xoşbəxt olardım.
Amerika – yeni İsraildir. Onu müqəddəslər yarada bilmədilər, əgər yaratsaydılar, çətin ki ora dirçələrdi.
Atom bombası müharibənin qarşısını almaqda ən təsirli vasitə olduğu kimi, ölüm cəzası da cinayətkarlığın qarşısında sipərdir.
Azadlıq elə belə verilmir, qan bahasına, üzücü zəhmət, gözyaşları, alın təri bahasına qazanılır... Azadlığın yox olmasına yol vermək olmaz. Azadlıq əbədi mövcud olmalıdır.

B

Başqaları da var ki, təkcə xaricdən gələn təhlükə barədə deyil, həm də evdə daha məkrli, asanlıqla dərk olunmayan, həmişə məqsədli olmayan, burada baş verən bir şey barədə xəbərdarlıq edir. Nəyə işarə edirlər? Sosialist dövlətinin davamlı və amansız genişlənməsinə işarə edirlər. İndi heç birimiz sosialistlərin əksəriyyətinin humanitar və xeyirxah ideallardan başqa ilham aldığını iddia etməzdik. Eyni zamanda, məncə, bu gün çox az adam idarə edə bilməyəcəkləri bir canavar yaratdıqlarını inkar edər. Sosialistlərin yaratdıqları dövlət getdikcə, amansızcasına, dağıtmağa çalışdığı iqtisadi və sosial ədalətdə daha təsadüfi olur, insan istəklərinə və təşəbbüslərinə təsirini daha da boğur, vətəndaşlarının hüquqlarını müdafiə etməkdə daha çox siyasi seçicilik nümayiş etdirir. iştahında nəhəng və performansında daha fəlakətli dərəcədə bacarıqsızdır. Hər şeydən əvvəl, bu, istər-istəməz olsa da, bu ölkənin azadlığı üçün artan təhlükə yaradır, çünki dövlətin iqtisadiyyata tam nəzarət etdiyi yerdə heç bir azadlıq yoxdur. Şəxsi azadlıq və iqtisadi azadlıq ayrılmazdır. Biri olmadan digərinə sahib ola bilməzsən. Birini itirmədən digərini itirə bilməzsən.
Bilirsiniz, əgər siz sadəcə olaraq bəyənilmək üçün yola çıxsanız, istənilən vaxt hər şeydə güzəştə getməyə hazır olacaqsınız, elə deyilmi? Və heç nəyə nail olmayacaqsınız!
Biz dünya tarixində böhrana, sürətli və müəyyən tədbirlər tələb edən böhrana çatmışıq... Biz demokratik həyat tərzinin azadlığına inanırıq. Əgər biz bu ideyaya sədaqətlə, məqsədyönlü şəkildə xidmət etsək, rus kommunizmindən qorxmağa heç bir şeyimiz yoxdur ... Kommunizm xalqın azad seçimi ilə deyil, zorla hakimiyyəti ələ keçirir. Buna görə də demokratik xalqların onunla mübarizə aparacaq gücləri olmalıdır ki, hökumət seçimi azad olsun. Bu inancların işığında bizim vəzifəmiz aydındır. Biz ilk növbədə qərbli həyat tərzinə inanmalı və ona möhkəm xidmət etməliyik. İkincisi, biz öz ideallarımızı müdafiə etməyə hazır olmaq üçün döyüş gücümüzü artırmalıyıq, çünki təcavüzkar xalqlar yalnız güc təhlükəsini başa düşürlər. Vəziyyət onsuz da ağırdır, amma niyyətləri aydın olan və onları həyata keçirə bilən bir xalq üçün çox şey mümkündür.
Biz üç sözü - azadlıq, seçim, fürsəti - siyasi debatın mərkəzinə gətirmişik. Biz isə sosializmin dilini, əsl mənasını gizlətmək üçün sözlərə qoyduğu parıltını ifşa etdik. Məsələn, sosialistlər “ictimai mülkiyyət” deyirlər. Dedikləri “dövlət nəzarətindədir”. Sosialistlər “hökumət yardımı” deyirlər. Onların nəzərdə tutduğu “vergi ödəyicilərinə yardım”dır. Sosialistlər “ sosial ədalət ” deyirlər . Onların nəzərdə tutduqları “seçmə ədaləti”dir. Sosialistlər “bərabərlik” deyirlər. Demək istədikləri “səviyələnmək”dir. Niyə həqiqəti belə təhrif edirlər? Çünki sosialist reallığını dilə gətirməyə cəsarət etmirlər. Kapitalizmi məhv etməyin bir yolu, Lenin deyirdi, onun valyutasını devalvasiya etməkdir. Başqa bir yol isə onun dilini alçaltmaqdır. Nə vaxt bacarırıqsa, gəlin, Lüter kimi, həqiqəti qapıya mıxlayaq və bunu birmənalı ingilis dilində edək. Bunlar ideyalar döyüşünün açılış mərhələləridir. Bu, qalib gəldiyimiz bir döyüşdür.
- Mühafizəkarların Mərkəzi Şurasında çıxış (“Tarixi seçim”) (20 mart 1976)
Bizim milliləşdirməyə və özəl sahibkarlığa qarşı olmağımızın... fəlsəfi səbəbi odur ki, iqtisadi tərəqqinin qeyri-adi kişi və qadınların ixtiraçılığı, bacarığı, qətiyyəti və qabaqcıl ruhundan irəli gəldiyinə inanırıq. Əgər onlar bu ruhu burada həyata keçirə bilməsələr, başqa bir azad sahibkarlıq ölkəsinə gedəcəklər ki, bu da bizdən daha çox iqtisadi irəliləyiş əldə edəcək. Biz, əslində, kiçik firmaları və kiçik şirkətləri təşviq etməliyik, çünki bu şirkətlər vasitəsilə innovasiyaların gəlməsi çox böyükdür.
- Mühafizəkarlar Partiyasının Konfransındakı çıxışı (20 oktyabr 1967
Bu gün qadınların özlərini sübut etmək üçün xeyli imkanlar yaranıb; aramızda prezident olanları da var. Məncə, qadınlara çanta daha çox yaraşır, nəyinki süngər.
Bu günün İngiltərəsində “Marks və Spenser” (məşhur geyim istehsalçısı) Marks və Engelsə qalib gəlib.
Bu ölkənin bacarıq və sənətkarlığını formalaşdıran Hökumət deyildi... Səbirlə səbr edən, öz bizneslərini yavaş-yavaş quran fərdi şəxslər idi... Onların uğurları başqalarını işlə təmin etdi və bütövlükdə cəmiyyətə böyük fayda verdi. Bu, İngiltərəni böyük edən və onu yenidən bərpa edə bilən ruh idi. Onun ruhsuz sosialist sistemi üçün məhv olmasını, yoxsa şanlı Britaniyanı yenidən yaratmaq üçün yaşamasını istəyirsiniz?

C

Cəmiyyət anlayışı yoxdur. Var – kişilər, qadınlar və ailələr.

D

Deməzdim ki, bəxtim gətirdi. Bütün həyatımı atama borcluyam. Maraqlıdır ki, balaca şəhərin kübar bir ailəsində öyrəndiklərim mənə seçkilərdə qələbə gətirdi.
Demokratiya dövründə əxlaqi prinsipləri nəzərə almadan dövləti idarə etmək, demək olar ki, qeyri-mümkündür.
Demokratiyanı terrorla məhv etmək cəhdləri iflasa uğrayacaq.
Dövlət cəmiyyətdən fərqlidir. O nəticədə insanların ağası deyil, nökəridir.
Dövlətin pulu yoxdur, yalnız vergi ödəyicilərinin pulu var.
Dövlətlər məcburetmə hüququna, yəni öz ərazisində cinayətkarlığı boğmaq və xarici təhlükədən müdafiə kimi inhisarçı hüquqa malikdir.

E

Ev qadın dünyasının sərhəddi deyil, mərkəz olmalıdır.
Evi idarə etməyin çətinliklərini bilən qadın ölkəni idarə etməyin də çətinliklərini bilər.

Ə

Əgər bir şey söyləmək istəyirsənsə, kişidən soruş, bir şey edəcəksə, qadından soruş. (Vətəndaşların Milli Birliyinin konfransındakı çıxışından (20 may 1965)).
Əgər mən tək 48 nəfərə qarşı gedəcəmsə, həmin 48 nəfərə yazığım gəlir.
Əlbəttə, bayağılıq var. Onlar həqiqəti əks etdirmək üçün mövcuddurlar. Qalibiyyət ehtirası hamımızın içində var. Qalibiyyət – məşqə, qalibiyyət üsulu isə ləyaqətə bağlıdır.

H

Hamımız nə vaxtsa nənə olmağa məcbur olacağıq.
Hər bir mühafizəkar sülh istəyir. Sülh üçün təhlükə hər yerə hücum etməyə hazır olan güclü qüvvələrə malik olan kommunizmdən gəlir. Kommunizm zəiflik gözləyir, gücü tək qoyur. Buna görə də Britaniya öz həyat tərzində güclü, silahı güclü və imanı güclü olmalıdır. Sülh üçün ən böyük ümid Amerika Birləşmiş Ştatları ilə dostluq və əməkdaşlıqdadır.
Hər nəsildə seçmək üçün bir an gəlir və biz çox uzun müddətdir ki, yumşaq variantı seçmişik. Və bizi olduqca aşağı saldı. İndi bəzi əlamətlər var ki, xalqımız çətin seçim etməyə və daha çətin yola getməyə hazırdır. Biz hələ də azadlıq uğrunda mübarizə aparan və qalib gələn eyni insanlarıq və macəra ruhu, ixtiraçılıq, qətiyyət hələ də xarakterimizdə qalmaqdadır. Biz indi Britaniya xəstəliyindən əziyyət çəkə bilərik, lakin bizim Britaniya konstitusiyamız var və o, hələ də sağlamdır və bizim Britaniya ürəkləri və qalib gəlmək üçün Britaniya iradəmiz var. Mən Britaniyaya inanıram. Mən Britaniya xalqına inanıram. Mən gələcəyimizə inanıram.
- Milli Mətbuat Klubunda çıxışı (19 sentyabr 1975)

İ

İngiltərənin çoxdankı yaralarını sosializmlə sağaltmağa çalışmaq – leykemiyanı zəli ilə müalicə etməyə oxşayır.
İllər boyu bizdə inflyasiya və yüksək məşğulluq səviyyəsinin eyni vaxtda ola biləcəyinə dair geniş yayılmış fikir var idi. İllərdir ki, bir az daha inflyasiyaya tab gətirməyə hazır olsaq, daha çox iş yeri təmin edə biləcəyimizə inam var idi - həmişə bir az daha çox, belə hesab olunurdu. Ötən 25 ilin təcrübəsi bizə hökumət skamyalarında bu inancların ən zərərli illüziya olduğunu öyrətdi. İnflyasiya və işsizlik əks istiqamətdə hərəkət etmək əvəzinə, amansız bir şəkildə birlikdə yüksəldi. Hökumətlər iqtisadiyyata pul vurmaqla məşğulluğu stimullaşdırmağa çalışdıqca inflyasiyaya səbəb oldular. İnflyasiya daha yüksək xərclərə səbəb oldu. Daha yüksək xərclər rəqabət qabiliyyətinin itirilməsi demək idi. Qazandığımız bir neçə iş tezliklə itirildi və onlarla daha çox idi. Və sonra işsizlik və inflyasiyanın daha yüksək səviyyəsindən proses yenidən başlandı və hər dəfə həm inflyasiya, həm də işsizlik yüksəldi. Parlamentdən sonra Parlamentdə, hər yeni Hökumət əvvəlki Hökumətdən daha yüksək orta inflyasiya və işsizliyə malik idi. Məhz həmin dövrəni qırmaq üçün yola çıxmışıq.
- İcmalar Palatasındakı çıxış (5 fevral 1981)

K

Keçmiş Sovet dissidenti Vladimir Bukovski bir dəfə rus atalar sözünü — “yumurtanı qırmamış qayğanaq bişirmək olmaz” – xatırladaraq demişdi ki, o həyatında qırılan yumurtalar çox görüb, amma hələ qayğanaq dadmayıb.
Kiminsə haqqında fikir bildirmək üçün mənə on dəqiqə lazımdır. Ən qəribəsi odur ki, fikrim sonralar da sabit qalır.
Kişilər öz sevdikləri qadını əsəbləşdirməyi və yenə də əsəbləşdirməyi sevirlər.

Q

Qadın öz xarakterini göstərəndə “ləçər” deyirlər, kişi göstərəndə “yaxşı oğlan”.
Qadınlar kişilərdən daha yaxşı deməyi bilirlər.

M

Məni tənqid edən insanlar mənim Temzanın dalğalarında necə addımlamağımı görsələr, deyərdilər ki, o, üzə bilmədiyi üçün belə edir.
Məncə, konsensus – öz prinsip, dəyər və strategiyandan imtina prossesidir. Heç kimin inanmadığı və heç kimin mübarizə aparmadığı bir şeydir.

N

Narahatlarımızın 90 faizi heç vaxt baş verməyəcək şeylərlə bağlıdır.

O

O, səbirli, uzaqgörən qətiyyətli kişilərin diktaturası tərəfindən idarə olunur və onlar sürətlə öz ölkələrini dünyanın ən qabaqcıl dəniz və hərbi gücünə çevirir. Onlar bunu təkcə özünümüdafiə xatirinə etmirlər. Rusiya kimi nəhəng, əsasən quruya çıxışı olmayan bir ölkənin yalnız öz sərhədlərini qorumaq üçün dünyanın ən güclü donanmasını qurmasına ehtiyac yoxdur. Xeyr. Ruslar dünya hökmranlığına meyllidirlər və onlar sürətlə dünyanın gördüyü ən güclü imperiya dövləti olmaq üçün vasitələr əldə edirlər. Sovet siyasi bürosunda olan kişilər ictimai rəyin aşağı düşməsi və axınından narahat deyillər. Onlar silahı yağdan əvvəl qoyurlar, biz isə hər şeyi silahdan əvvəl qoyuruq. Onlar bilirlər ki, yalnız bir mənada - hərbi mənada super gücdürlər. Onlar insani və iqtisadi baxımdan uğursuzluqdur.

R

Respublika idarəçilik formasının mahiyyəti insanın qüsurlarına qarşı mübarizə aparmaqdır.

S

Siyasətdə bir söz soruşmaq istəyirsinizsə, kişiyə müraciət edin. Yox əgər hansısa işin görülməsini istəyirsinizsə, qadına müraciət edin.
Sovet İttifaqı ilə danışıqların bütün tarixi bizə öyrədir ki, əgər siz onların istədikləri bir şeyi əvəzində nəyisə israr etmədən etsəniz, sovetlər bunu qarşılıq almaq üçün xeyirxahlıq kimi deyil, istismar edilməli olan zəiflik kimi qiymətləndirirlər. Kommunizmi necə səhv başa düşdüyümüz, kommunizmi yanlış təqdim etdiyimiz, hər çarpayının altında kommunistləri gördüyümüz haqqında çoxlu dəbli cəfəngiyyatlar danışılır. Görünür, bu mövzularda həqiqətin və sağlam düşüncənin fəal şəkildə pozulduğu bir atmosfer yaratmağa cəhd edilir. İnanıram ki, bu ölkənin xalqı məsələnin həqiqətini onları aldatmağa çalışanlardan daha yaxşı başa düşür. Biz gərginliyin əsl yumşaldılması üçün çalışmalıyıq, lakin Şərq bloku ilə danışıqlarımızda söz və jestləri həqiqi detensin əvəzi kimi qəbul etməməliyik. Zirvə konfransından çıxan heç bir söz seli, sovet liderlərinin köklü münasibətlərinin həqiqətən də dəyişməyə başladığını göstərən hansısa müsbət hərəkətlə müşayiət olunmasa, heç bir məna kəsb etməyəcək.
- Çelsi Mühafizəkarlar Assosiasiyasına çıxış (26 iyul 1975)

T

Terrorçular asılı olduqları reklam oksigenindən məhrum olmalıdırlar.

V

Və heç vaxt unutma ki, marksist cəmiyyətlər özlərini Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı adlandırırlar və həqiqətən də belədirlər. Sosializmin bəzi məqsədləri, marksist cəmiyyətin məqsədləridir və insanların hüquqlarının siyasi nəzəriyyəyə tabe edilməsi ilə nəticələnir. Marksist sistem mənəvi və maddi cəhətdən iflasa uğradığı üçün onun boyunduruğu altında yaşayan vətəndaşlar bizim ideallarımızda ümid görürlər. Hər bir insanın müxtəlif istedad və qabiliyyətlərinin çiçəklənməsi üçün dövlətin gücünü məhdudlaşdıran ideallar həyata ləyaqət və məna verir. Ailəyə, onun sadiqliyinə, sevgilərinə və məsuliyyətlərinə hörmət edən ideallar. Qanunun aliliyinin ədalətli və qərəzsiz idarə olunduğu ideallar. Marksist istibdadının dabanı altında yaşayanlar bizim təbii saydığımız şeylərə həsədlə baxırlar. Onlar bilirlər ki, azad cəmiyyətdə siyasət iqtisadiyyatdan daha çox şeydir. Biz də dünyanın ən qədim və ən davamlı demokratik partiyasına mənsubuq.
- Mühafizəkar Qadınlar Konfransında çıxış (20 may 1981)

Y

Yenidən tək millət olmağı öyrənməli olacağıq, yoxsa bir gün millət olmayacağıq.

İstinadlar