Klassik

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Antisemitizmlə İsrailin dövlətçiliyinin inkarı arasında heç bir fərq yoxdur. Klassik antisemitizm yəhudilərin cəmiyyət daxilində vətəndaşlar kimi bərabər hüquqlarını inkar edir. Anti-sionizm yəhudi xalqının bərabər hüquqlarını, millətlər icması daxilində qanuni suverenliyini inkar edir. İki halda ümumi prinsip ayrı-seçkilikdir. Abba Eban
• Aristotel insanın klassik tərifini qoydu, ona görə insan loqosu olan canlı varlıqdır. Qərb ənənəsində bu tərif, insanın heyvan məntiqi, düşüncə qabiliyyəti ilə bütün digər heyvanlardan seçilən rasional varlıq olduğunu ifadə edən bir formada kanonik oldu. Beləliklə, o, yunanca logos sözünü ağıl və ya düşüncə kimi tərcümə etdi. Əslində isə bu sözün ilkin mənası dildir.... Loqos sözü təkcə düşüncə və dil deyil, həm də anlayış və qanun deməkdir. Hans-Georq Qadamer
• Azərbaycan bütün Şərqdə və Qafqazda opera və klassik musiqinin beşiyidir. Elçin Əzizov
• Azərbaycan şeiri Vaqifin sayəsində tarixinin növbəti mərhələsinə qədən qoymuşdur. Onun klassik bədii fikir salnaməmizin parlaq səhifələrindən birin təşkil edən irsi müasir dövrdə də insanların əxlaqi mənəvi kamilləşməsinə xidmət göstərir. İsa Həbibbəyli

B

• Bir klassik hər kəsin oxumuş olmaq istədiyi, ancaq kimsənin oxumağı istəmədiyi əsərdir. Mark Tven
• Böyük şair Mikayıl Müşfiq milli folklordan və klassik ədəbi ənənələrdən layiqincə bəhrələnməklə yaratdığı dərin lirizmə malik və doğma dilin bütün gözəlliklərini özündə ehtiva edən bənzərsiz poetik nümunələrlə Azərbaycanın çoxəsrlik bədii fikir xəzinəsini daha da zənginləşdirmişdir. Forma yeniliyi, məzmun genişliyi, romantik əhval və yüksək həyat eşqi bu söz sənəti incilərinin başlıca keyfiyyətləridir. Müşfiqin adı 1930-cu illər totalitarizminin qurbanına çevrilmiş məsum insanların xatirəsinin rəmzi və nakam şair obrazı kimi xalqın yaddaşında yaşamaqdadır. İlham Əliyev
• Bütövlükdə, problemə bütün yanaşma hələ son dərəcə yarımepirəvi xarakter daşıyırdı və tezliklə aydın oldu ki, elementlərin fiziki və kimyəvi xassələrinin tam təsvir edilməsində kvant postulatlarını məntiqi cəhətdən qeyri-ziddiyyət təşkil edən sxemə birləşdirmək üçün klassik mexanikadan yeni radikal gediş tələb olunur. Nils Bor

C

• C.Cabbarlı XIX və XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixinin ən nadir simalarından biridir. Cabbarlı öz yaradıcılığının vüsəti, sənət xəzinəsinin zənginliyi etibarilə Mirzə Fətəli Axundovdan və Cəlil Məmmədquluzadədən (Molla Nəsrəddin) sonra XX əsr ədəbiyyatının ən görkəmli simasıdır. Cabbarlı Azərbaycan klassik dramaturgiyası və klassik şeiri zəminəsində yetişmiş, milli ədəbiyyatımızın ən gözəl ənənələrini inkişaf etdirmiş, yeni bir dramaturgiya ədəbi məktəbini yaratmış bir şəxsiyyətdir. Səməd Vurğun
• Cəfər Cabbarlı XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının geniş şöhrət tapmış nadir simalarındandır. Klassik ədəbi irs zəminində yetişən ədib milli ədəbiyyatın parlaq ənənələrini qorumaqla bərabər, yenilik və müasirlik uğrunda mübarizəni yaradıcılığının əsas qayəsinə çevirmişdir. Dramaturgiyamızın təşəkkülü və yüksəlişi tarixində yeni mərhələnin təməlini qoyan Cəfər Cabbarlının əsərləri milli teatrda mühüm hadisə kimi dəyərləndirilmiş, uzun illər boyu tamaşaçıların bir neçə nəslinin estetik zövqünün formalaşmasında əvəzsiz rol oynamışdır.İlham Əliyev

D

• Deyəsən, bunu Ben Conson (İngilis poeziyasının klassik şairi və dramaturqu: 1572-1637 — Esquire) deyib: mən bütün dini və fəlsəfi mətnləri oxudum: ancaq həyat eşqi hamısına qalib gəlir. Leonard Koen
• Dialektik materializm uyğunsuzluğun absurd birləşməsidir və buna görə də istər dialektika , istərsə də materializm qaçılmaz olaraq yox olur. Lakin sovet fəlsəfəsindəki ümumi xətt mexanizm bidətliyi (dialektikanın yox olması) ilə idealist dialektikanın bidətliyi (materializmin yox olması) arasında özünü təsdiqləyir. Bu, Leninin daha da inkişaf etdirdiyi klassik, inqilabi dialektik materializmdir. Lenin idealizmdə həqiqətin şişirdilmiş hissəsini qəbul edirdi. Həqiqətin bu hissəsi dialektikadır. Pravoslav sovet fəlsəfəsi bir araya sığmayanları birləşdirməyə çalışmalıdır... O [Marksizm-Leninizm] daim dialektikadan vulqar materializmə, sonda nifrət etdiyi mexanizmə doğru sürüşür. Əks halda ola bilməz. Dialektik materializm qeyri-mümkündür və nəticədə dialektika ilə materializm arasında daimi qarşıdurma yaranır. Nikolay Berdyayev
  • Генеральная линия советской философии и воинствующий атеизм,1932

E

• Eynşteyn klassik fizikanın bütün modelini yenidən qura və ümumiləşdirə bildi və bununla da dünya rəsminə gözlənilənləri üstələyən vəhdət bəxş etdi. Nils Bor

Ə

• Əsl humanist üçün klassik müəllif, şübhəsiz ki, əsəri onun özünün başa düşdüyündən daha yaxşı başa düşülən biri deyil. Humanist üçün heç vaxt unudulmaması lazım olan bir şey, ali məqsəd, ilk növbədə, klassik modelləri "dərk etmək" deyil, onlara bərabər olmaq və ya onları üstələməkdir. Buna görə də filoloq öz modellərinə hər şeydən əvvəl yalnız tərcüməçi kimi deyil, təqlidçi kimi, hətta rəqib kimi də bağlıdır. Hans-Georq Qadamer

F

• Fransız klassik poeziyasında kamilliyə çatmış adamların hamısı tərcüməçi olmuşlar. Onlar, qədim əsərləri dilimizə çevirməkdə məharət göstərmiş şairlərdir. Dəftərlər

G

• Gərgin hazırlıq dövründən sonra müasir deyimə çatan bəstəkarın bədii məqsədinə hörmət edə bilərəm... Belə bəstəkarlar qanunu pozanda nə etdiklərini bilirlər; onlar klassik formalarda və üslubda təcrübəyə malik olduqlarına görə nəyə reaksiya verəcəklərini bilirlər. Qaydaları mənimsədikdən sonra hansının pozula biləcəyini və hansına riayət edilməli olduğunu bilirlər. Ancaq təəssüflə deyirəm ki, gənc bəstəkarların məktəb dərslərinin yalnız yarısını öyrənərək eksperimental musiqi yazmağa qərq olduqlarına tez-tez rast gəldim. Həddindən artıq radikal musiqi tamamilə saxtadır, məhz bu səbəbdən: onun bəstəkarı musiqi qanunlarını özü öyrənməmişdən əvvəl onları dəyişdirməyə başlayır. Sergey Raxmaninov

X

• Xalq klassik faciələrə tamaşa etməkdən həzz alır, çünki teatrların səhnəsində ən çox nifrət etdikləri, başqa səhnələrdə çox pislik etmiş insanların ölümünü görürlər... Jan de Labrüyer

İ

• İndi bizim ən aktual problemimiz iki böyük ənənədə, klassik və xristian ənənələrində həqiqətin ruhunu müsbət və tənqidi formada necə qoruyub saxlamaqdır. İrvinq Babbitt
• İstər gündəlik həyat hadisələri, istərsə də mikro dünya ilə əlaqəli hər bir fiziki təcrübə yalnız klassik fizika baxımından təsvir edilə bilər. Verner Heyzenberq
• XX əsr Azərbaycan klassik poeziyasında Hadi qədər birbaşa, müstəqim surətdə "vətən” və "millət” ifadələrini işlədən ikinci şair yoxdur və bu ifadələr onun poeziyasını tam, bütöv şəkildə müəyyənləşdirən obrazlara çevrilib.
  • Elçin - Azərbaycan yazıçısı.

K

• Klassik qadınlar klassik poeziyaya, modern qadınlar isə modern poeziyaya bənzəyirlər. Tur Xander
• Klassik mahiyyətinə çatır – Pulu Qızıla çevirəndə. Rahid Ulusel
• Klassik musiqi hər kəsin melodiyanın görünməsini gözlədiyi zamandır. Kin Hubbard
• Klassik musiqi və pop iki fərqli kainatdır, hər birinin özünəməxsus çətinlikləri, özəllikləri, dərinliyi və bədii ləyaqəti var. İtaliyada məncə, kifayət qədər aydın demarkasiya xətti var, lakin musiqinin tarixi qaynaşma ilə doludur. Populyar və klassik musiqi həmişə əlaqə, kəsişmə, mübadilə nöqtələri tapıb, həm də qarşılıqlı mənfəət əldə edib. Andrea Boçelli
• Klassik musiqiçilər konservatoriyalara, rok-n-roll musiqiçiləri qarajlara gedirlər. Frenk Zappa
• Klassik - mükəmməl olan mütləq deyil; bu o deməkdir ki, hərdən bir insana gözəl bir şey yaratmaq istedadı verilir. Jül Renar
• Klassik nəzəriyyənin fövqəladə nailiyyəti “təbii insan” anlayışlarını alt-üst etmək və eyni zamanda səhv etmək idi. Con Meynard Keyns
• Klassik yunan fəlsəfəsində Ağıl doğru olanı yalandan ayırmağa qadir olan idrak qabiliyyətidir, o dərəcədə ki, həqiqət ilk növbədə Varlığın, Gerçəkliyin şərtidir - və yalnız bu əsasda müddəaların xassəsidir. Həqiqi nitq, məntiq, görünəndən (real) fərqli olaraq, həqiqətən olanı ortaya qoyur və ifadə edir. Həqiqət və Varlıq (real) arasındakı bu bərabərlik sayəsində Həqiqət dəyərdir, çünki Varlıq Yoxluqdan daha yaxşıdır. Herbert Markuze
• Klassiklər heç oxumadan tərifləyə biləcəyimiz yazarlardır. Gilbert Çesterton
• Klassiklər - xüsusən də müasir klassiklər - oxumalı olduğunuzu, oxuduğunuzu düşündüyünüz kitablardır. Alan Bennet
• Klassikləri digərlərindən fərqləndirən keyfiyyət, nəsilləşmə və əsilliyə canatma naturalizmindən heç də uzaq deyil. Dəftərlər
• Klassiklərin ən böyük xoşbəxtliyi, şübhəsiz ki, onların artıq həyatda olmamasıdır. Rünoske Akutaqava

Q

• Q.Qarayev mənim ən çox sevdiyim bəstəkarlardandır. Onun musiqisinin müvəffəqiyyətinin sirri xalq ənənələrini klassik irsin ən müasir musiqi formalarında parlaq istedadla, ancaq onu özünə xas olan tərzdə birləşdirilməsindədir. Dmitri Şostakoviç

M

• Mən klassik, köhnə, geniş əsaslı Avropa təhsilinin məhsuluyam. Dünyada diplom almaq istəyirsən, hər cür şeyi öyrənməlisən. Vatslav Smil
• Mən rus mədəniyyətini sevirəm, bu məni ruhlandırdı, mən Puşkinin, Turgenevin və Dostoyevskinin övladıyam. Mən Soljenitsından başlayaraq rus klassikləri, böyük rus dissidentləri olmadan nə insan, nə də yazıçı ola bilməzdim. Bernard Henri Levi

O

• “Obyektiv” və “subyektiv” kimi anlayışların nə qədər problemli olduğunu göstərən son onilliklərdə fizikada baş verən hadisələri mən böyük bir düşüncə azadlığı hesab edirəm. Hər şey nisbilik nəzəriyyəsi ilə başladı. Keçmişdə iki hadisənin eyni vaxtda olması barədə bəyanat obyektiv iddia hesab olunurdu, o, kifayət qədər sadə şəkildə çatdırıla bilərdi və bu, istənilən müşahidəçinin yoxlamasına açıq idi. Bu gün biz bilirik ki, “eyni vaxt” subyektiv elementi ehtiva edir, çünki istirahətdə olan müşahidəçi üçün eyni vaxtda görünən iki hadisə mütləq hərəkətdə olan müşahidəçi üçün eyni vaxtda baş vermir. Bununla belə, relativistik təsvir həm də obyektivdir, çünki hər bir müşahidəçi hesablama yolu ilə digər müşahidəçinin qavradığını və ya qavradığını çıxara bilər. Bütün bunlara baxmayaraq, biz obyektiv təsvirlərin klassik idealından xeyli uzaqlaşmışıq. Kvant mexanikasında bu idealdan uzaqlaşma daha da radikal olmuşdur. Müşahidə edilə bilən faktlar haqqında bəyanatlar vermək üçün hələ də klassik fizikanın obyektivləşdirici dilindən istifadə edə bilərik. Məsələn, foto lövhənin qaraldığını və ya bulud damcılarının əmələ gəldiyini deyə bilərik. Ancaq atomların özləri haqqında heç nə deyə bilmərik. Və bu cür tapıntılara əsaslanaraq hansı proqnozlar verməyimiz eksperimental sualımızı necə qoyduğumuzdan asılıdır və burada müşahidəçinin seçim azadlığı var. Təbii ki, müşahidəçinin insan, heyvan və ya aparat olmasının hələ də fərqi yoxdur, lakin müşahidəçiyə və ya müşahidə vasitələrinə istinad etmədən proqnoz vermək artıq mümkün deyil. Bu dərəcədə hər bir fiziki prosesin obyektiv və subyektiv xüsusiyyətlərə malik olduğunu söyləmək olar. On doqquzuncu əsr elminin obyektiv dünyası, bu gün bildiyimiz kimi, ideal, məhdudlaşdırıcı hal idi, lakin bütün reallıq deyildi. Etiraf etmək lazımdır ki, hətta reallıqla gələcək qarşılaşmalarımızda da biz obyektiv və subyektiv tərəfi bir-birindən ayırmalı, ikisi arasında bölgü aparmalı olacağıq. Ancaq ayrılığın yeri hər şeyə necə baxıldığından asılı ola bilər; müəyyən dərəcədə iradəsi ilə seçilə bilər. Ona görə də mən başa düşürəm ki, niyə biz dinin məzmunu haqqında obyektivləşdirici dildə danışa bilmirik. Müxtəlif dinlərin bu məzmunu kifayət qədər fərqli ruhani formalarda ifadə etməyə çalışması əsl etiraz deyil. Bəlkə də biz bu müxtəlif formalara bir-birini istisna etsələr də, insanın mərkəzi nizamla münasibətindən irəli gələn zəngin imkanları çatdırmaq üçün lazım olan tamamlayıcı təsvirlər kimi baxmalıyıq. Nils Bor
• XII əsr ustalarının Naxçıvanda yaratdıqları Möminə xatun türbəsi nadir gözəllik və zəriflik abidəsidir. Möminə xatun türbəsi Şərqin ən gözəl klassik əsərləri - Firdovsinin "Şahnamə" və Nizaminin "Leyli və Məcnun" əsərləri kimi əbədidir.
  • Rus sənətşünası Mixail Vladimiroviç Alpatov.
• Ortalıqda belə bir şayiə də dolaşırdı ki, guya bəzi klassik əsərlər – məsələn, Şerlok Holms haqda olan kitab – ona görə kitabxanamızda yoxdur ki, orda əsas qəhrəmanlar çox siqaret çəkir. Və əgər şəkilli kitabda və ya jurnalda qabağımıza cırılmış səhifə çıxırdısa, bəziləri deyirdi ki, yəqin orda kimsə siqaret, ya da qəlyanla təsvir olunub. Kazuo İşiquro

R

• Rəsul Rza Azərbaycan poeziyasının novatorlarından biri, özünəməxsus orijinal şair, xalq şeirinin, klassik poeziyanın böyük pərəstişkarıdır.
  • Nazim Hikmət.

S

• Sizdən xahiş edirəm ki, müstəmləkəçilik haqqında yalnız bizim İndoneziyalıların və Asiyanın və Afrikanın müxtəlif yerlərindəki qardaşlarımızın bildiyi klassik formada düşünməyin. Müstəmləkəçiliyin həm də iqtisadi nəzarət, intellektual nəzarət, bir millət daxilində kiçik, lakin yad bir icma tərəfindən faktiki fiziki nəzarət şəklində müasir geyimi var. Bu, bacarıqlı və qətiyyətli düşməndir və bir çox qiyafədə görünür. Qənimətindən asanlıqla əl çəkmir. Harada, nə vaxt və necə görünsə də, müstəmləkəçilik pis bir şeydir və yer üzündən silinməlidir. Sukarno

Y

• Yetmişinci illərin əvvəllərində ansamblımla Almaniyaya gedəndə məni bir növ primitiv vəhşi hesab edirdilər, mənim bu klassik təlimimdən heç kimin xəbəri yox idi. Musiqiçilər mənim partituralarıma baxdılar və elə bildilər ki, mən kənddən yeni gəlmiş sadə adamam... Filip Qlass
• Yol” yaponların xüsusilə xoşladıqları sözdür. Əslinə qalsa “yol” obrazı, ümumiyyətlə, Şərqdə – həm Çində, həm də Hindistanda qədim zamanlardan sevilir. Dərketmə yolu… Müqəddəslik yolu… Döyüşçü yolu… Dostluq yolu… Nəhayət, kamilləşmə yolu; Yaponiyada fəlsəfi mövzuda elə bir söhbət ola bilməz ki, bu cür söz birləşməsi işlədilməsin… Klassik yapon poeziyasında şeirin misraları oxucunu yalnız öz yaradıcılığına aparan yoldur, yəni sənə təklif olunan lirik mövzunu şəxsən özün daxilən həll etməlisən. Şair sənin qarşında bunun ancaq yolunu açır. Şeir bitir, yalnız bundan sonra mövzunun poetik dərk olunması başlayır.
  • Boris Aqapov, “Yaponiya haqqında xatirələr”, “Moskva jurnalı”, 1947.