Azərbaycan atalar sözləri/B

←A

Azərbaycan atalar sözləri Müəllif: Şifahi xalq ədəbiyyatı

C→

Həmçinin baxın: Haqqında • < Mündəricat

Baba

• Babadan hikmət – nəvədən xidmət.
• Babam mənə kor deyib, gəlib gedəni vur deyib!
• Babanın əlindən nəvə tutar.
• Babanın üzünü ağardan nəvəsi olar.
• Babasına uyan atasının oğlu deyil.
• Bablı babı ilə, atlası qabı ilə.
• Bablı babı ilə, su qullabı ilə.
• Bablı babın tapmasa, günü ah-vaynan keçər.
• Bac istərəm bacımdan, bacım ölür acından.
• Bacaran bal yeyər.
• Bacarana baş qurban.
• Bacarıq ağlın nişanəsidir.
• Bacarırsan aslan ol, tülkü olmaq asandır.
• Bacarmadığın bir işi "bacararam!" demə.
• Bacarsan hamının yükünü sən daşı.
• Bacı ki, evdən çıxdı, ixtiyarı səndən çıxdı.
• Bacı oğludur, haqq almaz, dayıdır, quzunun dişisini verər.
• Bacı oğludur, haqq almaz, dayıdır, dişi verməz.
• Bacı oğlunu dayısı tanıdar, bacı qızını xalası.
• Bağ alma, bağlanarsan, dağ alma, dağlanarsan, qoyun al, yağlanarsan.
• Bağ bağbansız olmaz, dəvə sarvansız.
• Bağ bağbanındır.
• Bağ çəpərsiz olmaz.
• Bağ olmayan yerdə böyürtkən bitər.
• Bağ olmayan yerdə böyürtkən özünü bağ çağırar.
• Bağ salan barın yeyər.
• Bağ satıb, dağ alıb.
• Bağ vaxtı bağbanın qulağı ağır eşidər.
• Bağa bax, barını gör.
• Bağa bax üzüm olsun, yeməyə üzün olsun.
• Bağa baxarsan bağ olar, baxmazsan dağ olar.
• Bağa bağ deməyiblər, bax deyiblər.
• Bağa bağban lazımdır, qoyuna – çoban.
• Bağa qınından çıxdı, qınını bəyənmədi.
• Bağa özün çəkə bilməz, evin dalına alar.
• Bağa yol gedə bilməz, dayısını da dalına götürər.
• Bağa yol yeriyə bilməz, xalası qızını da dalına alar.
• Bağanı ya öldür, ya dalısı üstə qoy.
• Bağban eşşəyi bir ildən artıq saxlamaz.
• Bağban əli dəyməyən bağı alaq basar, qadın əli dəyməyən evi qəm-kədər
• Bağban tələsər, armud vaxtında yetişər.
• Bağbanın bar vaxtı qulağı ağır eşidər.
• Bağbanın könlü olsa, nə gəlib bağda bara.
• Bağçı, bağın qıydı, bağban salxım da qıymadı.
• Bağda ərik badam oldu, gədalar adam oldu.
• Bağda ərik var idi, salam-məleyik var idi; Bağdan ərik qurtardı, salam-məleyik qurtardı.
• Bağdadda eşşək bir xiyar qiymətindədir, amma onu gətirmək gəmi qiymətindədir.
• Bağdakı bağbanın malıdır.
• Bağı bağban yeyər, qoyunu çoban.
• Bağı susuzluğu, bağbanı əməyi yandırar.
• Bağında gül var ikən – gül üzünə, bağında gül qurtardı – kül üzünə.
• Bağlı aslanı dovşanlar da saymaz.
• Bağlı qapıya xəta dəyməz.
• Bahalıqda çörəyini əsirgəyən, ucuzluqda yalqız qalar.
• Bahasına pul vermişəm, gözlərim də çıxsa yeyəcəyəm.
• Bax mənə bir gözlə, baxım sənə iki gözlə.
• Baxma deyənə, bax dediyinə.
• Baxmaq kirayə istəməz.
• Baxmaq var diləməkdən artıqdır.
• Baxmaqla qarın doymaz.
• Baxmaqla öyrənmək olsa, itdən qəssab olardı.
• Baxmaqla öyrənmək olsaydı, sallaqxanadakı itlər qəssab olardı.
• Bəxşış var, tümən-tümən, hesab var, qəpik-qəpik.
• Baxtı gətirənin xoruzu da yumurtlar.
• Baxtı satın almaq olmaz.
• Baxtını götür, bazara çıx.
• Bakıda işlə, Gəncədə dişlə.
• Bakılı cüt danışar, Şəkili qaş-gözlə, Dərbəndli kəllə ilə.
• Baqqal daşdan kəsər, siçan baqqaldan.
• Baqqal, qəssab – hər ikisi bir hesab.
• Baqqal ölülərin borcun dirilərə yüklər.
• Bal da yesə dirilməz.
• Bal dedim, bəlaya düşdüm.
• Bal deməklə ağız dadlı olmaz.
• Bal olma kı, hamı səni yeyə, zəhər olma kı, hamı sənə tüpürə.
• Bal olsun, milçək Bağdaddan da gələr.
• Bal tutan barmağın yalar.
• Bal tutanın arısı Şamdan gələr.
• Bal verən çiçəyi arı tanıyar.
• Bal yedin, bəlaya düşdün.
• Bal yeyib, bəlasını çəkir.
• Bala baldan şirindir.
• Bala bəlasız olmaz.
• Bala dadı, bal dadı,
  Bala adamı aldadır.
  Şirini şirin olur,
  Acısı da bal dadır.
• Bala istəyən, bəlasını da istəmək gərək.
• Bala quşun ağzı böyük olar.
• Bala uğrunda ata-ana can qoyar.
• Balaca ağaca çıxıb böyük budaq sirkələyir.
• Balaca balta ilə böyük ağac da yıxılar.
• Balacanın dərdi də balacadır.
• Balağa girdi bağa, bir quş tutdu, o da qurbağa.
• Balalı ev bazardı, balasız ev məzardı.
• Balalı qarğa bal yeməz.
• Balalı qarğaya pay düşməz.
• Balalı qarğaya yem yoxdu.
• Balam mənə əzizdir, tərbiyəsi özündən də əzizdir.
• Balasız da ağlar, balalı da.
• Balçı qızı — daha şirin.
• Balçının var bal tası, odunçunun baltası.
• Baldızım – çuvaldızım, hərdən gələr, sancar, gedər.
• Balı da sənin, bəlası da.
• Balı dibindən, yağı üzündən.
• Balı əli uzun olan yeməz, qismət olan yeyər.
• Balı olana doşab satmazlar.
• Balıq balasını da ovlar.
• Balıq balığı udmasa — dəryanı balıq tutar.
• Balıq başdan iylənər.
• Balıq başından iylənər, camış ayağından.
• Balıq bilməsə, xalıq bilər.
• Balıq dedi: "Çox söz deyərdim, amma ağzım su ilə doludu".
• Balıq dəryada böyüyər.
• Balıq dəryada olar.
• Balıq istəməyən quyruğundan tutar.
• Balıq istəyən gönünü suya qoyar.
• Balıq suda ikən bazarlıq olmaz.
• Balıq sudan çıxsa, canı çıxar.
• Balıq sudaykən sövda olmaz.
• Balıq suya çəkər.
• Balıq tora düşəndən sonra ağlı başına gələr.
• Balıq tutan suyu bulanıq istər.
• Balığı haçan tutsan təzədir.
• Balığı ya öldürdün, ya sudan qırağa qoydun.
• Balığın böyüyü tabaq altındadı.
• Balığın dərisi, toyuğun gerisi.
• Balığın dirisi də suda, ölüsü də.
• Balığın ömri sudan çıxıncadır.
• Balın yoxdu, bal kimi dilin olsun.
• Balını yadlar yeyir, mən çəkirəm bəlasın.
• Balını ye, arısını soruşma.
• Balsız şanda arı durmaz.
• Balta ağac kəsməzdi, sapı ağac olmasaydı.
• Balta dəyməyən ağacdan ağac olmaz.
• Balta görməyən bağ meşə olar.
• Balta öz sapını kəsməz.
• Balta yaxşı baltadı, hayıf kı, sapı söyüddəndir.
• Baltada varsa, sapında da var.
• Baltanı ağaca vurduqca deyər: Sapım səndəndir.
• Baltanı dibdən vurmazlar.
• Baltanı qızıldan elərsən, gedər odunun yanına düşər.
• Baltanın sapında varsa, ağzında da var.
• Banlayan toyuq mollaya düşər.
• Bar gətirən ağaca balta çalmazlar.
• Bar verən ağaca daş atmazlar.
• Bar verən ağacı kəsməzlər.
• Bar verməyən ağacı kəsərlər.
• Barıt ilə odun dostluğu olmaz. (Barıt ilə odun nə aşnalığı?!)
• Barlı ağaca daş atarlar.
• Barlı ağacın başına dolanarlar.
• Barmaq-barmaq oğurlayan, qarış-qarış oğurladar.
• Barmağın beşi də bir deyil.
• Barmağın hansın kəssən, ağrısı birdir.
• Barmağının beşini də bal elə, pis adamın ağzına sal, yenə deyər: acıdır.
• Barsız bağ qarsız dağ kimidir.
• Barsız ağaca daş atmazlar.
• Barıt ilə odun dostluğu olmaz.
• Basdırdığı ölü özündən qabaq gəldi.
• Basılanı əzməzlər.
• Baş ağır, papaq yüngül gərək.
• Baş ağrıyanda Allah yada düşər.
• Baş ayağa rahatlıq verməz.
• Baş-başa verməyincə, daş yerindən qopmaz.
• Baş bədəndən ayrı heçdir.
• Baş bədənin tacıdır, gözlər onun qaş-daşı.
• Baş bostanda bitməz.
• Baş dilin bəlasın çəkər.
• Baş əyməklə baş ağrımaz.
• Baş kəsənin, yaş kəsənin, daş kəsənin axırı olmaz.
• Baş namərd əlindədir; nə kəsər, nə bağışlar.
• Baş nə çəksə, dilin ucundandır.
• Baş ol, istərsən lap soğan başı ol.
• Baş olsun, börk tapılar (Baş sağ olsun, papaq tapılar).
• Baş onun, daş bunun, mənimki görməməkdir.
• Baş sağ olsun, papaq tapılar.
• Baş ürəkdən su içər.
• Baş vermək olar, gizlin sirri açmaq olmaz.
• Baş vurmaq ilə baş ağrımaz.
• Baş yoldaşı yoxdur, aş yoldaşı çoxdur.
• Başa dil gətirəni, el gətirə bilməz.
• Başa düş, başımı yar.
• Başa düşənə milçək səsi, düşməyənə zurna-qaval.
• Başa gələn dildən gələr.
• Başaçığın qaçacağı yer — papaqçı dükanı.
• Baş-başa verməyincə, dağ yerindən qopmaz.
• Başbilənsiz iş olmaz.
• Başda oturan bəy olmaz.
• Başda tük olsun, daramağa nə var?
• Başdakı su sular, arxadakı and içər.
• Başdan gedən papaq bir də qayıtmaz.
• Başdan papaq aparan küləkdən kol-kosa heç nə olmaz, amma sərv sınar.
• Başı baş edən — ayaq, ayağı ayaq edən — dayaq.
• Başı başına, başmağı ayağına.
• Başı boş olanın sözü baş olmaz.
• Başı daşdan-daşa dəyməyincə ağlı başına gəlməz.
• Başı hində, ağılı gendə.
• Başı yeddi yerdən yarılmayıbsa — tərəkəmə deyil.
• Başıma bəladı, dalıma şələ.
• Başımı kəs, xatirimə dəymə.
• Başımı sındır, məzənnəni sındırma.
• Başımı yarırsan, ətəyimə qoz tökürsən, baxan desin qoz yarıb.
• Başımı yarmağına görə barı daş olaydı.
• Başın böyüklüğu yiyəsinə donuz güddürər.
• Başın keçəl, gözün kor, bəs sənin haran yaxşıdır?!
• Başına daş da salsan uca yerdən sal.
• Başına gələn başmaqçıdır.
• Başına gələn bilər.
• Başına iş düşəndə qurbağa da yorğa gedər.
• Başını eyləmə daz, hər daz bir taledə olmaz.
• Başını itirən tel üçün ağlamaz.
• Başını keçəl eləmə; hər keçəlin taleyi bir olmaz.
• Başını kəsibdir, saqqalın darar.
• Başını yarıb, ətəyinə qoz tökür.
• Başqa dəriyə girən ulağın quyruq, qulağını kəsərlər.
• Başqası başqasının itiyini fışqırıqnan gəzər.
• Başqasına pislik edən özünə etmiş olar.
• Başqasının əlilə aş yeyənin qarnı doymaz.
• Başlar ayaq olub, ayaqlar baş.
• Başladığın işi yarımçıq qoyma.
• Başlı başın saxlasın, mən başımdan bezaram.
• Başmaq cütlənəndə bilinər.
• Başmaq palçıqsız olmaz.
• Başmaqçının başmağı olmaz, börkçünün börkü.
• Başmaqçının başmağı yırtıq olar.
• Başmağımı geyə bilərsən, yerişimi yeriyə bilməzsən.
• Başmağından xeyir görən patavasından çəkər.
• Başmağını geyə bilərsən, yerişini yeriyə bilməzsən.
• Başmaqçının başmağı olmaz, börkçünün börkü.
• Başmaqçının başmağı yırtıq olar.
• Başsız gələn mal batsın, vaxtsız deyən dil batsın.
• Batan saman çöpündən yapışar.
• Batil batili kəsər, haqq ikisini də.
• Batman qara daşdan, yaxşılıq iki başdan.
• Bayırda mini ölsün, evimdə biri ölməsin.
• Bayırı kaşı-çini, içərisi toyuq hini.
• Bayırım özgəsini yandırar, içim özümü.
• Bayquş başın tək istər.
• Bayquş gündə üç sərçə yeyər.
• Bayquş xarabalıq sevər.
• Bayquş xarabalığı gülüstana dəyişməz.
• Bayquş necədirsə, şöhrəti də elədi.
• Bayquş viranələri sevər.
• Bayquşun da dar olmasın qəfəsi.
• Bayquşun ruzisi ayağında gedər.
• Baylığa tələsən, yoxsulluğa tez duşər.
• Bayram sümüyü ilə köpək kökəlməz.
• Bayraməlisiz toy olmaz, Qəmbərsiz düyün.
• Bazar baqqalsız, meşə çaqqalsız olmaz.
• Bazar çörəyi çox olsun, bazarda olsun.
• Bazar içində it qulağı kəsməzlər.
• Bazar köpəyi sürü gözləməz.
• Bazar quruldu, hesab duruldu.
• Bazar şeytan evidir.
• Bazar yansın, amma mənə bir manat qazanc olsun.
• Bazara gedər – yağış yağar, dəyirmana gedər – qırğın olar.
• Bazara girdin, gözü qıpıq, sən də ol, gözü qıpıq.
• Bazara pulsuz gedən, göra imansız gedər.
• Bazarda bez ucuz olanda adam özünü öldürməz.
• Bazarı oğruya tapşır.
• Bazarın bazar, qadam sənə mərdiməzar.

Be

• Bekarlıq korluq (aclıq) gətirər.
• Bekarlıqdansa — culfalıq.
• Belə deyirəm dədəm ölür, elə deyirəm anam.
• Belə matahın var, Cəfərabad (Mazandaran) bazarına apar.
• Belə oturan arvaddan oğul doğulmaz.
• Belə şıllaq atan madyan qulun saxlamaz.
• Belə otyeyən idin, nə üçün arıq düşdün?!
• Belə yatan öküz yük götürməz.
• Beş barmağın beşi də bir deyil.
• Beş barmağın beşi də tən deyil.
• Beş də beş, beş buçuq da beş.
• Beş gün yaraq, bir gün gərək.
• Beş ilin öküzü, qırx ilin qazısın aldadır.
• Beşdə alacağım yox, üçdə verəcəyim.
• Beşə dözən, on beşə də dözər.
• Bez alırsan Mosuldan al, qız alırsan əsildən al.
• Bez geyərəm, düz gəzərəm.

Bə

• Bəd at özün gözlər, yaxşı at igidi.
• Bəd xəbər uçur, xoş xəbər – yatır.
• Bəd övlad xətaya ürcah olar.
• Bədbəxt ova çıxdı, dağları duman aldı.
• Bədcinslik maya istəməz.
• Bədən başa deyir: — Saxla məni, saxlayım səni.
• Bədən qocalar, könül qocalmaz.
• Bədənini təmiz saxla, qəfil əcəl gələr.
• Bədəsil əvvəl vəfa göstərər, sonra cəfa.
• Bədəsildən əsil olmaz, boyunca qızıl qala.
• Bədəsildən yaxşılıq ummaq olmaz.
• Bədəsili başa çəkərsən, sürüşüb aşağı düşər.
• Bədəsilin başmağını cütlərsən, deyər geridə dur.
• Bədnəzərdən Allahın da xəbəri yoxdur.
• Bədöv at nə qədər arıq olsa, yenə eşşəkdən yaxşıdır.
• Bədrəngdə bir rəngdir.
• Bəhanəçiyə bəhanə əskik olmaz.
• Bəhs ilə Həccə gedən yorular yolda qalar.
• Bəxşiş var — xalvarla, hesab var — dinarla.
• Bəxt, ağıl bir adamda olsa, o adam tacir olar.
• Bəxt dönəndə burunun suyu gözə damar.
• Bəxt kəsəni qılınc kəsməz.
• Bəxtəvər o kəsdir ki, yurdu yaşıl donludur.
• Bəxti yar olanın yar sarar yarasını.
• Bəxti yox idi, bədbəxtliyi kömək elədi.
• Bəxtin gətirəndə bədbəxtliyini yaddan çıxartma.
• Bəxtini buzda sına, oğulda, qızda sına.
• Bəkməz satana da lənət, bəkməz alana da.
• Bəkməzi küpdən al, qadını kökdən al.
• Bəla bəla gətirər.
• Bəla dildəndir.
• Bəla gələndə "gəlirəm" deməz.
• Bəladan qaçan bəlaya düşər.
• Bəlasını mən çəkdim, səfasını ellər.
• Bəlaya səbr edən muradın tapar.
• Bəlaya səbr gərək.
• Bələdçiliyə gedən yorulmaz.
• Bələdçiyə yol göstərməzlər.
• Bələdsiz yola çıxan yolun azar.
• Bəli də söz düzəldər, yox da.
• Bəlkə sən bostanını pozmusan, mən yemişsiz qalmayacağam ki…
• Bəlkəni əkərsən, çuğundur bitər.
• Bəlkəni əkərsən bitməz.
• Bəlkəyə heç nə vermirlər.
• Bəndə bəndəyə neylər, Xuda gözdən salmasa?!
• Bəndi selə vermə.
• Bənizi qaçan həkimə qaçar.
• Bənnasız divar hörülməz.
• Bənnasız hörük hörülməz.
• Bənzəyə-bənzəyə yaz olar, bənzəyə-bənzəyə qış.
• Bərəkət axır zamanda ya ulu şəhərdə, ya ulu tağlarda qala.
• Bərəkət harada var? — böyüklü yerdə.
• Bərəkət hərəkətdir.
• Bərəkət ondur, onu da düzlük.
• Bərəkətin bir yanı xırmandır.
• Bərk adamnan alınan yumurtanın sarısı olmaz.
• Bərk gedən tez yorular.
• Bərkdən bir çıxar, boşdan iki.
• Bəslə qarğanı, oysun gözünü.
• Bəslə yetimi, yesin ətini.
• Bəsləsən atlas olar tut yarpağından.
• Bəşər şeytansız olmaz.
• Bəy dediyin nədir, bəyənmədiyin nə?!
• Bəy don geydi, hamı dedi: mübarək olsun, Yoxsul geydi, hamı dedi: hardan gətirdin?!
• Bəy elədim səni, bəyənmədin məni.
• Bəy evindən küt gəldi, dalınca da it gəldi.
• Bəy ilə bəy savaşdı, ortada kasıbın başı yarıldı.
• Bəy ilə bostan əkənin tağı çiynində bitər.
• Bəy ilə dalaşmaq dirəklə güləşməyə bənzər.
• Bəy ilə dost olanın tövləsi dolu olar, samanlığı boş.
• Bəy mənim arxam, mən kimdən qorxam?!
• Bəy nəzərindən düşən, haqq nəzərindən düşər.
• Bəy oğlu gördüm, tamaha düşdüm.
• Bəy verən atın dişinə baxmazlar.
• Bəyaz ipək hər rəngə boyanar.
• Bəydən gəlmiş nökərəm, dişlərini tökərəm!
• Bəyə bel bağlayanın heybəsi çiynində gərək.
• Bəyin çeşməsindən su içmə.
• Bəyin əli cibindən çıxınca, kasıbın canı çıxar.
• Bəyin kölgəsindən it kölgəsi yaxşıdır.
• Bəylə bostan əkənin tağı çiynində bitər.
• Bəylə hacca gedən çöllərdə sərgərdan qalar.
• Bəylər aparan malım yox, şeytan aparan imanım.
• Bəylərin bir əli od olur, bir əli su.
• Bəyliyi başarmadın, canın çıxsın belə gəz.
• Bəzən az tamah çox ziyan verər.
• Bəzən dəli də ağıllı söz deyir.
• Bəzən dirilər ölülərə həsəd aparır.
• Bəzən düz yerdə də insan büdrəyir.
• Bəzən Tanrıya da ağ olur insan.
• Bəzənmirəm ağadan qorxuram, bəzənirəm xanımdan.
• Bəzənmisən bu gündəsən, bəzənməsən nə gündəsən?!
• Bəziyər vəzir edər, soyundurar, rəzil edər.

Bi

• Biçənin üzünü tikən ağardar.
• Biçimsiz bir libası biçimli geymək hünərdir.
• Biçinçi haqqını yerdən götürər.
• Biçmək üçün əkmək lazımdır.
• Bildir gedən bildirçin, hanı sənin bir qılçın?
• Bildir ölüb boz eşşək, bu il gəlin ağlayaq.
• Bildir yedim bir əncir, indi də qarnım incir.
• Bildirçin camalabaddan hara gedər: dəni yanında, suyu yanında.
• Bildirçinin bəyliyi darı sovrulanacandır.
• Bildiyindən danış, bilmədiyin səni güdaza verər.
• Biləkli birini yıxar, bilikli minini.
• Bilən az deyər, bilməyən yüz.
• Bilən söyləməz, söyləyən bilməz.
• Bilənə bilməyən tay deyil.
• Bilənə bir, bilməyənə min oxu.
• Bilənə bir tikə, bilməyənə min tikə.
• Bilənin də başına dönüm, bilməyənin də, dad yarımçıq əlindən.
• Bilənlə bilməyən tay olmaz.
• Bilənlər danışmaz, danışanlar bilməz.
• Biləyi güclü olan birin yıxar, biliyi güclü olan minin.
• Bilici olma, əkinçi ol.
• Bilik ağlın aynasıdır.
• Bilik insanın bəzəyidir.
• Bilikli adam az danışar.
• Bilmədiyin bildiyindən çoxdur.
• Bilmədiyin işə başını soxma.
• Bilmədikin kişi ilə yoldaş olma.
• Bilmək olmaz – kəsilməmiş qarpızdır.
• Bilməmək ayıb deyil, soruşmamaq ayıbdır.
• Bilməsən bir biləndən sor.
• Bilməzin dəyirmanını Allah işlədər.
• Bilmirəm — baş ağrıtmaz.
• Bilsəm babam öləcək, qulaq dolusu darıya satardım.
• Bilsəydim atın öldüyünü, qulağı dolusu darıya satardım.
• Bilsəydim dərdim iki olmazdı.
• Bir abam var ataram, harda olsa yataram.
• Bir abbası verdik dindirdik, bir manat verib susdura bilmədik.
• Bir ac güləyən olar, bir də yalavac.
• Bir ac qudurğan olar, bir tox.
• Bir adam ki, səhər yalan danışdı, axşamacan yalan danışar.
• Bir adamı tanımaq istəsən, ya ortaq ol, ya yola çıx.
• Bir adamın payı iki adamı ac qoyar.
• Bir adamın payın özgəsi yeyə bilməz.
• Bir adamla dost olmaq istəyirsənsə, onun dostuna bax.
• Bir ağaca çıxanda bütün budaqları silkələmə.
• Bir ağacda gül də bitər, tikan da.
• Bir ağacdan bel də olur, kürək də.
• Bir ağacın kölgəsində bir sürü yatar.
• Bir ağıllı baş min başı saxlar.
• Bir ağızdan çıxan min ağıza yayılır.
• Bir ahıllıqda, bir cahillikdə.
• Bir axurdan at da yeyər, eşşək də.
• Bir almağın bir də verməyi var.
• Bir arxa ki, su gəlib, güman var yenə gələ.
• Bir arxdan min at su içər.
• Bir ata, bir də arvada inanmaq olmaz.
• Bir ata yeddi oğulu dolandırdı, yeddi oğul bir atanı dolandırmadı.
• Bir atıb iki vurur.
• Bir atım barıtı var imiş.
• Bir ayaq sən gəl, iki ayaq mən gəlim.
• Bir barmaq qatıqdan ötrü tuluğu yırtma.
• Bir baş bir dəriyə sığmaz.
• Bir baş haraya olsa sığışar.
• Bir baş idi, dörd ayaq, gəlin aşırdı bayaq.
• Bir baş yaxşıdır, iki baş ondan yaxşıdır, İki göz görür, dördü ondan yaxşı görür.
• Bir başa bir qoz yetər.
• Bir başa iki qapaz ağır olar.
• Bir biləndən qorx, bir də bilməzdən.
• Bir-bir yığılar min olar, dama-dama göl olar.
• Bir-birinə çörək borc verərlər.
• Bir birədən ötrü yorğanı yandırmaq olmaz.
• Bir böhtan min ziyana bərabərdir.
• Bir bu gün iki sabahdan yaxşıdır.
• Bir budağa çıxıb, min budağı sirkəliyir.
• Bir buğda əkməsən, min buğda biçməzsən.
• Bir bulud ilə qış olmaz.
• Bir çeynəm saqqızın var, çeynə yapışdır alnına.
• Bir çiçək ilə yaz olmaz.
• Bir çılpağı yüz cübbəli soya bilməz.
• Bir çıraq işığına yüz nəfər oturur.
• Bir çıraq ki, haqdan yana, yağı neylər, yağı neylər.
• Bir çörək bir çörəyə daldadır.
• Bir çörək özün ye, birin də Allah yolunda ver.
• Bir çulum var ataram, harda gəldi yataram.
• Bir çuval qızıl borcun olsun, bir çuval buğda borcun olmasın.
• Bir dadan peşiman, bir dadmayan.
• Bir dadanandan qorx, bir qudurandan.
• Bir dağ yıxılmasa, bir dərə dolmaz.
• Bir dağarcıq dəni var, boş dəyirman axtarır.
• Bir dağarcıq unum var, yeddi qara günüm var.
• Bir dana bir naxırı korlar.
• Bir daş altda, bir daş üstə.
• Bir daş qopanda daha yerini tutmaz.
• Bir daşla divar olmaz.
• Bir daşla iki quş vurmaq olmaz.
• Bir de, bir eşit.
• Bir deyənin olunca, min yeyənin olsun.
• Bir də cavan olsaydım, sahibi –təcrübə olardım.
• Bir də gəlin ollam, oturduğumu-durduğumu billəm.
• Bir də qatırçının qatırını hürkütmə.
• Bir dəfə aldanmışda qəbahət aldadanın, iki dəfə aldanmışda qəbahət aldananın.
• Bir dəfə gəldin, yoldaş, iki dəfə gəldin, qardaş.
• Bir dəfə görmək min dəfə eşitməkdən yaxşıdır.
• Bir dəfə yeməknən qarın doymaz.
• Bir dəli quyuya bir daş atdı, on ağıllı onu çıxara bilmədi.
• Bir dəlidən yeddi məhləyə ziyan dəyər.
• Bir dəmirdən nal da olar, nizə də.
• Bir dərdlinin dərmanın o dərdə düşəndən al.
• Bir dirhəm min eybi örtər.
• Bir doğru ki yalana oxşadı, onu söyləmə.
• Bir dost min ildə qazanılar.
• Bir ev adam yığılır, güc doğana düşür.
• Bir evdə şadlıq, bir evdə şivən.
• Bir əl əkər, iki əl biçər.
• Bir əldə iki qarpız tutmaq olmaz.
• Bir əldən səda çıxmaz.
• Bir əli bağda, bir əli dağda.
• Bir əli ilə verir, bir əli ilə alır.
• Bir əli ki kəsmək olmaz, öpüb başa qoymaq gərək.
• Bir əli od, bir əli su.
• Bir əli yağda, bir əli balda.
• Bir əlin nəsi var, iki əlin səsi var!
• Bir əllə torpaq canlanmaz.
• Bir ət ki, girdi qazana, oldu yeməli.
• Bir fikir nə qədər qarşılıq görsə, o qədər tərəqqi edər.
• Bir gecənin oğrusu on illik molladan çox bilir.
• Bir gələn bir də gələr, səbr elə.
• Bir gəmi bəzənər, bir gəlin bəzənməz.
• Bir gəmini iki rəis batırar.
• Bir gördün namərdi, bir də görsən, namərdsən.
• Bir gördün yoldaş, iki gördün qardaş.
• Bir görmək iki eşitməkdən yaxşıdır.
• Bir görür, iki istəyir.
• Bir göz iki göz gördüyünü görə bilməz.
• Bir gözə bir dünya sığışar.
• Bir gözü alça dərir, bir gözü gavalı.
• Bir gözü alça dərir, biri səbətə tökür.
• Bir gözü yatır, bir gözü baxır.
• Bir gözümü ağladır, bir gözümü güldürür.
• Bir gül ilə bahar olmaz.
• Bir gün bir il doyuzdurar.
• Bir gün duz yediyin yerə qırx gün salam ver.
• Bir gün olar bəxt oyanar.
• Bir günlük bəylik də bəylikdir.
• Bir günlük yola çıxsan, bir həftəlik tədarük gör.
• Bir günlüyə dovşan dərisi də qatlanar.
• Bir igid qırx ildə meydana gələr.
• Bir igidin payı iki igidi ac qoyar.
• Bir ilana, bir də xana bel bağlama.
• Bir inad, bir murad.
• Bir iş başlamayınca qurtarmaz.
• Bir iş bitməyincə, o biri işi başlama.
• Bir iş tut ki, aqibəti xeyir olsun.
• Bir iş var, iki əməl.
• Bir işdə özünə on mənfəət varsa, xalqa bir zərər, o işi başlama.
• Bir işi başlamağa çalış, özü qurtarar.
• Bir işi başlayandan əvvəl axırını fikir eylə.
• Bir işi iki eyləmə.
• Bir işi qurtarmamış, o biri işdən yapışma.
• Bir işin əvvəlinə bax, bir də axırına.
• Bir it hürməklə karvan qayıtmaz.
• Bir iti iki daşla vurur.
• Bir iynə deşiyindən bir dəvə boyda soyuq gələr.
• Bir kənddə iki darğa olmaz.
• Bir kəndin ki, koxası mürdəşir ola, heç olar ki, orda xeyir iş ola.
• Bir kişinin adı çıxınca gönü çıxar.
• Bir kişinin payını iki kişi yesə, ikisi də ac qalar.
• Bir könüldə iki məhəbbət olmaz.
• Bir kötük üstə çox çırpılar doğranar.
• Bir qapıda iki dilənçi olmaz.
• Bir qaranquşla bahar olmur.
• Bir qarına iki minnət götürmək olmaz.
• Bir qaşıq ilə doqquz abdal keçinər.
• Bir qaşıq su da adam boğar.
• Bir qazanda iki kəllə qaynamaz.
• Bir qazandır, bir çömçə.
• Bir qəlbi tikə bilməyəcəksən, niyə sındırarsan?!
• Bir qəpik xəsisin bir dişidir.
• Bir qız – bir oğlanındır.
• Bir qoca yeddi oğula əvəzdir.
• Bir qorxaq bir ordunu dağıdar.
• Bir qoyun ağ da doğur, qara da.
• Bir qoyundan iki dəri çıxmaz.
• Bir qoyundan sürü olmaz.
• Bir qoz üçün daş atmazlar.
• Bir qul iki ağaya qulluq eyləyə bilməz.
• Bir qulağın dar eylə, bir qulağın darvaza.
• Bir quş bir qutuya sığınar.
• Bir loxma bir daş aşırar.
• Bir manatlıq eşşəyin yarım manatlıq da qoduğu olar.
• Bir meşəyə od düşsə, quru da yanar, yaş da.
• Bir misqal ət yüz eybi örtər.
• Bir mıx bir nalı, bir nal bir atı, bir at bir igidi, bir igid bir eli qurtarar.
• Bir müştəri üçün dükan açılmaz.
• Bir ox iki quşa dəyməz.
• Bir olsun, pir olsun.
• Bir ölkədə iki hökmdar olmaz.
• Bir ölümə çarə yoxdur.
• Bir papaqlı bir evi bəslər.
• Bir piyalə qatıq kərə kimi, bir başmaq verdi sələ kimi.
• Bir pula doqquz hamam tikilməz.
• Bir saman çöpü dəvənin belini əzər.
• Bir səndən böyüyü, bir də səndən kiçiyi dinlə.
• Bir sərəncam, qırx nəsihətdən yaxşıdır.
• Bir su ki, girdi qaba, oldu içməli.
• Bir su ki, səni aparır, deynən Arazdı.
• Bir sürüyə bir qurd yetər.
• Bir şeyi verib pis olunca, verməyib pis ol.
• Bir şeyin önünə baxma, sonuna bax.
• Bir şeyin qiyməti, o şey əldən gedəndən sonra bilinər.
• Bir tabaq kütüm olsa, biri sənə yoxdu ala köpək.
• Bir talada iki axsaq ceyran olmaz.
• Bir tək arı bir yığın çibindən yaxşıdır.
• Bir tikə çörək on il yadda qalar.
• Bir tikəni bilməyən, min tikəni də bilməz.
• Bir tikənin qırx il haqqı var.
• Bir torba dəni var, beş dəyirmana üyütməyə gedir.
• Bir toyuq bir yumurta qoyunca, yeddi məhəlləyə eşitdirər.
• Bir toyuq ki, yumurta üstündə oturdu (bir inək ki, qarnında bala gəzdirdi), ona bıçaq yoxdur.
• Bir tövlədə at da olar, eşşək də.
• Bir uşağın ağlı gördüyü işlərdən məlum olar.
• Bir ürəyi iki yerə bölmək olmaz.
• Bir var Koroğlu, bir də var kor kişinin oğlu.
• Bir vermə, bir də istər, yatmağa yer də istər.
• Bir vurmağla ağac yıxılmaz.
• Bir yaxşılıq, bir də pislik yaddan çıxmaz.
• Bir ziyandan min böhtan doğar.
• Biri oddur, gərək, biri su olsun.
• Biri ölməsə, o biri dirilməz.
• Birlik harada, dirilik orada.
• Bitmiş işdən gül iyi gələr.
• Biz gəldik gəlin görməyə, gəlin getdi təzək yığmağa.
• Bizə yetişən keçəlin saçı dabanından oldu.

Bı

• Bıçaq öz qının kəsməz.
• Bıçaq sümüyə dayanıb.
• Bıçaq vursan qanı çıxmaz.
• Bıçaq yarası sağalar, söz yarası sağalmaz.
• Bıçaq zarafat sevməz.
• Bıçaqçıda bıçaq tapılmaz.
• Bığ saqqaldan qabaq çıxıb.
• Bığdan kəsir, saqqala qoyur.
• Bığı buraxmısan, saqqala salam vermirsən.
• Bığını yağlayıblar.
• Bığının altından keçiblər.

Bo

• Boğaz yediyin istəməz, göz gördüyün istər.
• Boğuşan köpəyin yarası əskik olmaz.
• Bol çörəyin yoxdur, şirin dilin olsun barı.
• Borc alan ağlaya-ağlaya gələr, gülə-gülə gedər.
• Borc alan bicdir, borc verən gic.
• Borc alan salam da var.
• Borc almaq asandır, qaytarmaq çətin.
• Borc almaq başlayan yerdə dostluq pozular.
• Borc altında qalan deyil.
• Borc durar, xərc durmaz.
• Borc əsarətdir.
• Borc gülə-gülə gedər, ağlaya-ağlaya gələr.
• Borc igidi əridər.
• Borc ilə alınan köynək adamı təmiz saxlamaz.
• Borc ilə çaxır içən, iki dəfə keflənər.
• Borc ki oldu yüz, gir içində üz.
• Borc su dəyirman dolandırmaz.
• Borc verənin dili uzun olar.
• Borc verməklə tükənər, yol getməklə.
• Borc yaddan çıxmaz.
• Borc yaxşı günə gəlməz.
• Borcdan qorxan qapısını gen açmaz.
• Borc ki oldu yüz – gir içində üz.
• Borcla alınan eşşək su yolunda ölər.
• Borclu borclunun sağlığını istər.
• Borclu ölməz, bənizi saralar.
• Borclunun duaçısı alacaqlıdır.
• Borclunun duaçısı borc verəndir.
• Borclunun üzü qara, aclığın gözü qara.
• Borcunu verən dövlətlənər.
• Borcunu verməyən, bir də borc ala bilməz.
• Bostana dadanan eşşəyin qulağı-quyruğu olmaz.
• Bostançının sovqatı kəlik olar.
• Boş əl ilə balıq tutmaq olmaz.

Bö

• Böhtançının qəbrində yovşan bitər.
• Böyük danışanda kiçik danışmaz.
• Böyük danışanı kiçik götürər.
• Böyük tökəni kiçik yığar.
• Böyüklərdə zor olar, yalan olmaz.
• Böyüksüz evdə xeyir-bərəkət olmaz.
• Böyüyə hörmət elə, sən də böyüyəcəksən.
• Böyüyə hörmət vacibdir.
• Böyüyün tanımayan qibləsin də tanımaz.
• Böyüyün üzünə ağ olanı torpaq götürməz.

Bu

• Bu ağıl məndə, o dua səndə — səhərəcən yatarıq.
• Bu arxa bir su gəlib, ümid var bir də gələ.
• Bu arşına bez verməzlər.
• Bu cırım, bu cındırım, mən durum necə sındırım?!
• Bu çağacan qonşu qızı idim, indi oldum – ev qızı, ev gəlini.
• Bu darı o aclığa çatmaz.
• Bu dünya belə gəlib, belə də gedəcək.
• Bu dünyada şirin şey, bir anadır, bir Vətən.
• Bu əlin rənci, o ələ haramdır.
• Bu gəlin yaxşı gəlindir, birini doğandan sonra bax.
• Bu gün sən deyirsən, sabah sənə deyərlər.
• Bu günün işini sabaha qoyma!.
• Bu günün sabahı var.
• Bu gününlə çörək qazan, onu da Nurcahan yesin, dindirəndə yalan desin.
• Bu – hələ kamilləri, gör nədir cahilləri.
• Bu ilki sərçə bidirki sərçəyə çib-cib öyrədir.
• Bu qız yaxşı qızdır, ərə gedəndən sonra bax,
• Bulaq başından bulanar.
• Bulaq gərək yerindən bulaq ola.
• Bulaq öz gözünü kor istəməz.
• Bulamac dəliyə qaldı.
• Bulaşıqlı səhəngdən bulanıq su tökülər.
• Burda dilənir, orda zəkat verir.
• Burda mənəm, Bağdadda kor xəlifə.
• Burda oturma, his olarsan, orda oturma, pis olarsan.
• Burnu fırtıqlı quzu buynuzu burma qoç olar.
• Buynuzsuz qoçun qisası, buynuzlu qoçda qalmaz.

Bü

• Bülbül kimi ötür.
• Bülbülü saldılar qəfəsə dedi: "Ay Vətən, ay Vətən". Buraxdılar, qondu tikan koluna, dedi: "Can Vətən, can Vətən".