Amerikalılar

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• ABŞ-ın polad istehsalından tutmuş plastik sintezinə qədər sənayeləri dünyanın ən enerjiyə qənaət edən sahələri arasındadır; Amerikanın dəmir yolları kimi Amerika kənd təsərrüfatı da yüksək məhsuldardır. Amma onilliklərdir ki, amerikalılar özləri imkanlarından kənarda yaşayır, evlərində və maşınlarında enerji sərf edir və kreditlə enerji tutumlu atılan məhsullar toplayırlar. Vatslav Smil
• Amerika haqqında nə düşünürəm - onun florası, faunası, memarlığı, insanları, adət-ənənələri haqqında? Burada canlı heç nə doğulmayıb... Dəyərli heç nə yoxdur. Və mən deyə bildiyim qədər, olmayacaq. Amerikalılar hər hansı bir şeyi dəhşətli ölçülərə şişirtməyi bacarırlar, nəhəng şəhərlər şəbəkəsi yarada bilirlər ki, onların ayaqları altına düşməmək üçün nəhayət kəndləri yer üzündən siləcək, lakin bu heç nəyi dəyişməyəcək. Onların bütün zəhmətləri bir boşluğu doldurmaq üçün əbəs cəhddir. Henri Miller
• Amerika irsimiz ən vicdansız ofis və ya ən güclü xarici təhlükə ilə olduğu kimi öz laqeydliyimizlə də təhdid edilir. Bu respublikanın gələcəyi amerikalı seçicinin əlindədir. Duayt Eyzenhauer
• Amerikalı həmyerlilərim, biz mühacir xalqıyıq və həmişə də qalacağıq. Biz də bir vaxtlar yad idik. Barak Obama
• Amerikalılar asan və həvəslə qul olmağa razıdırlar, lakin özlərini qəti olaraq kəndli saymaq istəmirlər. Böyük Getsbi
• Amerikalılar başqa xalqların milli psixikasına o qədər də hörmət göstərməyiblər. Çünki onlar əsasən hər kəsin amerikalılar kimi olmaq istədiyini düşünürlər. Məncə, bu, ən azı bir problemdir. Con Le Karre
• Amerikalılar bərabərliyə o qədər aşiqdirlər ki, onlar azadlıqda qeyri - bərabər olmaqdansa, köləlikdə bərabər olmağı üstün tuturlar. Aleksis de Tokvil
• Amerikalılar heç vaxt çətir daşımırlar. Onlar əbədi günəş işığında gəzməyə hazırdırlar. Alfred Smit
• Amerikalılar həmişə ən doğru həll yolunu tapırlar, amma bütün yolları sınayandan sonra. Uinston Çörçill
• Amerikalılar inanılmaz dərəcədə inanc qabiliyyətinə, idealizmə sadiqdirlər. Ona görə də hər zaman problemlə üzləşirik. Bizə həmişə sadəlövh kimi baxılır. Bartlett Giamatti
• Amerikalılar... musiqi sənəti haqqında demək olar ki, heç nə bilmirlər. Ceyms Fenimor Kuper
• Amerikalılar tarixə yemək kitabı kimi yanaşırlar. Sonra nə edəcəklərini bilmədiklərində, tarixə müraciət edir və həmişə “tarix dərsi” adlandırılan düzgün resept axtarırlar. Rassel Beyker
• Amerikalıların böyük əksəriyyətinin, istər respublikaçı, istərsə də demokrat olmasından asılı olmayaraq, bir çox ümumi problemlərlə üzləşdiyini və bir sıra əsas məqsədlər üzərində razılaşdığını qəbul etmək yalnız sağlam düşüncədir. Duayt Eyzenhauer
• Amerikalıların bütün digər variantları sınaqdan keçirdikdən sonra doğru şeyi edəcəklərinə həmişə arxalana bilərsiniz. Uinston Çörçill
• Amerikalıların tək istədiyi təhlükəsizlikdirsə, həbsxanaya düşə bilərlər. Onların kifayət qədər yeməkləri, çarpayıları və başlarının üstündə damları olacaq. Amma əgər amerikalı öz ləyaqətini və insan kimi bərabərliyini qorumaq istəyirsə, heç bir diktatura hökumətinin qarşısında boyun əyməməlidir. Duayt Eyzenhauer
• Amerikaya ancaq amerikalılar zərər verə bilər. Duayt Eyzenhauer

B

• Bəzi amerikalılar və ya avropalılar Yaponiyanı Asiyanın həqiqətən amerikalaşdırırlmış, yaxud avropalaşdırılmış birinci ölkəsi sayırlar. Qərbdə çoxları son yüz il ərzində Yaponiyada baş vermiş dəyişiklikləri göstərərək belə hesab edirlər: yaponların özləri də o qədər dəyişmişlər ki, amerikalılara və ya avropalılara oxşamağa başlamışlar, yalnız coğrafi təsadüfə görə yaponlar asiyalı sayılırlar. Lakin bu obraz yanlış təsəvvürdür, yapon həyatının bəsit hadisələrinin təcəssümüdür. Mahiyyəti isə yapon mədəniyyətində və tarixində dərin kök salmış baxışlardan, adətlərdən, vərdişlərdən, qaydalardan doğur. Yapon ənənəsinin özəyi əvvəllər olduğu kimi yenə də yaponların gündəlik həyatına , ölkənin siyasətinə istiqamətverici təsir göstərir. Bu özək xarici təsirlərə məruz qalmışdır. Qərbin təsiri Yaponiyanın simasını dəyişdirmiş, lakin yaponların beyninə və qəlbinə girə bilməmişdir.
  • H.Riçard ,“Yaponiya: obraz və gerçəklik”. Nyu-York, 1969.
• Biz amerikalılar özümüzü sülhsevər insanlar hesab edirik. Qana nifrət edirik, şiddətlə mübarizə aparırıq. Yenə də köməksiz vətəndaşlara uçan bombaların atılması ehtimalından məmnunuq. Maddi ehtiyac üzündən həyatını riskə atan və sənayenin maqnatlarından birinə hücum edən hər kəsi asmağa, elektrikli kürsüdə edam etməyə və ya linç etməyə hazırıq. Emma Qoldman
• Bu gün Amerikanın borc limitinin artırılmasını müzakirə etmək üçün burada olmağımız liderliyin uğursuzluğunun əlamətidir. Amerikanın borc problemi və liderlik uğursuzluğu var. Amerikalılar daha yaxşısına layiqdirlər. Buna görə də mən Amerikanın borcunu artırmaq cəhdinə qarşı çıxmaq niyyətindəyəm. Barak Obama
• Bu qədər yaxşı idarə olunan, o qədər həssas, xeyirxah Amerika cəmiyyətinin ortasında, söhbət ölkənin yerli sakinlərindən gedirsə, soyuq eqoizm və tam hisssizlik hökm sürür. Amerika Birləşmiş Ştatlarının amerikalıları Meksikadakı ispanlar kimi öz itlərinin hindliləri ovlamasına icazə vermirlər, amma burada da hər yerdə olduğu kimi Avropa irqini canlandıran eyni mərhəmətsiz hiss var. Bu dünya bizə məxsusdur, onlar hər gün özlərinə deyirlər: Hind irqi, qarşısını almaq mümkün olmayan və gecikdirmək arzuolunmaz olan son məhvə məhkumdur. Cənnət onları sivilizasiya etməyib; ölmələri lazımdır. Üstəlik mən buna qarışmaq istəmirəm. Mən onlara qarşı heç nə etməyəcəyəm: onların məhvini tezləşdirəcək hər şeyi təmin etməklə kifayətlənəcəyəm. Zamanla onların torpaqlarına sahib olacağam və mənim hərəkətim onların ölümünün günahı olmayacaq. Amerikalı öz mülahizəsindən razı qalan kilsəyə gedir və orada Müjdənin xidmətçisi hər gün bütün insanların qardaş olduğunu və onların hamısını eyni surətdə yaradan Əbədi Varlığın onlara bir birinə kömək etmək vəzifəsini verdiyini təkrarladığını eşidir. Aleksis de Tokvil

D

• Demək lazımdır ki, əgər qayğısız amerikalılar ehtiyatlı olurlarsa, o zaman yalnız ağlı başında olmayan onlardan nümunə götürmək istəməz. Jül Vern
• Düşünürəm ki, bütün amerikalılar insan haqlarına inanırlar. Sağlamlıq isə əsas insan hüquqlarının çox vaxt diqqətdən kənarda qalan aspektidir. Və bu, asanlıqla düzəldilə bilən biridir. Bunu deməyimin səbəbi odur ki, dünyada müalicə etdiyimiz bir çox xəstəlikləri mən uşaq vaxtı bilirdim. Anam qeydiyyatda olan tibb bacısı idi. Və onlar artıq ölkəmizdə yoxdur. Cimmi Karter

Ə

• Əgər biz amerikalılar sağ qalmaq istəyiriksə, bu, ilk növbədə amerikalı olmağı seçdiyimiz və müdafiə etdiyimiz üçün olmalıdır; istər ağ amerikalılar, istər qara, istər bənövşəyi, istərsə də mavi və ya yaşıl olsun, dünyaya yeknəsək və qırılmamış bir cəbhə təqdim etmək... Əgər Amerikada hansı səbəbdən olursa olsun, uşaqları öldürməli olduğumuz çıxılmaz mədəniyyətimizin o nöqtəsinə çatmışıqsa biz sağ qalmağa layiq deyilik. Uilyam Folkner

H

• Heç bir amerikalı yüksəlmək arzusundan məhrum deyil, demək olar ki, hər biri böyük miqyasda ümidlər bəsləyir və ya çox yüksək məqsədlər güdür. Hamısı davamlı olaraq mülk, güc və nüfuz qazanmağa can atır. Aleksis de Tokvil

İ

• İtalyanlar bu müqəddəs təpədə kilsə, amerikalılar baza, fransızlar otel, livanlılar qumarxana tikəcəkdilər. Bolqarlar burada yad xurafatlara qarşı mübarizə aparmaq üçün böyük elmi institut, Türklər isə gözətçi qülləsi tikəcəkdilər. Belqradlılar “Birinci Günahda” meyxanasını açardılar. Ərəblər heç nə etmədilər. Zuilfikar Zuko Cumhur

M

• Mən heç vaxt [Braziliya] prezidentinin Amerika bayrağını belə salamladığını görməmişəm Mən heç vaxt prezidentin “Mən ABŞ-ı sevirəm, onu sevirəm!” dediyini görməmişəm. Ananı sevməlisən, vətənini sevməlisən. ABŞ-ı sevmək nə deməkdir? ABŞ-ın Braziliyaya üstünlük verəcəyinə həqiqətən kimsə inanırmı? Amerikalılar özlərini birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci hesab edirlər və əgər hələ vaxtları qalırsa, yenə də amerikalıları düşünürlər. Bu braziliyalılar isə elə bilirlər ki, amerikalılar bizim üçün hər şeyi edəcəklər. [Jair Bolsonaro haqqında] Luis İnasiu Lula da Silva
• Mənəviyyat baxımından amerikalılar bizdən çox aşağıdırlar. Amma onların cəmiyyəti bizimkindən çox üstündür. Svami Vivekananda
• Mənim verdiyim sual budur: Amerikalılar avropalılardan iki dəfə çox enerji istehlak etdikləri üçün iki dəfə uzun yaşayırlar? Siz orta fransızdan iki dəfə ağıllısınız? Həyatdan adi Danimarkalı oğlandan iki dəfə çox həzz alırsan? Avropadan iki dəfə çox enerji istehlak etdiyimiz üçün nə əldə etmişik? Bunun müqabilində nə aldıq? Vatslav Smil
• Müstəqillik bir inqilab aktı idi; cümhuriyyətçilik günəş altında yeni bir şey idi; federal sistem nəhəng eksperimental laboratoriya idi. Fiziki cəhətdən amerikalılar qabaqcıl idilər; sosial və iqtisadi institutlar sahəsində də onların ənənələri qabaqcıllardan biri olmuşdur. Əvvəldən intellektual və mənəvi müxtəliflik Amerika üçün irq və dil kimi xarakterik olmuşdur. Ən fərqli Amerika fəlsəfələri transsendentalizm - Ali Qanunun fəlsəfəsi və təcrübə və plüralizm fəlsəfəsi olan praqmatizm olmuşdur. Bu iki prinsip amerikançılığın özəyini təşkil edir: Ali Qanun prinsipi və ya hökmdarların diktəsinə tabe olmaq. Qanunlardan daha çox vicdan və praqmatizm prinsipi və ya tək yaxşılığın və bitmiş kainat anlayışının rədd edilməsi. Amerikalılar əvvəldən bilirdilər ki, fəth edilməli yeni dünyalar, kəşf edilməli yeni həqiqətlər var. Amerikaçılığı tək bir nümunə ilə məhdudlaşdırmaq, onu vahid bir düsturla məhdudlaşdırmaq üçün hər cür səy amerikanizmdə keçərli olan hər şeyə sədaqətsizlikdir. Henri Stil Kommager

N

• Neft şirkətləri feodallara öz pis rejimlərini dəstəkləmək üçün milyonlarla dollar ödəyəndə amerikalılar peşmançılıq hissi keçirmirlər; lakin Qərb sivilizasiyası ruhunda formalaşmış bir toplum yaratmaqda onların təsiri və ya pulları Şimali Afrikalılara (Fransız və Müsəlman) faydalı olsaydı, özlərini pis hiss edərdilər. Raymond Aron

O

• Otel amerikalı gəlinlər və damadlarla doludur. Onlar bazar günlərini ərköyünlüklə və ya mənasız romanlar oxumaqla keçirirlər. Gəlinləri xüsusi bir şəkildə gözəldirlər. Amerikalı qadınların gözəlliyində nəsə hazır bir şey var. Bütün bu zəngin insanlar dünya getdikcə daha çox bir-birinə bənzəyirlər. Onların hamısı eyni pisliklərin çoxluğundan və eyni fəzilətlərin olmamasından əziyyət çəkirlər. Deyəsən, kasıblar arasında dünyanın rəngarəngliyi daha çox qorunub saxlanılıb. Zuilfikar Zuko Cumhur

S

• Siyasi azadlığa nail olmaq üçün əsrlər boyu intellektual, fəlsəfi inkişaf lazım idi. Bu, Aristoteldən, Con Lokkdan Qurucu Atalara qədər uzanan uzun bir mübarizə idi. Onların qurduqları sistem qeyri-məhdud çoxluğa deyil, əksinə, çoxluğun səsi və ya azlığın hiyləsi ilə özgəninkiləşdirilməməli olan fərdi hüquqlara əsaslanırdı. Fərd nə qonşularının, nə də rəhbərlərinin mərhəmətinə buraxılmadı: Konstitusiyanın nəzarət və tarazlıq sistemi onu hər ikisindən qorumaq üçün elmi şəkildə işlənib hazırlanmışdı. Bu, Amerikanın böyük nailiyyəti idi - və əgər digər xalqların faktiki rifahı üçün qayğı indiki liderlərimizin motivi idisə, biz dünyaya bunu öyrətməli idik. Əvəzində, biz cahilləri və yarı vəhşiləri aldadırıq ki, onlara heç bir siyasi biliyə ehtiyac yoxdur -bizim sistemimiz yalnız subyektiv üstünlük məsələsidir - qəbilə tiranlığının, dəstə idarəçiliyinin və qırğınların tarixdən əvvəlki istənilən forması da eyni şeyi edəcək, sanksiyamız və dəstəyimizlə. Məhz beləliklə, 1962-ci il Vətəndaş Müharibəsi zamanı küçələrdə yürüş edən və “Qan deyil, iş!” tələbi ilə qışqıran Əlcəzair işçilərinin tamaşasını təşviq edirik - buna nail olmaq üçün nə qədər böyük bilik və fəzilət tələb olunduğunu bilmədən. Necə ki, 1917-ci ildə rus kəndliləri belə tələb edirdilər: “Torpaq və azadlıq!”. Lakin Lenin və Stalin onların əldə etdikləridir. 1933-cü ildə almanlar tələb edirdilər: "Yaşamaq üçün otaq!" Lakin onların əldə etdikləri Hitler idi. 1793-cü ildə fransızlar qışqırırdılar: "Azadlıq, Bərabərlik, Qardaşlıq!" Onların əldə etdikləri Napoleon idi. 1776-cı ildə amerikalılar "İnsan hüquqları"nı elan edirlər və siyasi filosofların rəhbərliyi ilə buna nail oldular. Heç bir inqilab, nə qədər haqlı olsa da, heç bir hərəkat, nə qədər populyar olsa da, onu istiqamətləndirəcək, istiqamətini və hədəfini təyin edəcək siyasi fəlsəfəsi olmadan uğur qazana bilməyib. Ayn Rand

V

• Virciniyadan, Delaverdən Texasa qədər olan ərazilərdə yaşayan gənc amerikalılar, mexaniklər, fermerlər və s. Nə vaxta qədər üç yüz əlli min qul sahibinə boyun əyərək yaşamaq, onların casusluğuna və terroruna dözmək fikrindəsiniz? Yoxsa siz də onların qulusunuz? Heç biriniz ağzınızı açıb kişiyə yaraşan kimi köləliyə qarşı olduğunu deməyə cəsarət edə bilməzmi? Ya köləliyi məhv edərsən, ya da köləlik səni məhv edər. Volt Vitmen