Məzhəb

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

B

• Bir gün hamımız azad olacağıq. İrqi nifrət yox olacaq; vətəndaşlıq vacib olacaq, amma bütövlükdə insanlıq daha çox olacaq. Sərhədlər və ərazilər insanın düşüncəsində öz layiqli yerini tutacaq, lakin xoşməramlılıq və beynəlxalq anlayış daha çox əhəmiyyət kəsb edəcək. Dini fərqliliklər və məzhəb nifrətləri sonda yox olmalıdır… Alisa Beyli

D

• Din və məzhəb hər kəsin öz vicdanından doğan bir işdir. Heç kəs heç kimi nə bir din, nə bir məzhəbi qəbul etməyə məcbur edə bilməz. Din və məzhəb heç bir zaman siyasət aləti kimi istifadə edilə bilməz. Mustafa Kamal Atatürk

E

• Eşq şəriəti, bütün dinlərdən ayrıdır. Aşiqlərin şəriəti də Allahdır, məzhəbi də. Mövlana Cəlaləddin Rumi

Ə

• "Ərəbistanlı Məhəmməd ən yüksək səmaya qalxdı və geri qayıtdı. Allaha and olsun ki, əgər o yerə çatsaydım, heç vaxt geri qayıtmazdım." Bunlar böyük müsəlman övliyası Qanqahlı Əbdül-Qüddüsün sözləridir. Təsəvvüf ədəbiyyatının bütün spektrində bir cümlə ilə iki məzhəb arasında psixoloji fərqin belə kəskin qavrayışını açıqlayan söz tapmaq çətin olacaq. şüurun peyğəmbərlik və mistik növləri. Mistik "vahid təcrübə"nin istirahətindən qayıtmaq istəmir və hətta geri qayıtdıqda belə, lazım olduğu kimi, onun qayıdışı ümumən bəşəriyyət üçün çox şey ifadə etmir. Mühəmməd İqbal

H

• Həqiqi, təmiz məhəbbət müqəddəs bir hissdir. Onu pul ilə almaq, pııla satmaq olmaz, Bu hiss şan-şövkətdən, tac və taxtdan əl çəkdirər. Bu hiss padşahı gədadan ayırmaz, Həqiqəti təmiz məhəbbət məzhəb, din bilməz və çirkin fıkirlər bəsləməz,.. Məşuqun məbudun vüsalına çatıb sonra ölmək ancaq həqiqi, təmiz məhəbbətin nişanəsidir. Məbud idealdır. Həqiqi, təmiz məhəbbət sahibi məbuduna, məşuquna çatırsa, ideala çatan kimidir. Nəriman Nərimanov

İ

• İnsanlar din, məzhəb, irq, millət , rəng, mövqe və sinif fərqi qoymadan sevilməyə layiqdirlər. Madam ki, insanlar ruh yönü ilə Allahdan gəlməkdədirlər, elə isə insanlar heç bir şəkildə bir-birlərindən bu mənada ayrılmazlar.Yunus Əmrə

K

• Kasta, məzhəb, sinif, rəng, cinsiyyət və ya irqi bütün qərəzlərə məhəl qoymayan bir swami (Müəllim, zahid — Hinduizmdə — fəxri ad) insan qardaşlığının göstərişlərinə əməl edir. Onun məqsədi Ruhla mütləq birlikdir. Paramahansa Yogananda

M

• Millət və məzhəb ayrılığı olmayaraq bəşəri sevirəm. Yusif Vəzir Çəmənzəminli

O

• Ola bilsin ki, müasir bədbinliyimizin səbəbi tarixə iqtisadi həyatda fərdlər arasında, siyasətdə qruplar arasında, dində məzhəblər arasında, müharibədə dövlətlər arasında gərgin münaqişələr axını kimi baxmaq meylimizdir. Bu, tarixin daha dramatik tərəfidir; tarixçinin diqqətini və oxucunun marağını cəlb edir. Amma nifrətdən qaynar və qanla qaralmış o Missisipidən üz döndərib, çayın sahillərinə baxsaq, daha sakit, lakin daha ruhlandırıcı səhnələr görürük: uşaq böyüdən qadınlar, ev tikən kişilər, torpaqdan yemək götürən kəndlilər, həyatın rahatlığını yaradan sənətkarlar, bəzən müharibə əvəzinə sülh təşkil edən dövlət xadimləri, vəhşiləri vətəndaş kimi formalaşdıran müəllimlər, ahəng və ritmlə qəlblərimizi ram edən musiqiçilər, səbirlə bilik toplayan alimlər, həqiqəti axtaran filosoflar, sevginin hikmətini irəli sürən müqəddəslər. Tarix çox vaxt qanlı axının şəkli olmuşdur. Sivilizasiyanın tarixi banklarda baş verənlərin rekordudur. Vill Dürant

R

• Romada mövcud olan müxtəlif məzhəblər və ibadət formaları adi insanlar tərəfindən eyni dərəcədə doğru, filosoflar tərəfindən eyni dərəcədə yalan və məmurlar tərəfindən eyni dərəcədə faydalı hesab olunurdu. Eduard Gibbon

P

• Pulsuz məktəbləri təşviq edin və onların dəstəyi üçün ayrılan bir dolların heç bir məzhəb məktəbinin dəstəyinə ayrılmayacağına qərar verin. Qərara alın ki, nə dövlət, nə millət, nə də hər ikisi birləşərək, hər bir uşağın məzhəb, bütpərəst və ya ateist dogmalarla qarışmamış yaxşı ümumi məktəb təhsili imkanları ölkəsində böyüyən imkanlardan başqa təhsil müəssisələrini dəstəkləməsin. Din məsələsini ailə qurbangahına, kilsəyə və tamamilə özəl töhfələrlə dəstəklənən özəl məktəbə buraxın. Kilsə və dövləti əbədi olaraq ayrı saxlayın.Uliss Qrant

Y

• Yeni təriqətlər kataloquna əlavə etmək fikrim yoxdur. Mən çalışıram ki, məzhəb ayrı-seçkiliyi ləğv edilsin və bütün xristianlar apostol kilsəsinin qurulduğu bir təməl üzərində birləşsinlər. Aleksandr Kembell